Για μια ακόμη χρονιά, τα στοιχεία της ΑΑΔΕ αποκαλύπτουν ένα εξαιρετικά δυσάρεστο γεγονός: Η φοροδιαφυγή και η παραοικονομία ζουν και βασιλεύουν, ενδεχομένως δε να διογκώνονται σημαντικά, χρόνο με τον χρόνο, παρά τις προσπάθειες περί του αντιθέτου.
Παρότι τα τελευταία χρόνια το ΑΕΠ αυξάνεται και η εγχώρια κατανάλωση επίσης, τα συνολικά εισοδήματα που δηλώνονται, μειώνονται χρόνο με τον χρόνο! Από 76 δισ. ευρώ το 2014, σε 73,6 δισ. ευρώ το 2017. Κι αυτό όταν μία μόνο κατηγορία -το μαντέψατε ίσως-, οι μισθωτοί και συνταξιούχοι, που δεν έχουν προφανώς μεγάλα περιθώρια φοροδιαφυγής, εμφανίζουν στο ίδιο διάστημα αύξηση εισοδημάτων, ενώ ελαφρά αύξηση παρουσιάζουν και τα εισοδήματα από ακίνητα.
Ποια εισοδήματα εμφανίζονται να έχουν μειωθεί περισσότερο; Εκείνα που προέρχονται από επιχειρηματική δραστηριότητα (ελεύθεροι επαγγελματίες κ.λπ.), τα οποία δείχνουν να έχουν καταρρεύσει, από 5,02 δισ. το 2014 σε μόλις 3,44 δισ. το 2017. Μείωση κατά περισσότερο από 30% σε μόλις τέσσερα χρόνια, κι ενώ έχει ήδη προηγηθεί η μεγάλη βουτιά της κρίσης!
Ακόμη πιο σοκαριστικό όμως είναι το γεγονός ότι 4 στους 10 φορολογούμενους δηλώνουν εισόδημα κάτω από 5.000 ευρώ και 6 στους 10, κάτω από 10.000 ευρώ. Διότι εάν βεβαίως υποθέσουμε ότι ισχύουν αυτά τα εισοδήματα και στην αμείλικτη πραγματικότητα, τότε θα πρέπει περίπου 4 στους 10 φορολογούμενους Έλληνες, σχεδόν οι μισοί εν πολλοίς, να κατορθώνουν το… ακατόρθωτο. Να ζουν με εισοδήματα ΚΑΤΩ των 420 ευρώ τον μήνα!
Κάπως έτσι άλλωστε, εμφανίζεται και το παράδοξο, σε μια χώρα με πολύ μεγάλο αριθμό αυτοαπασχολούμενων και ελεύθερων επαγγελματιών, μικροεπιχειρηματιών κ.λπ., από τα 73,6 δισ. ευρώ που δηλώθηκαν συνολικά στο οικονομικό έτος 2017, τα 60,2 δισ. ευρώ να έχουν δηλωθεί από μισθωτές υπηρεσίες και ναυτικό εισόδημα!
Ίσως τα παραπάνω να εξηγούν και το έτερο «παράδοξο», το ότι 1 στους 3 φορολογούμενους υποχρεώθηκε τελικά να πληρώσει παραπάνω φόρο, λόγω τεκμηρίων.
Τι σημαίνουν όμως όλα αυτά;
Κατά την άποψη του υπογράφοντος, σημαίνουν ότι την ίδια ώρα που ένα μέρος της κοινωνίας (με βασικό άξονα μισθωτούς και συνταξιούχους) τουλάχιστον κατά ένα μέρος συμμετέχει σε συναλλαγές με πλαστικό χρήμα, μέσω τραπεζών κ.λπ., ένα άλλο τμήμα της κοινωνίας πηγαίνει ολοένα και πιο βαθιά στο «πηγάδι» της φοροδιαφυγής. Αυτό το τμήμα της κοινωνίας ούτε ζητάει ούτε δίνει αποδείξεις, αποφεύγει πλέον το τραπεζικό σύστημα και βεβαίως το πλαστικό χρήμα, ενδεχομένως αποφεύγει οποιαδήποτε «επίσημη συναλλαγή» μπορεί, κινείται δηλαδή όσο δύναται, εκτός του «επίσημου» οικονομικού κυκλώματος.
Κι αυτό βέβαια, σε μεγάλο βαθμό, συμβαίνει με τη «συνενοχή» εκείνων που φορολογούνται κανονικά στο σκέλος των εσόδων τους, η οποία συνενοχή παρέχεται προκειμένου να μειώσουν (μη πληρώνοντας ΦΠΑ) τις δαπάνες τους.
Αναμφίβολα, η σύλληψη της φοροδιαφυγής δεν είναι εύκολη υπόθεση, αυτό όποιος ζει ανάμεσά μας εύκολα το αντιλαμβάνεται. Εντούτοις, το μέγεθος του φαινομένου, οι ενδείξεις ότι αντί να μειώνεται, αυξάνεται, οφείλουν να ανησυχήσουν όχι μόνο τους αρμοδίους του κράτους (για λόγους ισονομίας, κοινωνικής αδικίας και δημιουργίας αντικινήτρων στην ορθολογική ανταμοιβή της εργασίας), αλλά και τα βασικά υποζύγια της ελληνικής φορολογικής πραγματικότητας, μισθωτούς και συνταξιούχους, που συμπράττοντας, υποβοηθούν τη διαιώνιση του φαινομένου.
Κι έτσι καταλήγουν να πληρώνουν περισσότερα, μέσω της φορολογικής επιβάρυνσης.