Η αισιόδοξη πλευρά της κρίσης

Σε περιόδους κρίσης τείνουμε να βλέπουμε μόνο τα αρνητικά. Ο αρθρογράφος των ”F.T.”, κ. Tony Jackson, εξετάζει και τα κρυμμένα θετικά στοιχεία, με κυριότερο απ’ όλα την αναστολή της διάθεσης λήψης όλο και περισσότερων δανείων από τις εταιρίες.

Δημοσιεύθηκε: 6 Αυγούστου 2007 - 11:57

του Tony Jackson

Η τρέχουσα περίοδος είναι μάλλον επικίνδυνη για προγνωστικά σχετικά με τις διεθνείς μετοχικές αγορές. Όμως, αξίζει να προσπαθήσουμε. Όσο το σκέφτομαι, τόσο περισσότερο καταλήγω στο συμπέρασμα ότι τα προβλήματα στις αγορές πίστης θα αποδειχτούν τελικά ευεργετικά για τις μετοχές.

Κάποιοι μάλιστα υποστηρίζουν ότι ήδη είναι καλά νέα για τις μετοχές, καθώς οι αποτιμήσεις τους έχουν υποχωρήσει και ως εκ τούτου υπάρχουν αγοραστικές ευκαιρίες. Αλλά ας μην προτρέχουμε. Πριν εξετάσουμε το τι μέλλει γενέσθαι, ας δούμε τι έχουμε να αντιμετωπίσουμε αυτή τη στιγμή.

Πρώτον, το ”δράμα” στην παγκόσμια αγορά πίστης δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί. Μέχρι να συμβεί αυτό –δηλαδή έως ότου αποκαλυφθούν οι επιπτώσεις του είτε στο τραπεζικό σύστημα είτε στην αμερικανική οικονομία– ο κίνδυνος ελλοχεύει για όλες τις μορφές επενδύσεων (και όχι μόνο για τις μετοχές).

Δεύτερον, τα hedge funds που βρίσκονται αντιμέτωπα με προβλήματα θα φροντίσουν να πουλήσουν ό,τι είναι για πούλημα. Μεταξύ των στοιχείων προς πώληση δεν πρόκειται να συμπεριλάβουν παράγωγα, αλλά κυρίως μετοχές που έχουν στην κατοχή τους.

Τρίτον, το ”μεγάλο παιχνίδι” των private equity μοιάζει, προς το παρόν, να έχει ολοκληρωθεί. Εξαγορές επιχειρήσεων σαφώς θα συνεχίζουν να πραγματοποιούνται, όχι όμως με τόσο υψηλό premium όσο στο παρελθόν.

Τέταρτον, οι αγορές υποχωρούν, με τις ισχυρότερες πιέσεις –που είναι απόλυτα λογικό– να ασκούνται στις μετοχές χρηματοοικονομικών ομίλων. Άλλωστε, οι περισσότερες τράπεζες μάλλον θα πρέπει να ξεχάσουν το εύκολο χρήμα που κέρδιζαν έως σήμερα χάρη στο ράλι των αγορών.

Δεδομένων όλων των παραπάνω θα ρωτήσετε: ”Πώς είσαι ακόμη αισιόδοξος για τις μετοχές;” Είμαι κατά κύριο λόγο αισιόδοξος γιατί τα προβλήματα στις αγορές πίστης θα αποτρέψουν τις επιχειρήσεις από το να προχωρήσουν στη λήψη και νέων δανείων.

Σύμφωνα με τη Morgan Stanley, ο λόγος debt/equity για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις έχει υποχωρήσει στο 57% σήμερα, έναντι 76% που ήταν το 2002. Με άλλα λόγια, οι επιχειρήσεις εξήλθαν αλώβητες από μία περίοδο κατά τη διάρκεια της οποίας ήταν της μόδας η λήψη δανείων.

Ένα ακόμη στοιχείο το οποίο μοιάζει να χάνει τη δύναμή του είναι η διάθεση των επονομαζόμενων ”ακτιβιστών” μετόχων-επενδυτών να ασκούν πιέσεις στις διοικήσεις των εταιριών για λήψη νέων δανείων ή για εξαιρετικά φιλόδοξα προγράμματα αγοράς ιδίων μετοχών. Εν γένει, όπως αποδεικνύουν οι ισολογισμοί τους, αρκετές εταιρίες διατήρησαν τη λογική τους, όταν οι επενδυτές μάλλον την είχαν χάσει.

Μοναδική εξαίρεση στην παραπάνω θετική εικόνα ίσως είναι κάποιες εταιρίες που ”ακολούθησαν τη μόδα” και αποφάσισαν να πραγματοποιήσουν ιδιαίτερα ακριβές εξαγορές. Δεν γνωρίζουμε ακόμη ποιες είναι, αλλά θα το μάθουμε πολύ σύντομα.

Μπορεί οι μετοχές να μη γίνουν ποτέ ξανά το ”αγαπημένο νόμισμα” των επενδυτών, όπως συνέβη την περίοδο λάμψης των dot.coms, όμως πλέον φαίνονται περισσότερο προσιτές.

Ταυτόχρονα, η πρόσφατη κρίση μοιάζει να έχει μειώσει την ένταση μεταξύ μετόχων και διοικήσεων. Πιθανώς η νέα bull market να μην ξεκινήσει αύριο, όμως θεωρώ ότι οι συνθήκες πλέον είναι περισσότερο ορθές σε σύγκριση με το παρελθόν και μάλλον οι αγορές οδηγούνται σε περίοδο σταθεροποίησης και όχι βύθισης.

© The Financial Times Limited 2007. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation