To κινεζικό κραχ απειλεί το τραπεζικό σύστημα

Η κατάρρευση της χρηματιστηριακής αγοράς της Κίνας δημιουργεί φόβους μετάστασης στο ευρύτερο χρηματοπιστωτικό σύστημα, ειδικά στις κρατικά ελεγχόμενες τράπεζες που αποτελούν το θεμέλιο της οικονομίας.

Εκ πρώτης όψεως, οι τράπεζες δεν θα έπρεπε να κινδυνεύουν από βουτιά στις τιμές των μετοχών. Δεν έχουν το δικαίωμα να αγοράζουν μετοχές για τους δικούς τους ισολογισμούς και ούτε συμμετέχουν άμεσα σε δάνεια με περιθώριο ασφάλισης σε επενδυτές μετοχών.

Αλλά αναλυτές προειδοποιούν ότι οι τράπεζες είχαν βρει έμμεσους τρόπους για να πάρουν μέρος στο ράλι των μετοχών που ξεκίνησε την περασμένη χρονιά και επιταχύνθηκε στα μέσα Ιουνίου, πριν από τη δραματική αντιστροφή του σκηνικού τις τελευταίες τρεις εβδομάδες.

Ο πιθανός κίνδυνος για αυτές βοηθάει να καταλάβουμε γιατί η κυβέρνηση εξέπληξε τις αγορές με μια σειρά έκτακτες κινήσεις για τον περιορισμό των απωλειών. Η έλλειψη αξιόπιστων στοιχείων για τον συνδεδεμένο με τις χρηματαγορές δανεισμό, έχει διχάσει τους αναλυτές, με ορισμένους να υποστηρίζουν ότι ο συστημικός κίνδυνος είναι ελάχιστος και άλλους να προειδοποιούν πως μπορεί να επίκεινται χρεοκοπίες τραπεζών και χρηματιστηριακών εταιρειών.

«Αν η αγορά συνεχίσει να βρίσκεται στο κόκκινο, οι απώλειες μπορεί να ανέλθουν σε τρισεκατομμύρια ρενμίνμπι, μεγάλο μέρος των οποίων μπορεί να αφορά τράπεζες και χρηματιστηριακές» έγραψε την Τρίτη ο David Cui, αναλυτής της Bank of America.

Μεγάλο μέρος της ανησυχίας επικεντρώνεται στα λεγόμενα «umbrella trusts», τα οποία πουλούν προϊόντα διαχείρισης κεφαλαίων σε πελάτες λιανικής με σταθερές αποδόσεις. Τα κεφάλαια διοχετεύονται μέσω καταπιστευμάτων, που δανείζουν hedge funds για να κάνουν μοχλευμένα στοιχήματα σε μετοχές.

Εκτός από τα hedge funds, οι λεγόμενες «fund-matching» εταιρείες διοχετεύουν κεφάλαια σε επενδυτές μέσω δανείων με περιθώριο ασφάλισης στην «γκρίζα αγορά».

Αυτός ο άτυπος δανεισμός σε hedge funds και σε πελάτες «fund-matching» δεν υπόκειται στους ίδιους περιορισμούς όπως η ρυθμισμένη χρηματοδότηση από χρηματιστηριακές εταιρείες. Η μόχλευση μπορεί να φτάσει στο έξι προς ένα, σε σύγκριση με το δύο προς ένα για δάνεια από χρηματιστηριακές. Η Haitong Securities υπολογίζει ότι τα «umbrella trusts» και άλλες παρόμοιες δομές χρηματοδότησης έχουν διοχετεύσει περίπου 500 δισ. με 1 τρισεκατομμύρια ρενμίνμπι στη χρηματιστηριακή αγορά.

Πολλοί επενδυτές πιστεύουν ότι ένας φαύλος κύκλος πτώσης στις τιμές των μετοχών, αναγκαστικής πώλησης μετοχών και περαιτέρω μείωσης τιμών έχει παίξει σημαντικό ρόλο στη δραματική διόρθωση στην αγορά από τα μέσα Ιουνίου.

Ο κίνδυνος τώρα είναι πως με την πτώση των τιμών, οι επενδυτές δεν θα είναι σε θέση να αποπληρώσουν δάνεια από εταιρείες «fund matching» και τα «umbrella trusts». Aυτό θα μπορούσε να απειλήσει τη δυνατότητα των τραπεζών και των καταπιστευμάτων να κάνουν πληρωμές σε προϊόντα διαχείρισης κεφαλαίων.

Στις περισσότερες περιπτώσεις οι τράπεζες δεν προσφέρουν τυπικές εγγυήσεις σε αντίστοιχα προϊόντα που συνδέονται με τις χρηματιστηριακές αγορές, οπότε δεν είναι νομικά δεσμευμένες να προστατεύσουν τους επενδυτές από απώλειες. Αλλά η εμπειρία από προηγούμενες χρεοκοπίες σε τέτοια προϊόντα δείχνει ότι οι δανειστές μπορεί να δεχθούν τρομερές πιέσεις για τη διασφάλιση των πληρωμών, ώστε να προστατέψουν τη φήμη τους και να αποφύγουν το θέαμα εξαγριωμένων συνταξιούχων να διαδηλώνουν έξω από καταστήματα τραπεζών.

Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν πολλά σημάδια ότι κάποιο τέτοιο προϊόν διαχείρισης κεφαλαίου απειλείται με άμεση χρεοκοπία. Αλλά επειδή τα περισσότερα από αυτά τα προϊόντα έχουν διάρκεια ωρίμανσης τουλάχιστον ενός έτους, μπορεί να περάσουν μήνες προτού εμφανιστούν προβλήματα.

Μια άλλη πηγή τραπεζικής έκθεσης στη χρηματιστηριακή αγορά είναι μέσω των δανείων που έχουν ενέχυρο μετοχές. Ως το τέλος Ιουνίου, μετοχές αξίας 2,5 τρισεκατομμυρίων ρενμίνμπι είχαν χρησιμοποιηθεί ως ενέχυρο, σύμφωνα με τη 21st Century Business Herald, αν και μόνο ένα μικρό μέρος σε τράπεζες.

Οι τράπεζες απαιτούν «κούρεμα» στην αγοραία αξία των ενεχυριασμένων μετοχών όταν χορηγούν δάνεια, διασφαλίζοντας ότι το ενέχυρο θα καλύπτει τις πληρωμές ακόμα και αν πέσει η τιμή της μετοχής. Αλλά αν η πτώση των τιμών είναι πολύ μεγάλη, μπορεί να απορροφήσουν απώλειες.

Παρά τους κινδύνους, ωστόσο, πολλοί αναλυτές πιστεύουν ότι η έκθεση των τραπεζών στη χρηματιστηριακή αγορά παραμένει σχετικά μικρή για να δημιουργήσει συστημική κρίση. «Η απότομη διόρθωση στη χρηματιστηριακή αγορά θα έχει περιορισμένο αντίκτυπο στη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος της Κίνας, στο οποίο κυριαρχεί το τραπεζικό σύστημα» έγραψε την Τρίτη η Tao Wang, αναλυτής της UBS για την Κίνα.

Σύμφωνα με την ίδια ακόμα και οι πιο μεγάλες εκτιμήσεις για την έκθεση των τραπεζών, στα 2 περίπου τρισεκατομμύρια ρενμίνμπι φαίνονται ελάχιστες μπροστά στα 180 τρισεκατομμύρια του συνολικού ενεργητικού των τραπεζών.

Ωστόσο, αναγνωρίζεται ότι η επιθετική απάντηση της κυβέρνησης στην πτώση της αγοράς δείχνει ότι ανησυχεί για μια μετάσταση.

«Δεδομένων της σκιώδους φύσης της εξωχρηματιστηριακής μόχλευσης και των διασυνδέσεων μεταξύ διάφορων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και τμημάτων του χρηματοπιστωτικού συστήματος, η κυβέρνηση μπορεί να προσπαθεί να κάνει ό,τι μπορεί για να σταθεροποιήσει την αγορά μετοχών».

© The Financial Times Limited 2015. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation