Ο άχαρος ρόλος του δολαρίου στη διεθνή κρίση

Υπάρχει τίποτα θετικό στην αδυναμία του δολαρίου; Οσοι έχουν σπουδάσει το Μεγάλο Κραχ, θα θυμούνται ότι οι οικονομίες που υποτιμούν πρώτες το εθνικό νόμισμα, είναι και οι πρώτες που ανακάμπουν.

Δημοσιεύθηκε: 19 Μαρτίου 2008 - 00:15

Ο άχαρος ρόλος του δολαρίου στη διεθνή κρίση

του Alan Ruskin*
από την στήλη Market Insight

Είτε κάνουμε την σύγκριση χρησιμοποιώντας τον δείκτη Big Mac, είτε τους πιο καθιερωμένους υπολογισμούς με βάση την ισοτιμία αγοραστικής δυνατότητας, το δολάριο ΗΠΑ είναι φθηνό σε σχέση με τα περισσότερα νομίσματα του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης.

Πόσο φθηνό; Βάσει των υπολογισμών του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για την αγοραστική δυνατότητα στα τέλη του 2007, η ευρωζώνη είναι 15% με 30% ακριβότερη απ’όσο η Αμερική, ενώ η Αυστραλία, ο Καναδάς και η Νέα Ζηλανδία είναι 30% ακριβότερες.
Οπότε, πόσο φθηνότερες μπορούν να γίνουν οι ΗΠΑ και πόσο μετράει η «αξία» στις νομισματικές προβλέψεις;

Το λογιστικό χρήμα, που υποστηρίζεται μόνο από μια νομισματική αρχή και τίποτ’άλλο, δεν έχει κατακτήσει περίοπτη θέση στην ιστορία, όσον αφορά τη διατήρηση της αξίας του . Μετά την κατάρρευση της συμφωνίας Bretton Woods το 1973, μια συνεχής δολαριακή επένδυση σε ετήσιο ομόλογο του αμερικανικού δημοσίου, είχε μόλις τη μισή απόδοση από την αξία μιας επένδυσης στο... «βαρβαρικό κατάλοιπο», όπως αποκαλούσε ο Keynes το χρυσό.

Οι "βάρβαροι" οπαδοί του χρυσού, περιλαμβάνονται ανάμεσα σε αυτούς που σήμερα βρίσκονται προ των πυλών της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ, φωνάζοντας ότι το δολάριο είναι θύμα της υπερβολικής ρευστότητας και του εύκολου χρήματος του παρελθόντος.

Ο Warren Buffett μιλά για πολιτικές που «ταΐζουν» τους ξένους επενδυτές «μερικά δισεκατομμύρια» δολάρια την ημέρα. Ωστόσο αυτός ο απόλυτος «επενδυτής αξίας» δεν έχει ακόμη δει την αξία του αμερικανικού δολαρίου.

Αλλες εκτιμήσεις για την θεμελιώδη αξία του δολαρίου είναι ανάμικτες. Ορισμένα μοντέλα θεμελιώδους συναλλαγματικής ισορροπίας που υπολογίζουν ποιά συναλλαγματική ισοτιμία χρειάζεται για να επιτευχθεί εξωτερική ισορροπία, με δεδομένη εσωτερική ισορροπία, υποδεικνύουν ότι ίσως το δολάριο χρειάζεται να διολισθήσει περαιτέρω.

Η αναγνώριση των διακριτικών στοιχείων που θα υποδείξουν την ανάκαμψη του δολαρίου είναι ιδιαίτερα σημαντική. Η στροφή στην ταλαιπωρημένη ισοτιμία ευρώ/δολαρίου θα έχει λίγη σχέση με την "αξία" του κάθε νομίσματος- και πολύ μεγαλύτερη με τις ενδείξεις για τα επιτόκια της Federal Reserve και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Οποιοδήποτε στοιχείο δείξει ότι η Fed δεν ανησυχεί πλέον για την ύπαρξη ιδιαίτερων κινδύνων επιβράδυνσης της ανάπτυξης, θα δημιουργήσει έντονη αναθεώρηση των προσδοκιών για τις μεσοπρόθεσμες τάσεις στα επιτόκια.

Το παρελθόν έχει δείξει ότι οποιαδήποτε τάση ισοπέδωσης στην καμπύλη αποδόσεων (yield curve flattening) θα είναι μια δυνατή ένδειξη μεταστροφής στην ισοτιμία ευρώ/δολαρίου.

Η «επανασύνδεση» μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης και τυχόν περαιτέρω ενδείξεις ότι η ευρωζώνη έχει πράγματι κολλήσει την ασθένεια της πραγματικής οικονομίας των ΗΠΑ, θα είναι ένα ακόμη θετικό σημάδια για το δολάριο. Δυστυχώς για το δολάριο, απέχουμε αρκετούς μήνες από μια τέτοια κατάσταση. Αρκετός χρόνος για να γίνει αρκετή ζημιά και να κατευθυνθούμε στα 1,60 δολάρια ανά ευρώ.

Γιατί να περιμένουμε την «οροφή» κοντά στα 1,60 δολ.; Το παραδοσιακό μοντέλο υπέρβασης (overshooting) υποδεικνύει ότι ένα υπερβατικό νόμισμα πρέπει να φθάσει σε ένα επίπεδο στο οποίο να υπόσχεται στους επενδυτές μελλοντικά συναλλαγματικά κέρδη τα οποία θα καλύψουν την μειωμένη σχετική απόδοση .

Η μεγάλη ελπίδα του δολαρίου είναι ότι η υπέρβαση κατά το ποσοστό ρεκόρ του 25%-30% σχετικά με το PPP, πράγματι θα δώσει την υπόσχεση συναλλαγματικών κερδών στους επενδυτές χαρτοφυλακίου, αλλά βέβαια μόνο σε εκείνους που μπορούν να διαβλέψουν τη λήξη στην μείωση των αμερικανικών επιτοκίων.

Κατά τ’άλλα δεν υπάρχει κανένα μαγικό στο επίπεδο του 1,60 δολ., αν και οπωσδήποτε είναι ένα επίπεδο που προκαλεί ανησυχίες για ευρύτερη κατάρρευση του δολαρίου και μπορεί να δημιουργήσει μια ασυνήθιστη συμμαχία για την τόνωση του νομίσματος, ίσως μια Ομάδα των 10 βιομηχανικών κρατών και πιθανόν την Κίνα.

Εν τω μεταξύ, υπάρχει τίποτα θετικό στην αδυναμία του δολαρίου; Οσοι έχουν σπουδάσει το Μεγάλο Κραχ, θα θυμούνται ότι οι οικονομίες που υποτιμούν πρώτες το νόμισμα, είναι και οι πρώτες που ανακάμπουν.

Είναι ευτύχημα που, σε αντίθεση με το 1930, οι διάφορες χώρες σε γενικές γραμμές δεν έχουν αγκύλωση με το στάνταρ του χρυσού. Πράγματι το δολάριο παίζει το ρόλο του στην εξισορροπηση της παγκόσμιας οικονομίας, λειτουργώντας ως ένας από τους ξεκάθαρους μηχανισμούς αναπληθωρισμού, της πολιτικής της Fed.

Το αδύναμο δολάριο δεν είναι, βέβαια, ένα μαγικό χαρτάκι «Βγες από τη Φυλακή». Πιθανόν δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για πολύ ακόμη, γιατί τροφοδοτεί τον πληθωρισμό στα εμπορεύματα, διογκώνοντας τις αποδόσεις των ομολόγων και ταΐζοντας τους βαρβάρους προ των πυλών της Κεντρικής Τράπεζας.

*Ο αρθρογράφος είναι chief international strategist της RBS Greenwich Capital.

© The Financial Times Limited 2008. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation