Ασφαλιστικές: Πονταρίσματα στον 3ο πυλώνα

Παρά την υποχώρηση της παραγωγής του κλάδου ζωής κατά 20,9% το πρώτο επτάμηνο του 2013, οι ασφαλιστικές εταιρείες κάθε άλλο παρά αποθαρρύνονται για τις μακροπρόθεσμες προοπτικές τους, ιδίως όταν συνεκτιμούν την διαγραφόμενες τάσεις στην ελληνική οικονομία. Μάλιστα, ορισμένες έχουν αρχίσει να προετοιμάζονται για τις «μεγάλες δουλειές» που ευελπιστούν πως θα έρθουν.

Διαβάζοντας κάποιος το προσχέδιο για τον κρατικό προϋπολογισμό του 2014, αντιλαμβάνεται πως το περιβόητο πρωτογενές πλεόνασμα των 2,84 δισ. ευρώ (1,6% του ΑΕΠ) θα προκύψει σχεδόν αποκλειστικά από τη (νέα) μείωση των πρωτογενών δαπανών κατά 6,2%, δηλαδή από την εξοικονόμηση δαπανών γύρω στα 2,5 δισ. ευρώ (εκτίμηση 44,5 δισ. ευρώ το 2013, πρόβλεψη για 41,947 δισ. ευρώ το 2014).

Ψάχνοντας όμως ακόμη περισσότερο τα νούμερα, διαπιστώνει κάποιος πως το σύνολο σχεδόν της μείωσης των πρωτογενών δαπανών (τα προαναφερόμενα 2,5 δισ. ευρώ) θα προέλθουν σχεδόν αποκλειστικά από την προβλεπόμενη μείωση των δαπανών για κοινωνική ασφάλιση και περίθαλψη. Συγκεκριμένα, ο κρατικός προϋπολογισμός πρόκειται να ενισχύσει τους δύο αυτούς τομείς το 2014 με 13,27 δισ. ευρώ, έναντι 15,93 δισ. ευρώ που εκτιμάται ότι θα τους ενισχύσει τη φετινή χρονιά (διαφορά 2,66 δισ. ευρώ).

Κύκλοι λοιπόν της ασφαλιστικής αγοράς υποστηρίζουν πως τα παραπάνω νούμερα είναι ενδεικτικά για το ποια πολιτική θα ακολουθήσει το ελληνικό δημόσιο στην πριμοδότηση των δύο παραπάνω τομέων, καθώς όλα δείχνουν πως το σχετικό «άνοιγμα» των 15,93 δισ. του 2013, που θα μειωθεί στα 13,27 δισ. το 2014, θα συνεχίσει να συρρικνώνεται δραστικά και κατά τα επόμενα χρόνια:

Πρώτον, μέσα από μια σειρά πολιτικών, όπως η ανάκαμψη οικονομίας (αύξηση απασχόλησης και εισφορών), ο περιορισμός της εισφοροδιαφυγής και κινήσεις για περιορισμό του λειτουργικού κόστους (συνενώσεις ταμείων, ριζική αναδιοργάνωση του ΕΟΠΥΥ έτσι ώστε να μετατραπεί αποκλειστικά σε πελάτη του κλάδου υγείας).

Και δεύτερον, μέσα από νέες περικοπές στις επικουρικές συντάξεις και από μικρότερες παροχές στον κλάδο της υγείας (π.χ. αύξηση συμμετοχής στα φάρμακα, εισιτήριο 25 ευρώ στα νοσοκομεία).

Δεν είναι τυχαίο πως οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες έχουν εστιάζει το μέλλον της ανάπτυξής τους στους κλάδους της υγείας και της σύνταξης και ορισμένες μάλιστα από αυτές έχουν αρχίσει να δίνουν μικρότερη προσοχή σε άλλες ασφαλιστικές δραστηριότητες, όπως για παράδειγμα στον κλάδο αυτοκινήτου.

Επιπλέον, οι εξελίξεις αυτές έχουν ήδη να αρχίσει να επιδρούν στην πορεία της ιδιωτικής ασφάλισης και ειδικότερα στον κλάδο της υγείας. Χαρακτηριστικό είναι πως στο επτάμηνο του 2013, ενώ η παραγωγή του κλάδου ζωής υποχώρησε κατά 20,9%, ο κλάδος υγείας ενισχύθηκε με +18,5% σε σχέση με πέρυσι!

Αντίθετα, το πρώτο φετινό επτάμηνο τα ασφαλιστικά προγράμματα κεφαλαιοποίησης (συνταξιοδοτικά και παιδικά) υποχρεώθηκαν σε πτώση 27,7%, εξέλιξη που παράγοντες της αγοράς την αποδίδουν σε δύο λόγους: α) Στις επιπτώσεις από την βαθιά οικονομική κρίση και β) Στο γεγονός ότι το ευρύ κοινό δεν έχει ακόμη συνειδητοποιήσει το πόσο πολύ θα μειωθεί μελλοντικά το ύψος των συντάξεων που θα προσφέρει το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης.

Σε κάθε περίπτωση, οι ασφαλιστικές εταιρείες έχουν αρχίσει να προετοιμάζονται για τη μεγάλη πίτα που θα προκύψει σε βάθος χρόνου στους κλάδους της υγείας και των συντάξεων και ειδικότερα:

• Αναμένουν με ενδιαφέρον κάπου στο τέλος του πρώτου εξαμήνου το πόρισμα που θα συντάξει αρμόδιος φορέας (θα οριστεί από το Υπουργείο Οικονομικών και την Τράπεζα της Ελλάδος) σχετικά με το μέλλον του δεύτερου και του τρίτου πυλώνα.

• Εξετάζουν πιθανούς τρόπους δραστηριοποίησης στη νέα αγορά που αναμένεται να προκύψει, ενώ παράλληλα κάνουν κινήσεις προκειμένου να ενισχύσουν την κεφαλαιακή τους επάρκεια. Και αυτό γιατί οι υψηλοί δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας αποτελούν μία από τις βασικές προϋποθέσεις για όποια εταιρεία επιδιώκει να παίξει ρόλο στα συνταξιοδοτικά προγράμματα.

Ικανοποιητικά κέρδη στο εννεάμηνο

Το θετικό για τις ασφαλιστικές εταιρείες είναι πως ενισχυτικά στις κεφαλαιακές τους επάρκειες δεν έχουν επιδράσει μόνο οι όποιες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου υλοποιήθηκαν κατά το τελευταίο δεκαπεντάμηνο, αλλά και οι υψηλές διαγραφόμενες φετινές κερδοφορίες.

Σύμφωνα μάλιστα με παράγοντες της αγοράς, τα κέρδη εννεαμήνου αναμένεται να είναι καλύτερα από αυτά του εξαμήνου, ενώ σημαντικά πρόσθετα οφέλη θα μπορούσαν να προκύψουν προς όφελος των ασφαλιστικών εταιρειών μέσα στο 2014 σε περίπτωση που ανεβούν οι τιμές των ελληνικών κρατικών ομολόγων και των μετοχών που διαπραγματεύονται στο Χρηματιστήριο της Αθήνας.