Δείτε εδώ την ειδική έκδοση

Γιώργος Παπανικολάου

Διευθυντής του Euro2day.gr και της Media2day, σκοπευτής, σύζυγος και πατέρας. Στο χρόνο που περισσεύει, σκέφτομαι, συζητάω και διαβάζω, όχι απαραίτητα με αυτή τη σειρά.

Αποποίηση ευθυνών
Απρ 27 2016

Οι δύο κινήσεις που θα κρατήσουν ή θα ρίξουν την κυβέρνηση

Είτε με τα «έκτακτα» μέτρα, είτε χωρίς, παραμένει δεδομένη η υπερβολική επιβάρυνση μεγάλης μερίδας της κοινωνίας, από άμεσους και έμμεσους φόρους. Κι αυτό, η επιτυχής ολοκλήρωση της αξιολόγησης, ακόμα και αν απαιτηθεί Σύνοδος Κορυφής μετά τις τελευταίες εξελίξεις, δεν πρόκειται να το αλλάξει.

Η μέχρι τώρα λογική της κυβέρνησης είναι διαφανής κι έχει αναλυθεί διεξοδικά σε προηγούμενα σημειώματα. Επιχειρεί μια «αναδιανομή της μιζέριας» μεταξύ εισοδηματικών τάξεων, μην έχοντας δυνατότητα ούτε για ουσιώδεις ελαφρύνσεις, ούτε και για ουσιώδεις παροχές. Ωστόσο η τακτική αυτή οδηγεί σε αδιέξοδο, για λόγους που θα εξηγηθούν άμεσα.

Από κυβερνητικής πλευράς, επιχειρήθηκε μια αναπροσαρμογή της φορολογίας που -θεωρητικά- θα έπληττε περισσότερο την αποταμίευση παρά την κατανάλωση, επιδρώντας περισσότερο σε σχετικώς υψηλά εισοδήματα.

Όμως, πέρα από το γεγονός ότι με τα σημερινά ύψη εισοδημάτων είναι αμφίβολο αν οι επερχόμενες αυξήσεις θα πλήξουν απλώς την αποταμίευση, καθίσταται ήδη σαφές, από τα μέτρα έμμεσων φόρων που εξετάζονται ή έχουν ήδη αποφασιστεί (όπως η αύξηση του ΦΠΑ), ότι θα πληγεί νομοτελειακά και η κατανάλωση. Και μάλιστα εις βάρος των εισοδηματικά ασθενέστερων, όπως πάντα συμβαίνει με τους έμμεσους φόρους. Εάν μάλιστα υπάρξει ανάγκη εφαρμογής και των έκτακτων μέτρων, ανεξάρτητα από το εάν θα έχει τη μορφή που επιθυμεί η κυβέρνηση (αυτόματος μηχανισμός), ή αυτή που θέλει το ΔΝΤ (εκ των προτέρων νομοθετικές παρεμβάσεις), η κατάσταση θα γίνει εξαιρετικά επικίνδυνη.

Διότι το άλλο σημάδι που φανερώνει το επερχόμενο αδιέξοδο είναι η αύξηση των ανεξόφλητων φόρων, η οποία αποδεικνύεται διαρκής και -προφανώς- θα αυξάνεται όσο αυξάνεται η φορολογική επιβάρυνση.

Κι αν φτάσουμε στο σημείο, η πλειονότητα των Ελλήνων να χρωστά στην εφορία, μικρότερα ή μεγαλύτερα ποσά, τότε δεν θα απέχουμε πολύ και από τη στιγμή που θα προκύψει ανάγκη γενναίας «ρύθμισης» αυτών των χρεών, είτε αυτό αρέσει, είτε όχι! Με άλλα λόγια, κάποιοι φόροι δεν θα εισπραχθούν ποτέ, με ό,τι αυτό θα σημαίνει για το περίφημο πρόγραμμα προσαρμογής.

Η μόνη ουσιαστική διαφυγή από το αδιέξοδο περνά μέσα από την περίφημη «διεύρυνση» της φορολογικής βάσης (που συνιστά ευφημισμό για τον περιορισμό της φοροαποφυγής και φοροδιαφυγής), ταυτόχρονα με την ενίσχυση της ανάπτυξης.

Δυστυχώς και στα δύο αυτά μέτωπα, η κυβέρνηση δεν έχει μέχρι στιγμής τίποτα ουσιαστικό να επιδείξει. Κι αν για το θέμα της ανάπτυξης υπάρχει ζήτημα «ιδεοληψίας» ή απειρίας περί του τρόπου λειτουργίας της ελληνικής και διεθνούς ιδιωτικής οικονομίας, για το ζήτημα της φοροδιαφυγής, μια «αριστερή» κυβέρνηση δεν μπορεί να έχει καμία απολύτως δικαιολογία.

Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση θα πρέπει άμεσα να συνειδητοποιήσει ότι υπό τις παρούσες συνθήκες:

α) το κράτος, όσο κι αν θέλει, δεν έχει τα χρήματα να παίξει τον ρόλο που ορισμένοι στην κυβέρνηση και τον ΣΥΡΙΖΑ θα οραματίζονταν για την ανάπτυξη της οικονομίας. Άρα το μόνο που απομένει, είτε τους αρέσει, είτε όχι, είναι ο εγχώριος και ο διεθνής ιδιωτικός τομέας, ίσως και με λίγο «άρωμα» διακρατικών συμφωνιών σε στρατηγικούς τομείς.

β) η ιδέα ότι αποτελεί «αριστερή πολιτική» η μη καταπολέμηση της δήθεν «χαμηλού επιπέδου» φοροδιαφυγής (αγροτών, ελεύθερων επαγγελματιών και μικρομεσαίων επιχειρηματιών) αποτελεί βόμβα για την οικονομία. Όχι μόνο διότι οι υποχρεωτικά υψηλοί φορολογικοί (και ασφαλιστικοί) συντελεστές δρουν αντιαναπτυξιακά κι ενθαρρύνουν και τους υπόλοιπους να φοροδιαφύγουν, αλλά και γιατί με αυτή την πρακτική δεσμεύει ένα μέρος της κοινωνίας στη συντήρηση δραστηριοτήτων που κάτω από κανονικές συνθήκες είναι ασύμφορες, εμποδίζοντας την «αναδιάταξη» και προσαρμογή του οικονομικού μοντέλου στις συνθήκες του σήμερα.

Εάν η κυβέρνηση δεν αντιληφθεί έγκαιρα τα παραπάνω και δεν κάνει γρήγορα τις κινήσεις που χρειάζονται στα δύο παραπάνω μέτωπα, τότε νομοτελειακά θα αποτύχει, χάνοντας ακόμη και τα παραδοσιακά της στηρίγματα. Διότι η οικονομική κατάσταση θα χειροτερεύσει και η μιζέρια θα γενικευθεί, επηρεάζοντας πλέον τους πάντες!

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

blog comments powered by Disqus
v