ΧΑ: Τα μηνύματα από τις μετοχές - σηματωρούς

Οι αισιόδοξοι επενδυτές άρχισαν κιόλας να παίρνουν θέση στις ελληνικές μετοχές, προσβλέποντας σε ένα αποδοτικό Grecovery. Αντίθετα, οι περισσότεροι τηρούν στάση αναμονής και περιορίζονται σε επιλεκτικές κινήσεις, καθώς πιστεύουν πως το... παιχνίδι έχει πολύ δρόμο ακόμη μπροστά του.

Στο ερώτημα αν η άνοδος του Γενικού Δείκτη στο επίπεδο των 1.000 μονάδων αποτελεί απλά και μόνο ακόμη μια τεχνική κίνηση των τιμών ή αντίθετα θα μπορούσε να βασίζεται σε εξελίξεις που έλαβαν χώρα στο μέτωπο της οικονομίας, η απάντηση είναι πως μάλλον συμβαίνει το δεύτερο.

Ενδεικτικά και μόνο, κατά τους τελευταίους 3-4 μήνες έχουν παρατηρηθεί αξιοσημείωτες αλλαγές σε επιμέρους οικονομικά θέματα, οι οποίες θα μπορούσαν να επηρεάσουν σημαντικά και τη μελλοντική πορεία των εισηγμένων εταιρειών. Έτσι:

- Για πρώτη φορά έπειτα από 5 χρόνια, παρατηρείται μια τάση αποκλιμάκωσης της ύφεσης, με τα ποσοστά πτώσης της εγχώριας ζήτησης να περιορίζονται σημαντικά, ειδικότερα από τον Απρίλιο μέχρι και σήμερα. 

- Οι αυξημένες διαθέσεις κεφαλαίων από το ΕΣΠΑ άρχισαν κατά το τελευταίο τρίμηνο να δείχνουν τις πρώτες -έστω λίγες- παραγγελίες και τα πρώτα έργα σε μια σειρά από κλάδους, παραγγελίες και έργα που ελπίζεται ότι θα αυξηθούν σημαντικά μέσα στο επόμενο δωδεκάμηνο.

- Για πρώτη φορά μετά το 2009 διακόπτεται η ανοδική τάση των επιτοκίων χορηγήσεων. Είδαμε κάποιο ψαλίδισμα επιτοκίων σε συγκεκριμένες επιχειρήσεις τους τελευταίους μήνες και εκτιμάται πως το επόμενο εξάμηνο θα δούμε τα επιτόκια να υποχωρούν κατά 200 μονάδες βάσης. Κάτι τέτοιο σημαίνει εξοικονόμηση 2 δισ. ευρώ για επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες μέσα στο 2014.

- Η επίτευξη πρωτογενούς δημοσιονομικού πλεονάσματος συνεχίστηκε και μέσα στο καλοκαίρι, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι ενδείξεις πως -ευκολότερα ή δυσκολότερα- η χώρα θα σημειώσει πρωτογενές πλεόνασμα για ολόκληρο το 2013. 

- Οι τελευταίες ειδήσεις που έρχονται από τον τραπεζικό τομέα λένε πως τελικά τα κεφαλαιακά ανοίγματα των τραπεζών: α) είναι πολύ πιο μικρά από αυτά που φοβόταν η αγορά, σύμφωνα τουλάχιστον με τα ευρήματα της Blackrock, και β) οι τράπεζες έχουν στο οπλοστάσιό τους κινήσεις προκειμένου μέσα στα επόμενα χρόνια να καλύψουν (απόλυτα ή έστω σε μεγάλο βαθμό) τα όποια κεφαλαιακά ανοίγματα προκύψουν.

Οι κίνδυνοι

Ωστόσο, η ελληνική αγορά εξακολουθεί να αντιμετωπίζει μια σειρά κινδύνων, οι οποίοι κάτω από προϋποθέσεις θα μπορούσαν να ταράξουν συθέμελα το σενάριο πλαγιοανοδικής πορείας στο Χ.Α. βασισμένης στη σταδιακή υλοποίηση του Grecovery.

Πρώτος κίνδυνος παραμένει αναμφισβήτητα ο πολιτικός. Το θετικό σενάριο θα ήθελε οι επόμενες βουλευτικές εκλογές να γίνουν είτε τον προσεχή Μάιο είτε το φθινόπωρο του 2014, όταν θα έχουν αρχίσει να φαίνονται τα πρώτα δείγματα ανάκαμψης στην πραγματική οικονομία και όταν θα έχει συμφωνηθεί ένα νέο πακέτο (πιο άνετης) χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Θα εξελιχθούν όμως έτσι τα πράγματα; Πολιτικοί παράγοντες αμφιβάλλουν και επισημαίνουν πως το επόμενο δωδεκάμηνο θα εξακολουθήσει να είναι πολύ δύσκολο.

Ο δεύτερος κίνδυνος αφορά στο σενάριο μιας μετριότατης κυβερνητικής αποτελεσματικότητας σε μια σειρά από σοβαρά θέματα που απασχολούν την οικονομία. Για παράδειγμα, κακή πρόοδος στο μέτωπο των ιδιωτικοποιήσεων, νέες καθυστερήσεις στις προκηρύξεις μεγάλων έργων πληροφορικής (ΕΣΠΑ), συνέχιση της καθυστέρησης στην επανεκκίνηση των οδικών αυτοχρηματοδοτούμενων αξόνων, αδυναμία ανάταξης του φοροεισπρακτικού μηχανισμού.

Τέλος, ο τρίτος κίνδυνος προέρχεται από το εξωτερικό και από το περιβάλλον έντονης αβεβαιότητας που επικρατεί σε πολλά μέτωπα: μετεκλογική στάση της Γερμανίας, αντοχές των οικονομιών του ευρωπαϊκού Νότου, έκρυθμη κατάσταση στη Μέση Ανατολή. Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον, οι πιθανοί κίνδυνοι είναι πολλοί και συχνά απρόβλεπτοι.

Κι όλα αυτά θα πρέπει να συνεκτιμηθούν σε ένα χρηματιστηριακό περιβάλλον, όπου:

*Το μέχρι τώρα ενδιαφέρον επικεντρώνεται σχεδόν αποκλειστικά στις μετοχές του δείκτη της μεγάλης κεφαλαιοποίησης και σε κάποια «μεσαία χαρτιά» με καλή εμπορευσιμότητα.

*Τα περισσότερα «βαριά» μη τραπεζικά χαρτιά διαπραγματεύονται σε δείκτες ανάλογους λίγο-πολύ με τα δεδομένα του εξωτερικού, ή έστω συγκρίσιμους αν συνεκτιμηθεί το ρίσκο κάθε χώρας.

Οι δύο στάσεις

Γενικότερα πάντως, έχουν διαμορφωθεί δύο κατηγορίες επενδυτών στο Χ.Α. Η πρώτη μιλά για ανάγκες σταδιακών τοποθετήσεων από τώρα, είτε προκειμένου να καρπωθεί κάποιος το επερχόμενο Grecovery (ανάκαμψη Ελλάδας από το 2014) είτε για να προλάβει να αγοράσει πριν εκδηλωθεί μεταφορά κεφαλαίων από άλλες αναδυόμενες αγορές προς την Ελλάδα.

Η δεύτερη κατηγορία επενδυτών (που ακόμη αποτελεί την πλειονότητα) εξακολουθεί να τηρεί στάση αναμονής και να επικεντρώνεται σε επιλεκτικές κινήσεις, πότε αγορών και πότε πωλήσεων. Σύμφωνα με αυτή την αντίληψη, από σήμερα έως το τέλος του έτους θα έρθουν αρκετές θετικές και αρνητικές ειδήσεις και το Χ.Α. θα αντιδρά αναλόγως. Έτσι, μέχρι να υπάρξει καθαρότερη εικόνα για το μέλλον, η στάση των συγκεκριμένων επενδυτών παραμένει συγκρατημένη.

Τα ελκυστικά «χαρτιά»

Η γρήγορη προσέγγιση των 1.000 μονάδων δημιουργεί αυτόματα συνειρμούς για τις απαιτητικές αποτιμήσεις, αν και σημαντικοί τίτλοι-σηματωροί εξακολουθούν να δείχνουν ελκυστικοί παρά τον κίνδυνο υπερθέρμανσης. Οι δύο βασικοί δείκτες του ελληνικού χρηματιστηρίου έγραψαν νέα υψηλά σε σχέση με τους προηγούμενους 3 μήνες αντλώντας ψυχολογία και δυνάμεις από τις θετικές ειδήσεις από το μέτωπο των macros (ΑΕΠ, πληθωρισμός και έλλειμμα), αλλά και από την προσδοκία ότι οι ξένοι επενδυτές ερευνούν σε μεγαλύτερο βάθος τις πιθανότητές τους στις ελληνικές μετοχές.

Οι τεχνικοί παρατηρητές φαίνεται πως περιμένουν κάποιου είδους διόρθωση, αφού το μίνι ράλι έχει οδηγήσει βραχυπρόθεσμα αρκετές από τις μετοχές-σηματωρούς σε υπεραγορασμένες περιοχές. Στον αντίποδα, μέρος της αγοράς εκτιμά ότι το Χ.Α. διαθέτει τις απαραίτητες συνθήκες για να συνεχίσει το ανοδικό κύμα, με στόχο νέα υψηλά, ίσως και πάνω από τις 1.150 μονάδες.

Τα θεμελιώδη μεγέθη σε πολλές από τις «κρίσιμες» μετοχές δεν φαίνεται να αφήνουν πολύ χώρο για να κινηθούν ακόμα υψηλότερα, εκτός και αν αλλάξει κάτι στο τοπίο ή εισέλθουν καταλύτες στο σκηνικό που για την ώρα η αγορά αγνοεί ή έχει υποτιμήσει, ενώ όλοι συμφωνούν ότι στην πορεία του χρηματιστηρίου από εδώ και πέρα ρόλο-κλειδί θα έχουν οι τράπεζες.

Μερικές από τις μετοχές της υψηλής κεφαλαιοποίησης που ακόμα διατηρούν την αποτίμησή τους σε «λογικά επίπεδα» είναι:

* ΟΤΕ: Από το χαμηλό στις 28 Αυγούστου σημειώνει άνοδο 16% ενώ η αποτίμηση της μετοχής παραμένει στις 4 φορές σε όρους EV/EBITDA για φέτος και είναι από τις πλέον «διαδεδομένες» μετοχές που επιλέγουν οι ξένοι επενδυτές λόγω της ορατότητας που έχουν πλέον σε ταμειακές ροές και δανεισμό.

* ΔΕΗ: Στο +15% από τα 6,85 ευρώ, στο χαμηλό του Αυγούστου. Τα καθαρά κέρδη του α΄ εξαμήνου ξεπέρασαν τις εκτιμήσεις, το καθαρό χρέος της ΔΕΗ διαμορφώθηκε σε 4,6 δισ. ευρώ στο α΄ εξάμηνο του έτους, ενώ σε όρους EV/EBITDA ο τίτλος της αποτιμάται στις 6-7 φορές για φέτος.

* FOLLI FOLLIE GROUP: Με +10% διαμορφώνεται η μετοχή της εταιρείας από το χαμηλό των 16 ευρώ, ενώ στο β΄ τρίμηνο εμφάνισε αυξημένες ταμειακές ροές από δραστηριότητες και καθαρό δανεισμό στα 123,5 εκατ. ευρώ από 613 εκατ. πέρυσι. Ελκυστικό P/E στις 11 φορές και EV/EBITDA στις 8 φορές.

* MOTOR OIL: Στο +11% από το χαμηλό του Αυγούστου, παρότι οι εργασίες συντήρησης και η αρνητική επίδραση από την αποτίμηση των αποθεμάτων επιβάρυναν τα αποτελέσματα στο β΄ τρίμηνο.

* ΜΕΤΚΑ, ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ: Πέραν των καλών αποτελεσμάτων στο β΄ τρίμηνο του έτους, ο καθαρός δανεισμός του ομίλου ήταν μειωμένος στα 555 εκατ. ευρώ, ενώ για τη ΜΕΤΚΑ το ανεκτέλεστο υπόλοιπο ανήλθε στο 1,6 δισ. ευρώ. Οι δείκτες αποτίμησης ευνοούν τις δύο μετοχές με 6 φορές τα EBITDA φέτος.

* ΕΥΔΑΠ: Υπεραπόδοση με +20% από το χαμηλό, ενώ η αλλαγή του φορολογικού συντελεστή συνεχίζει να εκτινάσσει τα καθαρά κέρδη της εταιρείας. Τα προ φόρων κέρδη ήταν 13 εκατ. ευρώ στο β΄ τρίμηνο από 12,5 εκατ. ευρώ πέρυσι, ωστόσο οι ταμειακές ροές ήταν πολύ αυξημένες, στα 80,9 εκατ. ευρώ, γεγονός που επέτρεψε την αποπληρωμή δανείων ύψους 61 εκατ. ευρώ, μιας και οι απαιτήσεις από διάφορους ΟΤΑ μειώθηκαν.

* ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ: Πιο αδύναμο τρίμηνο το δεύτερο, ωστόσο στο εξάμηνο η εταιρεία εμφάνισε βελτιωμένες ταμειακές ροές από τη λειτουργία της και προχώρησε σε αποπληρωμή δανείων 40,5 εκατ. ευρώ. Πολύ αυξημένα τα έσοδα και τα κέρδη, ενώ η συνολική εγκατεστημένη ισχύς του ομίλου ανέρχεται σε 507,5 MW, εκ των οποίων τα 266 MW στην Ελλάδα.