Έρχονται δύσκολα χρόνια για τα επιτόκια

Οι πρόσφατες αυξήσεις των επιτοκίων στις βιομηχανικές χώρες έχουν πυροδοτήσει ανησυχίες ότι ο κόσμος μεταβαίνει σε ένα νέο καθεστώς γενικής αύξησης του κόστους δανεισμού, που θα έχει αρνητικές συνέπειες στα χρηματιστήρια. Οι θεωρίες των ”αυτόματων σταθεροποιητών” στην οικονομία και της ”περιορισμένης κλίμακας” των επιτοκίων πιθανότατα θα αμφισβητηθούν και εν τέλει θα ανατραπούν στους μήνες και στα χρόνια που θα ακολουθήσουν.

Δημοσιεύθηκε: 20 Ιουνίου 2007 - 08:15

του Mohamed El-Erian

στη στήλη Insight

Οι πρόσφατες αυξήσεις των επιτοκίων στις βιομηχανικές χώρες έχουν πυροδοτήσει ανησυχίες ότι ο κόσμος μεταβαίνει πλέον σε ένα νέο καθεστώς με γενική αύξηση του κόστους δανεισμού, που θα έχει αρνητικές συνέπειες στα χρηματιστήρια.

Μέχρι τα τέλη της περασμένης εβδομάδας το επιτόκιο του 10ετούς αμερικανικού ομολόγου αναρριχήθηκε περίπου 65 μονάδες βάσης μέσα σε έξι εβδομάδες. Στην Ευρώπη τα επιτόκια έχουν αυξηθεί κατά 50 μονάδες βάσης, ενώ στην Ιαπωνία αυξήθηκαν 35 μονάδες βάσης, ξεκινώντας από χαμηλότερη συγκριτικά βάση.

Αυτές οι κινήσεις αποδόθηκαν σε πολλούς παράγοντες – από τις ενδείξεις δυναμικής ανάπτυξης στην παγκόσμια οικονομία έως τα σχόλια και τις κινήσεις των Κεντρικών Τραπεζών, που υπέδειξαν ότι θα δείξουν πυγμή στην καταπολέμηση του πληθωρισμού.

Τυχόν περαιτέρω σημαντική αύξηση στα επιτόκια από αυτό το σημείο, ειδικά στις ΗΠΑ, θα βοηθούσε να υπονομευτεί μια κρίσιμη προεξόφληση εκ μέρους της αγοράς η οποία έχει προσφέρει υποστήριξη στην ισχύ των χρηματιστηρίων και επίσης των ριψοκίνδυνων εργαλείων, όπως τα private equity και τα ποικίλα ”αυξητικά αποδόσεων” δάνεια. Ειδικότερα, οι αγορές λειτουργούν με την άποψη ότι τα αμερικανικά επιτόκια κινούνται ουσιαστικά σε ”περιορισμένη κλίμακα”.

Αυτή η υπόθεση υποστηρίζεται από την άποψη ότι υπάρχουν ”αυτόματοι σταθεροποιητές” στην οικονομία. Στην πιο απλή μορφή της, η υπόθεση έχει ως εξής: Καθώς τα επιτόκια κινούνται προς το ναδίρ της κλίμακας, οι καταναλωτές έχουν καλύτερες δυνατότητες νέας υποθήκης, λαμβάνοντας έτσι κεφάλαια από το σπίτι τους για να στηρίξουν την κατανάλωση. Στο ζενίθ της κλίμακας, η αύξηση στην κατανάλωση αναστέλλεται, επιβραδύνοντας την οικονομία και τροφοδοτώντας ελπίδες μειώσεων των επιτοκίων.

Μήπως ήρθε, λοιπόν, η ώρα να εγκαταλείψουμε αυτή τη θεωρία; Τα στοιχεία υποδεικνύουν ότι ”όχι ακόμη”, έστω κι αν υπάρχουν περιθώρια για μακροπρόθεσμη, διττή αποσταθεροποίηση στα επιτόκια.

Είναι γεγονός ότι η παγκόσμια ανάπτυξη είναι πράγματι δυναμική και οι εταιρικές επενδύσεις στις ΗΠΑ ανακάμπτουν.

Αλλά ο στεγαστικός κλάδος στις ΗΠΑ παραμένει υπό πίεση και η πρόσφατη αύξηση στα επιτόκια θα επιτείνει τις προκλήσεις. Επίσης, είναι γεγονός ότι οι Κεντρικές Τράπεζες στις αναδυόμενες αγορές αρχίζουν να αναζητούν σοβαρά μεθόδους να διασπείρουν τις επενδύσεις τους. Σε αυτό το σημείο, βέβαια, οι αλλαγές είναι οριακές και τα μεγέθη συνεχίζουν να δείχνουν σταθερά επίπεδα αγορών αμερικανικών ομολόγων.

Αυτές οι υποθέσεις υποδεικνύουν ότι η θεωρία της ”περιορισμένης κλίμακας” για τα αμερικανικά επιτόκια ίσως ισχύει ακόμη για ένα διάστημα. Πάντως, καλό θα ήταν οι επενδυτές να μην παρασύρονται, γιατί αυτή η θεωρία πιθανότατα να αμφισβητηθεί και να ανατραπεί στους μήνες και στα χρόνια που θα ακολουθήσουν.

*Ο κ. Mohamed El-Erian είναι διευθύνων σύμβουλος της Harvard Management Company και μέλος του Πρυτανείου του Harvard Business School.

© The Financial Times Limited 2007. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation