Τα τρία τεστ της bear market

Οι αγορές βρίσκονται αντιμέτωπες με τα τρία βασικά τεστ της bear market: υποχώρηση της διάθεσης ανάληψης ρίσκου, υψηλότερο κόστος χρηματοδοτήσεων και έντονες διακυμάνσεις στις αποτιμήσεις μετοχών αλλά και ισοτιμιών. Παράλληλα συνειδητοποιούν ότι η ”εποχή” του φθηνού χρήματος ανήκει, πλέον, στο παρελθόν.

Δημοσιεύθηκε: 7 Αυγούστου 2007 - 10:54

του David Roche, προέδρου της Independent Strategy

από τη στήλη ”Market Insight”

Αρκετές εκατοντάδες δισ. δολάρια έχουν ”αποχωρήσει” από τις αγορές κατά τη διάρκεια των τελευταίων εβδομάδων. Η απώλεια αντιστοιχεί περίπου στο 5% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Όμως, όπως γνωρίζουμε, η ”πραγματική” οικονομία δεν ευθύνεται. Η υγιής πορεία της παγκόσμιας οικονομίας οδηγεί αρκετούς στην έκφραση της άποψης ότι η πρόσφατη διόρθωση δεν στηρίζεται από τα θεμελιώδη δεδομένα.

Οι αισιόδοξοι ίσως τελικά αποδειχτεί ότι κάνουν λάθος. Έχουμε συνηθίσει να θεωρούμε ότι η οικονομία των αγορών στηρίζεται στην ”πραγματική” οικονομία. Όμως η οικονομία των αγορών –δηλαδή το σύνολο των επενδυτικών εργαλείων και ο τρόπος χρηματοδότησής τους–δεν συνδέεται τελικά τόσο στενά με την πραγματική οικονομία και την πορεία του παγκόσμιου ΑΕΠ.

Η παραδοσιακή οικονομική επιστήμη χαρακτηρίζει ως ρευστότητα την ποσότητα των χρημάτων που κυκλοφορούν σε παγκόσμιο επίπεδο, τις τραπεζικές καταθέσεις και τα αποθεματικά και τα αποθέματα που οι τράπεζες διαθέτουν στα ”θησαυροφυλάκια” των κεντρικών τραπεζών. Με αυτόν τον τρόπο, όμως ξεχνά δύο βασικούς παράγοντες δημιουργίας ρευστότητας: την έκδοση ομολόγων και παραγώγων.

Η έκδοση νέων ομολογιακών δανείων προσελκύει τους επενδυτές (αυξάνοντας με αυτόν τον τρόπο τη ρευστότητα στις αγορές) και ταυτόχρονα ενισχύει τη διάθεση ανάληψης ρίσκου από αυτούς. Για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι: τα ομολογιακά δάνεια, τα swaps και τα πιστωτικά παράγωγα βοηθούν τις τράπεζες να αφαιρέσουν σημαντικό μέρος των χρεών τους από τους ισολογισμούς και ταυτόχρονα τις διευκολύνει να λάβουν νέα δάνεια.

Με τον ίδιο τρόπο λειτουργούν οι επενδυτές, ιδιαίτερα σε μία περίοδο όπου το χρέος είναι ”φθηνό”. Ανάληψη επιπλέον χρέους σημαίνει φυσικά περισσότερη ρευστότητα στις αγορές.

Βάσει εμπειρικής παρατήρησης, η αύξηση της ρευστότητας έχει κατορθώσει να ξεπεράσει σε ρυθμό ανάπτυξης το παγκόσμιο ΑΕΠ, κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών. Ταυτόχρονα όμως οδηγεί σε ”φούσκωμα” των αποτιμήσεων αρκετών μορφών επενδύσεων και παράλληλα οι επενδυτές απολαμβάνουν μία περίοδο εξίσου υψηλών αποδόσεων, αλλά με σχετικά χαμηλό επίπεδο ρίσκου.

Η παραπάνω τάση δεν μπορεί, φυσικά, να συνεχιστεί για πάντα. Γιατί, όμως, συνέβη τώρα η αντιστροφή της; Ένας λόγος είναι ότι όλες οι περίοδοι ”φουσκωμένων” αποτιμήσεων κάποια στιγμή ολοκληρώνονται, χωρίς αυτό να έχει την παραμικρή σχέση με την πορεία των μακροοικονομικών στοιχείων.

Ένας ακόμη λόγος είναι ότι βασικοί παράγοντες ”ώθησης” της ρευστότητας, τουλάχιστον στην τρέχουσα περίοδο, ήταν η ιδιαίτερα ενισχυμένη διάθεση ανάληψης ρίσκου από τους επενδυτές αλλά και η ύπαρξη φθηνού χρήματος. Όταν, όμως, κάποιο από τα δύο παραπάνω ”φθίνει”, συμπαρασύρει και τη ρευστότητα και οδηγεί σε υποχώρηση αποτιμήσεων και αγορών.

Τρίτος λόγος είναι η ύπαρξη ιδιαίτερα χαμηλών μακροπρόθεσμων επιτοκίων, γεγονός που μεταφράζεται σε φθηνό χρήμα, το οποίο έρεε πλουσιοπάροχα στις αγορές.

Η περίοδος, λοιπόν, της υψηλής ρευστότητας και του φθηνού χρήματος αποτελεί πλέον παρελθόν. Μόνο τα ασφαλή καταφύγια των κρατικών ομολόγων παραμένουν ανεπηρέαστα από την αύξηση των επιτοκίων.

Τι σημαίνει αυτό: Η αγορά –που μέχρι σήμερα απολάμβανε ανοδική πορεία– θα βρεθεί αντιμέτωπη με τα τρία βασικά τεστ της bear market: υποχώρηση της διάθεσης ανάληψης ρίσκου, αύξηση του κόστους χρήματος και έντονες διακυμάνσεις στις ισοτιμίες αλλά και τις αποτιμήσεις κάθε μορφής επένδυσης.

© The Financial Times Limited 2007. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation