ΟΟΣΑ: Κάντε το όπως η Αυστραλία στις υποδομές

Τη δημιουργία ενός ενιαίου φορέα στρατηγικού σχεδιασμού και προώθησης των επενδύσεων σε έργα υποδομών, από την ενέργεια μέχρι τα λιμάνια, προτείνει στην κυβέρνηση ο ΟΟΣΑ.

Στην τελευταία έκθεση του οργανισμού για την ελληνική οικονομία αναφέρεται πως πράγματι η χώρα μας μπορεί να επωφεληθεί ως κόμβος διαμετακομιστικού εμπορίου από και προς την Ευρώπη, αλλά απαιτούνται σοβαρές επενδύσεις στον τομέα των μεταφορών.

Παρά τα δεκάδες δισεκατομμύρια που δαπανήθηκαν την τελευταία 30ετία, η Ελλάδα βρίσκεται κάτω από τον μέσο όρο της Ευρώπης στην ποιότητα των λιμενικών υποδομών, των δρόμων, και ειδικά των σιδηροδρόμων.

Γι' αυτό προτείνεται η σύσταση του νέου φορέα, ο οποίος, κατά τα πρότυπα αντίστοιχου οργανισμού που λειτουργεί στην Αυστραλία (Infrastructure Australia) θα προωθεί με ενιαίο τρόπο τα έργα υποδομών, αντί, όπως σήμερα, οι ευθύνες να μοιράζονται μεταξύ μιας ντουζίνας υπουργείων και κρατικών οργανισμών.

Ο οργανισμός Infrastructure Australia ιδρύθηκε το 2008 και αποτελεί τον συνδετικό κρίκο ανάμεσα στην κυβέρνηση, τους επενδυτές και τους διαχειριστές υποδομών. Ταυτόχρονα, ασχολείται με τον ενιαίο σχεδιασμό των αναγκών της Αυστραλίας σε έργα υποδομής (από την ενέργεια, μέχρι το νερό) καθώς και με τη λειτουργία των συγκεκριμένων υποδομών (π.χ. με τις τιμές διοδίων). Ο οργανισμός διοικείται από 11μελές διοικητικό συμβούλιο που διορίζεται από τον υπουργό Υποδομών της Αυστραλίας.

«Για να επωφεληθούν από τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που προσφέρει η γεωγραφική θέση της Ελλάδας, τα ελληνικά λιμάνια πρέπει να μειώσουν την απόσταση που τα χωρίζει από τα άλλα ευρωπαϊκά λιμάνια σε επίπεδο παραγωγικότητας και ποιότητας επίγειων υποδομών», αναφέρεται στη μελέτη του ΟΟΣΑ.

Από την ίδια μελέτη προκύπτει, πάντως, πως τα ιταλικά λιμάνια έχουν χειρότερη αξιολόγηση από τα ελληνικά όσον αφορά την ποιότητα. Τα ελληνικά βαθμολογούνται από το Παγκόσμιο Φόρουμ (WEF) με 4,2, ενώ τα ιταλικά με 3,9, όταν ο μέσος όρος της Ευρώπης είναι 5,4. Οι επιδόσεις της χώρας μας στους δείκτες ποιότητας υποδομών οδικών αξόνων και σιδηροδρόμου είναι πολύ χειρότερες.

Στους οδικούς άξονες το WEF μας βαθμολογεί με 4 όταν ο μέσος όρος της Ε.Ε. είναι 5,4, ενώ στους σιδηροδρόμους πιάνουμε πάτο με βαθμολογία 2,5 όταν ο μέσος όρος βρίσκεται στο 4,7.

Η ανάγκη ενιαίου στρατηγικού σχεδιασμού αποτυπώνεται στη δυσάρεστη εμπειρία του παρελθόντος. Η χώρα μας δαπάνησε δισεκατομμύρια ευρώ για την κατασκευή της Εγνατίας Οδού, αλλά ουδέποτε ολοκληρώθηκαν τα έργα αναβάθμισης του λιμανιού της Ηγουμενίτσας, το οποίο υποτίθεται πως θα αποτελούσε τη δυτική πύλη εξόδου της χώρας.

Περισσότερα από 10 δισ. δαπανήθηκαν για την αναβάθμιση του σιδηροδρομικού δικτύου, αλλά η απόσταση Αθήνα - Θεσσαλονίκη διανύεται σήμερα σε περισσότερο χρόνο σε σύγκριση με τα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας! Παρά τα δισεκατομμύρια των εθνικών και κοινοτικών κονδυλίων δεν υπάρχει ηλεκτροκίνηση ούτε στον βασικό κορμό του ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου.

Στη μελέτη του ΟΟΣΑ επισημαίνεται πως αν οι δραστηριότητες στα ελληνικά λιμάνια είχαν καλύτερη διαχείριση, το ΑΕΠ θα μπορούσε να αυξηθεί κατά 2,5% μέχρι το 2018, με βάση σχετική έρευνα της Εθνικής Τράπεζας. Οι αναλυτές του διεθνούς οργανισμού θεωρούν πως τα περιθώρια ανάπτυξης δραστηριοτήτων στα ελληνικά λιμάνια είναι πολύ σημαντικά.

Τονίζουν πως εξαιτίας της απουσίας υποδομών (σύνδεση με σιδηροδρομικό δίκτυο, προβληματικό οδικό δίκτυο, κ.λπ.) το λιμάνι του Πειραιά έχει επικεντρωθεί στη μεταφόρτωση εμπορευματοκιβωτίων (containers) από μεγάλα σε μικρότερα πλοία (τα οποία στη συνέχεια τα μεταφέρουν σε μεσογειακά λιμάνια), με οικονομικά οφέλη που είναι 4 - 5 φορές μικρότερα σε σχέση με ολοκληρωμένες υπηρεσίες logistics (από την αποθήκευση μέχρι τη συναρμολόγηση και τη μεταφορά προς άλλες χώρες της Ευρώπης με τρένο ή φορτηγά).

Τα λιμάνια της Βορείου Ευρώπης, που εξειδικεύονται στις ολοκληρωμένες υπηρεσίες, συμβάλλουν στη διάχυση μεγαλύτερου οφέλους στην οικονομία, συμπεριλαμβανομένων των οδικών - σιδηροδρομικών μεταφορών.