Γιώργος Παπανικολάου

Διευθυντής του Euro2day.gr και της Media2day, σκοπευτής, σύζυγος και πατέρας. Στο χρόνο που περισσεύει, σκέφτομαι, συζητάω και διαβάζω, όχι απαραίτητα με αυτή τη σειρά.

Αποποίηση ευθυνών

Όλες οι προβλέψεις για το μέγεθος της οικονομικής ζημίας που θα υποστεί η χώρα από την πανδημία, αριθμητικά μικρή αξία έχουν. Όσο αξιόπιστοι κι αν είναι οι αναλυτές, όσο καλά κι αν είναι τα μοντέλα τους. Διότι οι αστάθμητοι παράγοντες είναι πάρα πολλοί και οι συνθήκες πραγματικά πρωτόγνωρες. Ουδείς μπορεί να ξέρει από τώρα πόσο θα κοστίσει στο ΑΕΠ η πανδημία, διότι δεν ξέρει πώς θα εξελιχθεί η πανδημία, ούτε πώς θα αντιδράσουν οι ανά τον κόσμο καταναλωτές. Όποιος «πέσει μέσα», μάλλον θα είναι απλά ο πιο... τυχερός.

Περίπου την ώρα που στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες βρίσκονται σε χρονιά εκλογής προέδρου, ξεκινούσε μια φιλολογία για την πιθανότητα αναβολής τους, στην Ελλάδα άρχιζε η συζήτηση για το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών, παρότι η κυβέρνηση ήρθε στην εξουσία μόλις τον περασμένο Ιούλιο.

Αντίθετα με τις ΗΠΑ, όπου τυχόν αναβολή των προεδρικών εκλογών (παρά τις ανατροπές που προκάλεσε η πανδημία στα πολιτειακά primaries) φαίνεται να αντιμετωπίζει σοβαρά συνταγματικά προβλήματα, στην Ελλάδα δεν υπάρχουν τέτοιας φύσης θέματα, είτε γίνουν εκλογές τον Ιούλιο (όπως ενίοτε ακούγεται), είτε τον Σεπτέμβριο (όπως ακούγεται ακόμη εντονότερα).

Η αποτελεσματική αντίδραση του κράτους, σε όλες σχεδόν τις μορφές του, απέναντι στην επέλαση του κορωνοϊού, αποτελεί ίσως τη μόνη ευχάριστη έκπληξη αυτής της πρωτόγνωρης κρίσης.

Είτε πρόκειται για το σύστημα υγείας, την πολιτική προστασία, είτε για τα οικονομικά υπουργεία και τους άλλους φορείς που αναγκάστηκαν να ξεπεράσουν μέσα σε μέρες, αγκυλώσεις δεκαετιών, είτε για το Υπουργείο Παιδείας που ξαφνικά κατάφερε να αποκτήσει δυνατότητες τηλεδιδασκαλίας, που ούτε να υποψιαστούμε δεν θα μπορούσαμε, με βάση τον μονολιθισμό και την αδράνεια που συστηματικά διακρίνει τη δημόσια διοίκηση.

Σε πολύ μεγάλο βαθμό, από όσα διαδραματίζονται το τελευταίο διάστημα στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα κριθεί και η δυνατότητα της Ελλάδας να στηρίξει την οικονομία της ενάντια στην, κατά τα φαινόμενα, χειρότερη οικονομική κρίση που έχει ξεσπάσει μεταπολεμικά στη Γηραιά Ήπειρο.

Μπορεί οι προβολείς της δημοσιότητας να είναι αυτή τη φορά στραμμένοι περισσότερο στην Ιταλία και δευτερευόντως την Ισπανία, ωστόσο η οικονομία της Ελλάδας είναι εκείνη που αναμένεται να υποστεί τις μεγαλύτερες ζημίες, εκείνη που προέρχεται από μια βαθιά κρίση δεκαετίας. Και είναι η Ελλάδα, η χώρα που έχει ήδη το μεγαλύτερο ποσοστό χρέους σε σχέση με το ΑΕΠ της, ένα χρέος που από πολλές πλευρές την έχει καταστήσει «όμηρο» των εταίρων της. Κι αν πιστέψουμε το ΔΝΤ, αναμένεται να φτάσει λόγω πανδημίας στο εξωπραγματικό 200%.

Οι πρόσφατες απολογητικές δηλώσεις της Γερμανίδας προέδρου της Κομισιόν απέναντι στον ιταλικό λαό φανέρωσε την ανησυχία στη γραφειοκρατία των Βρυξελλών αλλά και στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, για το κλίμα που έχει διαμορφωθεί στην Ιταλία από την έλλειψη αλληλεγγύης, κι όχι άδικα.

Ωστόσο οι… συγγνώμες δεν θα κρατήσουν στο ευρώ την Ιταλία. «Τα λόγια είναι φτηνά», λέει μια αγγλοσαξονική παροιμία, που φαίνεται να ταιριάζει γάντι στην περίπτωση. Χρειάζονται έμπρακτες κινήσεις, από την πλευρά των βόρειων κρατών της Ευρώπης, προκειμένου να συγκρατηθεί το κύμα ευρωσκεπτικισμού που έχει ξεσπάσει στην Ιταλία.

v