Σχεδόν προφητικό αποδείχθηκε το σχόλιο της Πέμπτης «ζεύουν το άλογο πίσω από το κάρο». Διότι την ίδια μέρα, δημοσιεύτηκαν τα στοιχεία για τις εμπορευματικές συναλλαγές της χώρας, στο διάστημα Ιανουαρίου-Ιουλίου 2014.
Δυστυχώς, τα στοιχεία δεν είναι ευχάριστα σε σχέση με το εμπορικό ισοζύγιο αγαθών.
Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών και των εισαγωγών πλοίων και σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2013, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου αυξήθηκε κατά 711 εκατ. ευρώ, ήτοι κατά περίπου 10%! Κι αυτό διότι οι εισαγωγές αυξήθηκαν 2,5%, (περίπου 430 εκατ. ευρώ), ενώ οι εξαγωγές μας μειώθηκαν σχεδόν 3%, σε μια περίοδο όπου θα έπρεπε να… καλπάζουν!
Ακόμη όμως και αν συμπεριλάβουμε τα πετρελαιοειδή και τα πλοία, πάλι είχαμε αύξηση του εμπορικού ελλείμματος, και μάλιστα 11,3%, ή κατά 1,3 δισ. ευρώ.
Πρέπει να σημειώσουμε ότι αυτές οι ανησυχητικές ενδείξεις παρουσιάζονται ενώ η οικονομία εξακολουθεί να βρίσκεται σε ύφεση, έστω και με σαφώς επιβραδυνόμενους ρυθμούς, με την πρώτη δηλαδή εντελώς αναιμική «ανάσα» που φαίνεται από τα στοιχεία ότι πήρε φέτος η εσωτερική ζήτηση!
Τι θα γίνει λοιπόν αν ακολουθήσουμε μια πορεία τόνωσής της, όπως πολλοί προτείνουν (ως ευκολότερο και πολιτικά… βολικό), αντί της ενίσχυσης της εξωστρέφειας με τους τρόπους που ακροθιγώς παρουσιάστηκαν στο προηγούμενο σχόλιο;
Πολύ απλά, το έλλειμμα αυτό θα εκτοξευθεί, ανατρέποντας πλήρως τις ισορροπίες και δημιουργώντας νέες τρύπες.
Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η τόνωση της εσωτερικής ζήτησης «ακούγεται καλά» όχι μόνο στον πολίτη και στον οπαδό του ΣΥΡΙΖΑ (που κατέβασε και σχετική πρόταση στη ΔΕΘ) αλλά και σε χιλιάδες μικρούς και μεγαλύτερους επιχειρηματίες που έχουν πληγεί σκληρά από την καταβαράθρωση του εισαγωγικού - καταναλωτικού μοντέλου με το οποίο «ξεσάλωσε» τα προ της κρίσης χρόνια η ελληνική οικονομία. Και τώρα αδημονούν να αλλάξει η κατάσταση για να διασφαλίσουν την επιβίωσή τους και -γιατί όχι- κάποιο κέρδος.
Είναι κι αυτό ένα από τα προβλήματα που δημιούργησε το προηγούμενο μοντέλο. Πολύ μεγάλο μέρος της αγοράς στηριζόταν στην εγχώρια ζήτηση. Έτσι έμαθε και είναι πολύ δύσκολο στην πράξη να αλλάξει κατεύθυνση.
Το βασικό όμως, που πρέπει όλοι να κατανοήσουμε, είναι ότι το μοντέλο αυτό, της ενίσχυσης του εισοδήματος και της εγχώριας κατανάλωσης, στηρίχθηκε στις κρατικές δαπάνες και στα δανεικά και δεν είναι δυνατόν να επαναληφθεί!
Ακριβώς επειδή έχουν τελειώσει τα δανεικά!
Είναι δε σχεδόν βέβαιο ότι τυχόν απόπειρες διολίσθησης που θα οδηγήσουν σε επανάληψη των φαινομένων του παρελθόντος θα τύχουν σοβαρής αντίδρασης από την πλευρά των δανειστών μας, από τους οποίους εξαρτώμεθα για διάστημα που ίσως φτάσει την… πεντηκονταετία.
Ας αφήσουμε λοιπόν τα δήθεν εύκολα, με εξαίρεση τις απαραίτητες φοροελαφρύνσεις (διότι αυτές σαμποτάρουν την ανταγωνιστικότητα, άρα και τις εξαγωγές), κι ας καταπιαστούμε περισσότερο με τα δύσκολα, αλλά «υγιή». Την αύξηση του τουρισμού και την εξωστρέφεια σε όλα τα επίπεδα. Διότι μόνο «απ' έξω» μπορούν να έλθουν επενδύσεις και υγιής αύξηση των εισοδημάτων, επομένως και πραγματική τόνωση της εγχώριας ζήτησης.
ΥΓ.1: Είναι λυπηρό ότι στο επίκεντρο της επικαιρότητας είναι οι δηλώσεις του κάθε Άδωνη, με τις πολυάριθμες απαντήσεις και ανταπαντήσεις τους, κι όχι θέματα όπως αυτό, τα οποία θα συνέβαλαν στο να καταλάβει και ο πολίτης ποια είναι τα πραγματικά «όρια» του βιοτικού επιπέδου σε μια μη ανταγωνιστική οικονομία.
ΥΓ.2: Αφήνω εκτός τις προσδοκίες για το ελληνικό υπέδαφος. Μπορεί και να γίνουμε… σεΐχηδες τελικά, αλλά δεν σκοπεύω να καταπιαστώ πιο αναλυτικά, πριν υπάρξουν «χειροπιαστές» αποδείξεις περί τούτου.