Μπορεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης να ζητά ξανά εκλογές, κάνοντας λόγο για «κυβέρνηση-κουρελού», με αφορμή τα όσα συμβαίνουν στην ελληνική Βουλή, ωστόσο τα εδώ τεκταινόμενα ωχριούν μπροστά στα όσα πρωτόγνωρα έχουν συμβεί το τελευταίο διάστημα στη Βουλή της Μεγάλης Βρετανίας, εξαιτίας του Brexit.
Διότι εκεί, η συντηρητική κυβέρνηση είδε την προτεινόμενη συμφωνία για το Brexit να καταψηφίζεται από πολλές δεκάδες βουλευτές του κόμματος (στο σύνολο 118, δηλαδή πάνω από το 1/3 των συντηρητικών βουλευτών!) αλλά και σύσσωμη την αντιπολίτευση, με αποτέλεσμα να υποστεί τη χειρότερη κοινοβουλευτική ήττα από το 1924. Εντούτοις, επιβίωσε της πρότασης μομφής που ακολούθησε, με τη στήριξη και των βουλευτών της που καταψήφισαν τη συμφωνία για το Brexit!
Κι όλα αυτά σε ένα από τα αρχαιότερα κοινοβούλια της Ευρώπης, οι ιστορικές «ρίζες» του οποίου ξεκινούν το… 1215, ενώ η ισχύς του έφτασε μέχρι και την -προσωρινή όπως αποδείχθηκε- κατάργηση της μοναρχίας από τη Βουλή των Κοινοτήτων (House of Commons), το 1649.
Για να προλάβω τη βεβιασμένη κριτική, οι δύο περιπτώσεις δεν είναι άμεσα συγκρίσιμες. Υπάρχουν έτσι κι αλλιώς σημαντικές ποιοτικές διαφορές ανάμεσα στη λειτουργία των δύο κοινοβουλίων και των βουλευτών τους.
Το σίγουρο όμως είναι ότι και στις δύο περιπτώσεις έχουμε ασυνήθιστα φαινόμενα, που πυροδοτούνται από την ανάγκη επίλυσης θεμάτων μεγάλης σημασίας, όπως είναι η συμφωνία των Πρεσπών για την Ελλάδα και το Brexit για τη Μεγάλη Βρετανία.
Στα παράδοξα της περιόδου ανήκει όμως και η περίπτωση της Σουηδίας, μια από τις χώρες-πρότυπα, θυμίζω, σε πολλά θέματα, περιλαμβανομένης και της κοινωνικής συνοχής. Εντούτοις, η άνοδος των ακροδεξιών «Σουηδών Δημοκρατών» (με ρίζες στο νεο-ναζιστικό κίνημα της δεκαετίας του 1990), οι οποίοι έλαβαν ποσοστό 17,5% στις εκλογές του Σεπτεμβρίου (!), οδήγησε τη Σουηδία σε 4μηνη ακυβερνησία, καθώς δεν κατέστη δυνατό να σχηματισθούν συνασπισμοί πλειοψηφίας, ούτε από τους κεντροδεξιούς ούτε από τους σοσιαλιστές.
Πώς λύθηκε προ ημερών η ακυβερνησία; Ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός Stefan Lofven θα πραγματοποιήσει δεύτερη θητεία με μόλις 115 θετικές ψήφους, 153 αρνητικές και… 77 αποχές, αφού το σουηδικό πλαίσιο επιτρέπει τον σχηματισμό κυβέρνησης, εφόσον η πλειοψηφία δεν ταχθεί ρητώς εναντίον του διεκδικούντος την εντολή, με τις αποχές να μετρούν υπέρ του! Το πόσο θα αντέξει αυτή η κυβέρνηση μέλλει βεβαίως να διαπιστωθεί.
Αυτό όμως που οφείλει να μας απασχολήσει, είναι οι αιτίες εκδήλωσης τέτοιου είδους φαινομένων και η συσχέτισή τους με τα όσα συμβαίνουν γενικότερα στις κοινωνίες των «ανεπτυγμένων χωρών», στις οποίες και εξακολουθούμε, τυπικώς τουλάχιστον, να ανήκουμε. Διότι σε πείσμα όσων εξακολουθούν να βλέπουν τον κόσμο και τις εξελίξεις, υπό το πρίσμα των «κανόνων» του τελευταίου μέρους του 20ού αιώνα (όπως συμβαίνει δυστυχώς με την πλειονότητα των παραδοσιακών πολιτικών), οι αλλαγές που συντελούνται μέσα στις κοινωνίες αλλά και στις σχέσεις μεταξύ κρατών, ακόμη και εντός των υπερεθνικών οργανισμών, είναι καταιγιστικές, σε βαθμό που να γίνεται λόγος για «αχαρτογράφητα νέρα», από διεθνείς ειδικούς.
Είτε πρόκειται για τις οικονομικές σχέσεις (με κορυφαίο παράδειγμα τη συγκράτηση της παγκοσμιοποίησης και την αναδυόμενη αντιπαλότητα Δύσης και Κίνας), είτε για τη διεθνή διπλωματία και γεωπολιτική (καθώς βαίνουμε ολοταχώς προς ένα «πολυπολικό κόσμο», με διάσπαρτα αντιμαχόμενα κέντρα ισχύος), είτε ακόμη και για τις εσωτερικές πολιτικές διαδικασίες (με την άνοδο λαϊκιστικών και αντισυστημικών δυνάμεων να απειλεί ακόμη και υπαρξιακά, σε ορισμένες περιπτώσεις, τους παραδοσιακούς πολιτικούς σχηματισμούς).
Το περίεργο, λοιπόν, υπό αυτές τις συνθήκες, θα ήταν να... μην εκδηλώνονται παράδοξα φαινόμενα στις πολιτικές διαδικασίες, και όχι το ότι εκδηλώνονται, αποτυπώνοντας την αναταραχή που επικρατεί στους κόλπους των κοινωνιών αλλά και στις ίδιες τις «ελίτ», μπροστά στα νέα διλήμματα που προκύπτουν.
Κι όσο θα προχωρά η αβέβαιη διαδικασία αναζήτησης νέων ισορροπιών, μέσα στις ταχέως μεταβαλλόμενες συνθήκες αυτού του αιώνα, τόσο περισσότερο έκδηλοι θα γίνονται οι κραδασμοί, σε όλα τα επίπεδα.