Προ ημερών είχαμε την ευκαιρία να θαυμάσουμε την παραδοξότητα του Έλληνα νομοθέτη, σε όλο της το μεγαλείο. Οι αγοραπωλησίες ακινήτων θα φορολογούνται στην αντικειμενική αξία, αλλά το πόθεν έσχες των αγοραστών θα υπολογίζεται πάνω στην αξία του συμβολαίου!
Πονηρό διαχρονικά, κι ανεξαρτήτως συγκυρίας ή ιδεολογικών αποχρώσεων της εκάστοτε εξουσίας, το κράτος-βλάχος προσπαθεί να εκμεταλλευτεί το (ενίοτε και μαύρο) χρήμα για να ενισχύσει κάπως τις σχεδόν ανύπαρκτες συναλλαγές στην αγορά ακινήτων, αλλά και να φορολογεί τη συναλλαγή με βάση το κριτήριο του «τόσα μου λείπουν», το οποίο χρησιμοποίησε και στον περιβόητο πλέον ΕΝΦΙΑ.
Κλείνει και το μάτι στον πολίτη-πελάτη λέγοντάς του «πλήρωσε φόρους σε αξίες που δεν υπάρχουν» (τις αντικειμενικές), αλλά θα σου κάνω τη χάρη το πόθεν έσχες σου να είναι όσο γράφει το συμβόλαιο. Εκεί γράψε ό,τι θες, αλλά να προσέξεις τον ενδεχόμενο έλεγχο.
Αφορμή για την παράδοξη αυτή ρύθμιση είναι προφανώς η αναντιστοιχία μεταξύ των αντικειμενικών αξιών και των χαμηλότερων πραγματικών τιμών στην αγορά ακινήτων. Αν δεν γινόταν, για όσο διαρκεί αυτός ο παραλογισμός, ο αγοραστής θα καλείτο όχι απλώς να πληρώσει πρόσθετο φόρο, αλλά και να «δικαιολογήσει» στο πόθεν έσχες λεφτά που δεν έδωσε!
Ωστόσο με τη ρύθμιση ανοίγει κι ένα παράθυρο στις αγορές ακινήτων με μαύρο χρήμα. Σημαίνει ότι στην περίπτωση στην οποία μέρος του πραγματικού τιμήματος δεν μπορεί να δικαιολογηθεί από τον αγοραστή, το συμβόλαιο θα γίνει σε πολύ χαμηλότερη τιμή, εφόσον συναινέσει και ο πωλητής, οπότε και το επιπλέον (μαύρο) χρήμα θα πρέπει να αλλάξει χέρια με μαύρο τρόπο. Με… βαλίτσα, ώστε να μην αφήσει… ίχνη!
Πρόκειται για ένα ακόμη δείγμα της πολιτικής υποκρισίας που βασιλεύει στη χώρα μας και η οποία παλαιότερα δεχόταν την κυριαρχία του μαύρου χρήματος στο χώρο της οικοδομής, διότι ήταν ατμομηχανή της οικονομίας.
Ακόμη και σήμερα, οι αρμόδιοι αναγνωρίζουν την αγοραστική ισχύ του μαύρου χρήματος , αλλά φοβούνται το πολιτικό κόστος μιας ενδεχόμενης νομιμοποίησής του, υπό όρους, μέσω π.χ. μιας συστηματικά οργανωμένης -και εφάπαξ εφαρμοζόμενης- «περαίωσης περιουσίας».
Κι έτσι… διαιωνίζουν το φαινόμενο που υποτίθεται ότι θέλουν να καταπολεμήσουν!
Αυτά βεβαίως συμβαίνουν την ώρα που η χώρα έχει άμεση ανάγκη από «καθαρές λύσεις», μήπως και καταφέρει να κινηθεί προς ένα μέλλον διαφορετικό από το παρελθόν της.
Πώς θα μπορούσε να συμβεί κάτι τέτοιο; Κατά την άποψη αρκετών στελεχών της αγοράς, προϋπόθεση είναι «να τραβηχτεί μια γραμμή» ανάμεσα στο παρελθόν και το μέλλον. Μια γραμμή που θα λαμβάνει υπ' όψιν της τη σχέση που είχε επί δεκαετίες ο μέσος πολίτης με το κράτος, τους φόρους, τις πολεοδομίες, κι άλλες εστίες μικρής ή μεγαλύτερης «συναλλαγής», δίνοντάς του την ευκαιρία να γίνει νόμιμος, αλλά και θα βάζει οριστικά και αμετάκλητα «τέλος» σε αυτές τις πρακτικές.
Με αυτήν την αντίληψη αλλά και σκληρή δουλειά, ιδίως ως προς την κατάρτιση ρεαλιστικών νόμων που θα… εφαρμόζονται, θα μπορούσε π.χ. να μπει σε τάξη ο μύλος που εξακολουθεί να υπάρχει σε θέματα χωροταξίας, σε μια χώρα που κοντεύει να έχει περισσότερα ακίνητα με κάποιου είδους «πληγές», απ' όσα είναι εντελώς τακτοποιημένα.
Θα γινόταν δε σε όλους ξεκάθαρο ότι «τώρα είναι η μία και μοναδική ευκαιρία», κι ότι από δω και μπρος τα πράγματα αλλάζουν οριστικά και αμετάκλητα. Κι έτσι, θα καταστούσε τον πολίτη όχι δυνητικό όμηρο της εξουσίας (όπως συμβαίνει με όλες αυτές τις περίπλοκες ρυθμίσεις που αποσκοπούν στο να είναι και με τον... αστυφύλαξ και με τον... χωροφύλαξ), αλλά κοινωνό μιας οργανωμένης προσπάθειας αλλαγής στη σχέση με το κράτος.
Τέτοιου είδους μέτρα βεβαίως προϋποθέτουν ευρύτερη πολιτική συμφωνία και ρεαλισμό. Διότι για να πειστεί ο οποιοσδήποτε πολίτης ότι οι νέες ρυθμίσεις δεν είναι παγίδα, κι ότι δεν θα ανατραπούν από τον επόμενο κυβερνώντα, θα έπρεπε να ψηφιστούν με διακομματική συναίνεση, από ευρύτατη πλειοψηφία.
Πράγματα που δυστυχώς ανήκουν ακόμη στη σφαίρα της φαντασίας για την πολιτική σκηνή της χώρας μας.
Ελπίζω ότι κάποια στιγμή αυτή η κατάσταση θα αλλάξει. Ως τότε όμως φοβάμαι πως «η οικονομία της βαλίτσας» θα διαιωνίζεται μαζί με την κουτοπόνηρη νοοτροπία του «όπου με πιάσεις κι όπου σε πιάσω» που κυριαρχεί στη σχέση του κράτους με τον πολίτη.