Έχουμε συνηθίσει να λέμε ότι οι συνεπείς φορολογούμενοι (παλαιότερα σχεδόν άπαντες οι μισθωτοί και συνταξιούχοι) πληρώνουν τα σπασμένα των φοροφυγάδων. Πρόκειται για γεγονός που συνιστά από μόνο του μεγάλη κοινωνική αδικία, διότι συνεπάγεται ότι πρόσωπα που κατά κανόνα είναι μεσαίου ή σχετικά χαμηλού εισοδήματος επωμίζονται το μεγαλύτερο μέρος του βάρους για τη λειτουργία του κράτους, από την οποία ωφελούνται όλοι.
Θα περίμενε κάποιος ότι μέσα στη μεγάλη κρίση που έχει ξεσπάσει αυτή η αδικία θα διορθωνόταν. Φοβάμαι όμως ότι έχει συμβεί το ακριβώς αντίθετο!
Πρώτον, διότι παρά τις εξαγγελίες παραμένει σαφές ότι η φοροδιαφυγή δεν έχει καταπολεμηθεί. Το ζούμε οι περισσότεροι καθημερινά, σε ορισμένες κατηγορίες επαγγελμάτων.
Δεύτερον, διότι όπως προκύπτει από τα στοιχεία που δίνει το επίσημο κράτος, στο α΄ δίμηνο του 2014 , οι εισπρακτικοί στόχοι επιτυγχάνονται με μικρές αποκλίσεις (342 εκατ. μείον ήταν οι άμεσοι φόροι). Όμως, στο ίδιο διάστημα, τα νέα ληξιπρόθεσμα χρέη προς το δημόσιο αυξήθηκαν κατά περισσότερο από 2 δισ. ευρώ!
Γιατί δεν πέφτει λοιπόν έξω με αντίστοιχα ποσά η εκτέλεση του προϋπολογισμού; Για τον απλούστατο λόγο ότι οι κυβερνώντες επέβαλαν τους φόρους, υπολογίζοντας εκ των προτέρων, ότι κάποιοι από εμάς δεν θα μπορούν ή ίσως και δεν θα θέλουν να τους πληρώσουν.
Τι σημαίνει αυτό, με απλό… μπακαλίστικο τρόπο; Ότι αν για παράδειγμα θα έπρεπε να εισπράξουν 100 ευρώ για να βγει ο προϋπολογισμός και είχαν υπολογίσει ότι το 15% δεν θα πληρωθεί, επέβαλαν φόρους ύψους 115 ευρώ, για να είναι μέσα.
Στο πρώτο δίμηνο, ο στόχος είσπραξης άμεσων και έμμεσων φόρων ήταν στα 7,33 δισ. ευρώ. Εισπράχθηκαν όμως 6,88 δισ. ευρώ (454 εκατ. λιγότερο), παρότι τα νέα ανείσπρακτα ληξιπρόθεσμα χρέη (που δημιουργήθηκαν μετά την 31η/12/2013) έφτασαν τα 2,14 δισ. ευρώ.
Πρακτικά λοιπόν, οι φορολογούμενοι που μπορούν (και θέλουν) να πληρώσουν επωμίζονται πλέον όχι μόνο το βάρος των φοροφυγάδων, αλλά και εκείνων που δεν δύνανται ή δεν θέλουν να πληρώσουν τους φόρους τους.
Πρόκειται για μια καινοφανή αντίληψη περί κοινωνικής δικαιοσύνης, σύμφωνα με την οποία υπερφορολογούνται μεν οι πάντες, αλλά πληρώνουν μόνο όσοι δεν έχουν τη δυνατότητα να διαφύγουν και ταυτόχρονα έχουν -ακόμη-τη δυνατότητα να πληρώσουν!
Τούτη η πρακτική δικαιολογεί την αυξανόμενη απέχθεια της μεσαίας και μικρομεσαίας αστικής τάξης προς τα πολιτικά κόμματα που παραδοσιακά υποστήριζαν, μια απέχθεια που αναζητεί τρόπους εκτόνωσης, μέσω του πολιτικού συστήματος, υποστηρίζοντας και νεοπαγείς σχηματισμούς όπως το Ποτάμι, παρά το γεγονός ότι δεν γνωρίζει τι ακριβώς εκπροσωπούν. Τους φτάνει ότι είναι διαφορετικό, χωρίς να ξεφεύγει από τα «συστημικά» όρια που θέτουν κατά κανόνα οι «νοικοκυραίοι».
Υπάρχουν όμως και άλλες σημαντικές παρενέργειες. Το συνολικό «παλαιό» χρέος προς το κράτος, αφαιρώντας τις ΔΕΚΟ, τους Δήμους και άλλες παραφυάδες του ίδιου του Δημοσίου (που χρωστούν περίπου 4,9 δισ. ευρώ) αλλά και τις πτωχευμένες εταιρίες (που χρωστούν άλλα 9,5 δισ. ευρώ) ανέρχεται ήδη σε 47,5 δισ. ευρώ. Κι απ' ό,τι δείχνουν τα φρέσκα στοιχεία αυξάνεται με ρυθμό άνω του 1 δισ. ευρώ τον μήνα!
Τι θα γίνει άραγε με αυτό το τεράστιο χρέος των ιδιωτών προς το κράτος, που ολοένα κι αυξάνει; Θα αρχίσουν κάποια στιγμή μαζικές ανελέητες κατασχέσεις; Ποια κυβέρνηση θα το τολμήσει και με ποιο κόστος, μετά από όσα έχουν προηγηθεί;
Ή μήπως κάποια στιγμή θα υπάρξουν ρυθμίσεις επί ρυθμίσεων, που θα εξαγριώσουν (σιωπηρά, ως συνήθως) εκείνους που μπορούσαν και ήθελαν να είναι συνεπείς, ακόμη κι αν χρειάστηκε να περιορίσουν βασικές βιοτικές τους ανάγκες;
Η εμπειρία του παρελθόντος λέει ότι το δεύτερο είναι πολύ πιθανό.