Η εικόνα των αγορών, όχι μόνον τις δύο τελευταίες ημέρες αλλά σε ηπιότερο «μαύρο» χρώμα εδώ και αρκετό διάστημα (από τότε που άρχισε να φουντώνει η εκλογολογία), είναι απολύτως χαρακτηριστική του πώς μια οικονομία, που έστω και δειλά ανακάμπτει, μπορεί να ξαναγίνει παρίας στα μάτια των ξένων επενδυτών, ιδίως όταν το διεθνές περιβάλλον είναι δυσμενές.
Όσοι νομίζουν ότι το ανελέητο ξεφόρτωμα στις ελληνικές μετοχές και στα ομόλογα είναι δάκτυλος κάποιων Ελλήνων που πίστεψαν τον... Άδωνη Γεωργιάδη είτε δεν έχουν εικόνα του συσχετισμού δυνάμεων στο Χρηματιστήριο, είτε είναι τυφλωμένοι από την κομματική τους απόχρωση, είτε απλώς εθελοτυφλούν.
Οι αγορές απεχθάνονται την αβεβαιότητα και τυχόν εκλογές σε αυτήν την εξαιρετικά ευαίσθητη φάση εκτοξεύουν την αβεβαιότητα στα ύψη, ιδίως όταν συνοδεύονται από μια ρητορική εκ μέρους του (σύμφωνα με τα γκάλοπ) επικρατέστερου, η οποία στην καλύτερη περίπτωση είναι συγκεχυμένη και στη χειρότερη απειλεί να ανατρέψει την έτσι κι αλλιώς περιορισμένη προσπάθεια για μεταρρυθμίσεις και αυξημένη ανταγωνιστικότητα, ξεχειλώνοντας ταυτόχρονα και τις δαπάνες του δημοσίου μέσω παροχών.
Ομοίως, οι αγορές δεν βλέπουν με καλό μάτι ούτε τυχόν απόπειρα της κυβέρνησης να βγει από το μνημόνιο, χωρίς κάποια επίσημη γραμμή πιστωτικής στήριξης, όσο κι αν αυτό χαλάει τη μανέστρα μιας κυβέρνησης που σύρεται από τη ρητορική του ΣΥΡΙΖΑ ενάντια στα μνημόνια.
Το πρόβλημα, είτε αυτό αρέσει είτε όχι, στους υποτιθέμενους «εθνικόφρονες», αλλά και σε κάποιους σκληρούς «αριστερούς» του ΣΥΡΙΖΑ, είναι ότι η χώρα έχει δύο επιλογές: είτε θα μείνει εξαρτημένη πλήρως από τους θεσμικούς μας δανειστές (όποιους όρους αυτό συνεπάγεται, όσο παρατείνεται η κατάσταση), είτε θα πρέπει να δανειστεί από τις αγορές.
Αυτές τις αγορές που έστειλαν μέσα σε δύο μέρες τα επιτόκια των ελληνικών ομολόγων σε ύψη που είχαν να δουν από την άνοιξη του 2012, σε ύψος (πάνω από 7%) που θεωρείται «όριο» για να σπάσει η σύνδεση μιας χώρας με τις αγορές και να υποχρεωθεί σε έκτακτη βοήθεια.
Άλλη λύση λοιπόν δεν υφίσταται. Είτε αγορές με τους άτυπους, αλλά ενίοτε σκληρούς όρους τους, είτε υποστήριξη από «θεσμικούς δανειστές», επίσης με τους όρους τους.
Ίσως κάποιοι να θεωρούν πως λύση είναι μια νέα -με κάθε επισημότητα πλέον- χρεοκοπία της Ελλάδας, την οποία θα επιβαρυνθούν τα κράτη που μας δάνεισαν.
Όσοι όμως πιστεύουν ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να συμβεί χωρίς επιπτώσεις όχι μόνο στην οικονομία και στις επιχειρήσεις, αλλά πολύ περισσότερο στους «αδυνάτους», που πάντα πληρώνουν πιο σκληρά τη νύφη σε αυτές τις περιπτώσεις, δεν είναι απλώς αφελείς, είναι επικίνδυνοι!
Οι δημοσιογραφικές επαφές με κύκλους του εξωτερικού είναι αποκαλυπτικές, είτε πρόκειται για επενδυτές, είτε πρόκειται για κύκλους των Βρυξελλών και των κυβερνήσεων της Ευρώπης.
Είναι έκπληκτοι από το γεγονός ότι μετά από σοβαρότατες θυσίες, σε μια περίοδο όπου προετοιμάζεται η χώρα για την έξοδο από το πρόγραμμα, αλλά και εν όψει των διαπραγματεύσεων για τη ρύθμιση του χρέους, το πολιτικό μας σύστημα βρίσκεται σε φάση προεκλογικής πόλωσης, αντί να κινείται προς την εξασφάλιση συναίνεσης, προκειμένου να αποδώσουν καρπούς οι προσπάθειες της κοινωνίας και να διεκπεραιωθεί η έξοδος από το πρόγραμμα.
Κι όχι άδικα, διότι ακόμη και η ελληνική κοινή γνώμη, παρά τον βομβαρδισμό της εκλογολογίας, δεν φαίνεται να θέλει αλλαγή κυβέρνησης, σε αυτήν τη φάση. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα γκάλοπ, η πλειοψηφία των πολιτών ΔΕΝ θέλει πρόωρες εκλογές, με το πρόσχημα της επιλογής Προέδρου της Δημοκρατίας. Αυτό προκύπτει ακόμη και από το ίδιο γκάλοπ που δίνει προβάδισμα με 6,5 μονάδες στον ΣΥΡΙΖΑ!
Προφανώς, διότι το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας συναισθάνεται ότι τώρα δεν είναι η ώρα για πρόωρες εκλογές.
Αν συνεχίσουμε έτσι, με πυξίδα την αβεβαιότητα, με διχασμούς και πόλωση, αντί για συναίνεση, έστω στο πρόσωπο ενός νέου Προέδρου της Δημοκρατίας, ενός προσώπου καταξιωμένου, που να μην προέρχεται από τον χώρο της πολιτικής (ποιος αλήθεια θα έλεγε όχι σε μια προσωπικότητα όπως η κυρία Αρβελέρ), τότε είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα δούμε την οικονομία να βουτάει ξανά σε ύφεση με βαριές επιπτώσεις όχι μόνο στο βαλάντιο του κόσμου, αλλά και στη διαπραγματευτική ικανότητα της χώρας.
Υπό αυτές τις συνθήκες, είναι βέβαιο ότι η κυβέρνηση θα πρέπει κατ' αρχάς να ανακτήσει την ισορροπία της, αλλά και το μεταρρυθμιστικό momentum που δείχνει να έχει απολέσει, πιθανώς μέσω ενός «γενναίου» ανασχηματισμού, όπως αρκετοί ήδη υποστηρίζουν στους κόλπους της.
Ωστόσο η αβεβαιότητα και η εκλογολογία δύσκολα θα πάψουν το προσεχές διάστημα, αν δεν ξεπεραστεί ο σκόπελος της εκλογής Προέδρου, γι' αυτό και θα ήταν σκόπιμο να προχωρήσουν αμέσως οι προσπάθειες εξασφάλισης ευρύτερης συναίνεσης σε πρόσωπο εγνωσμένης αξίας.
Οι αγορές -ως προεξοφλητικός μηχανισμός- χτύπησαν ήδη ηχηρό καμπανάκι. Αν οι Έλληνες πολιτικοί επιλέξουν να μην το ακούσουν, η ευθύνη θα είναι δική τους.
ΥΓ.: Πληροφορούμαι ότι κάποιοι στην αντιπολίτευση θεωρούν πλεονέκτημα και «ατού» της χώρας την έκρυθμη κατάσταση που επικρατεί στην ευρύτερη περιοχή. Πιστεύουν ότι οι Ευρωπαίοι και το ΔΝΤ θα υποχρεωθούν σε παραχωρήσεις για να μην εκτροχιαστεί η Ελλάδα, που σε σχέση με όσα συμβαίνουν γύρω αποτελεί «προπύργιο» σταθερότητας. Είναι κι αυτό μια άποψη. Ωστόσο, οι χώρες καλό είναι να μην παίζουν το μέλλον τους στα ζάρια!