Το δολάριο θα κρίνει τις επόμενες κινήσεις της Fed

Αναμενόταν πως θα ήταν μια «ήπια» (dovish) αύξηση επιτοκίων και έτσι αποδείχθηκε. Αρχικά, τουλάχιστον, οι επενδυτές επιλέγουν να εστιάζουν στον αργό ρυθμό της σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής στην οποία η πρόεδρος της Fed Τζάνετ Γέλεν έχει δώσει έμφαση, και όχι στην αμφιλεγόμενη ερώτηση για το αν η κίνηση της Τετάρτης θα έπρεπε να έχει γίνει ή όχι.

Αλλά είτε ήπια είτε όχι, η Γέλεν και οι συνάδελφοί της στη Fed θα ελπίζουν πως αυτή η ιστορική πρώτη αύξηση στα επιτόκια θα σηματοδοτήσει την αρχή περισσότερων -ακόμη κι αν πάρει πιο πολύ χρόνο για να έρθουν από το συνηθισμένο. Ο κόσμος δεν έχει το περιθώριο να δει τη Fed στη μακρά λίστα των κεντρικών τραπεζών ανεπτυγμένων χωρών που αύξησαν τα επιτόκια μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση και αργότερα αναγκάστηκαν να αντιστρέψουν την πολιτική τους.

Πολλοί παράγοντες θα καθορίσουν το ρυθμό και την κατεύθυνση της αμερικανικής νομισματικής πολιτικής από εδώ και πέρα, ιδιαίτερα η ισχύς της αμερικανικής κατανάλωσης και επένδυσης και το αν θα δούμε ένα ακόμα κύμα καθοδικής πίεσης στις παγκόσμιες τιμές τροφίμων από τις προσαρμογές που ξεκινούν στην Κίνα και τις αναδυόμενες αγορές.

Aναμφίβολα, ο καλύτερος δείκτης του πώς θα πάει αυτή η διαδικασία θα είναι το τι θα συμβεί στο δολάριο.

Το αμερικανικό νόμισμα συνήθως ισχυροποιείται πριν από τα υψηλότερα επιτόκια. Αλλά μόλις ξεκινήσει ο κύκλος σύσφιξης, το δολάριο έχει την τάση να αλλάζει πορεία. Η γενική συναίνεση αυτή τη φορά είναι ότι το δολάριο θα μπορούσε να ισχυροποιηθεί κι άλλο, ιδιαίτερα αν οι προσδοκίες για τα μελλοντικά επιτόκια αρχίσουν να κινούνται πλησιάζοντας τις προβλέψεις των ίδιων των φορέων χάραξης πολιτικής της Fed. Κάποια παραπάνω ισχύς του δολαρίου θα ήταν διαχειρίσιμη. Αλλά ένα ακόμη άλμα προς τα πάνω θα μπορούσε να είναι πολύ επιβλαβές, όχι μόνο για την ισορροπία της αμερικανικής ανάκαμψης αλλά και για την ευρύτερη οικονομική σταθερότητα παγκοσμίως. Θα αύξανε την πίεση στις οικονομίες των αναδυόμενων αγορών. Θα μπορούσε επίσης να πλήξει την εμπιστοσύνη των επενδυτών, εγείροντας για παράδειγμα νέες ανησυχίες σχετικά με τα αμερικανικά εταιρικά κέρδη.

Οι κινήσεις του συναλλάγματος είναι περιβόητα δύσκολο να προβλεφθούν. Δεν ακολουθούν αξιόπιστα τα οικονομικά θεμελιώδη - για παράδειγμα, το γεγονός πως το πλεόνασμα ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της ευρωζώνης είναι υψηλό και ανεβαίνει κι άλλο, ενώ το αμερικανικό έλλειμμα είναι σε ανοδική πορεία. Ούτε ακολουθούν πάντα τις ενδείξεις που δίνουν οι κεντρικές τράπεζες.

Θα μπορούσαμε να δούμε άλλη μία έξαρση αστάθειας στην παγκόσμια αγορά συναλλάγματος λόγω των ανησυχιών σχετικά με την Κίνα ή την παγκόσμια ανάπτυξη. Αυτό δεν είναι κάτι που η Fed -ή η ΕΚΤ- μπορεί να ελέγξουν επαρκώς. Αλλά οι νομισματικές πολιτικές έχουν παίξει ένα σημαντικό ρόλο στον καθορισμό της αξίας του ευρώ τα τελευταία περίπου δύο χρόνια, και θα μπορούσαν επίσης να κάνουν τη διαφορά το 2016.

Οι προσπάθειες της ΕΚΤ να χαλαρώσει την νομισματική πολιτική νωρίτερα αυτό το μήνα προκάλεσαν πολύ χειρότερες αντιδράσεις στις χρηματοπιστωτικές αγορές συγκριτικά με την πολυαναμενόμενη σύσφιξη της Fed. Αλλά με αυτές τις κινήσεις η ΕΚΤ έδειξε πως είναι πρόθυμη να επεκτείνει το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της κεντρικής τράπεζας -αγορές κυβερνητικών ομολόγων- κατά τουλάχιστον ένα τρίτο. Επίσης οδήγησε το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ πιο βαθιά σε αρνητικό έδαφος. Το μοναδικό πράγμα που δεν κατάφερε η ΕΚΤ -ούτε στόχευσε σε αυτό- αυτή τη φορά ήταν μια περαιτέρω πίεση προς τα κάτω της αξίας του ευρώ.

Φυσικά, αυτό ήταν στρατηγική κίνηση. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι δεν ήθελε να καταστήσει πιο δύσκολη για τη Fed μια αύξηση επιτοκίων αυτή την εβδομάδα. Αλλά θα ήταν καλά νέα για τον κόσμο, και για τους επενδυτές, αν αυτή η περιορισμένη επιθυμία να πιεστεί το ευρώ ακόμη πιο κάτω αποτελούσε μια ένδειξη του τι θα ακολουθούσε.

Η ΕΚΤ είναι πολύ μακριά από το να ακολουθήσει τη Fed στο δρόμο προς υψηλότερα επιτόκια. Αλλά θα έπρεπε όλοι να ελπίζουμε πως θα έχει λιγότερους λόγους για να πιέσει προς τα κάτω το ευρώ κατά το επόμενο έτος απ' ό,τι είχε το 2014 και το 2015. Διότι όλη η συζήτηση για το φθηνό ευρώ που τονώνει τις εξαγωγές και την εγχώρια ζήτηση, έχει σταθεί το βασικό φωτεινό σημείο στην ανάκαμψη της Ευρώπης φέτος. Όσο περισσότερα μπορούν να κάνουν οι Ευρωπαίοι φορείς χάραξης πολιτικής ώστε να υποστηρίξουν αυτή την εγχώρια ανάπτυξη, τόσο πιο εύκολα θα είναι τα πράγματα για τις οικονομίες των αναδυόμενων χωρών το 2016 και για τη Fed.

*H Stephanie Flanders είναι Chief Market Strategist για την Ευρώπη στην JPMorgan Asset Management

© The Financial Times Limited 2015. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation