Καταρρέει η παραγωγή ρεύματος από άνθρακα στην ΕΕ

Ενας υψηλόβαθμος μάνατζερ γνωστού λονδρέζικου hedge fund εμπορευμάτων προβλέπει ότι η ζήτηση για άνθρακα στην Ευρώπη θα καταρρεύσει εντός τριετίας, στοιχηματίζοντας ότι η τιμή των δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων θα εκτιναχθεί σε επίπεδα τα οποία θα αναγκάσουν τους σταθμούς παραγωγής στη γηραιά ήπειρο να κλείσουν.

Ο Per Lekander, ο οποίος διαχειρίζεται περισσότερα από 1,1 δισ. δολάρια στην Lansdowne Partners, είπε στους Financial Times ότι η ζήτηση για άνθρακα μπορεί να πέσει κοντά στο «μηδέν» αν το κόστος του δικαιώματος εκπομπής ρύπων φτάσει τα 50 ευρώ ο τόνος, ένα επίπεδο για το οποίο στοιχηματίζει καθώς η κλιματική αλλαγή ανεβαίνει στην πολιτική ατζέντα (σ.σ. θέμα που αφορά άμεσα και την ΔΕΗ που προωθεί την ιδιωτικοποίηση δυο λιγνιτικών μονάδων).

«Η πρόβλεψή μου για το να υποχωρήσει ο άνθρακας κάτω από το 5% [της ευρωπαϊκής παραγωγής ενέργειας] είναι τρία με τέσσερα χρόνια γιατί όταν φτάσει η τιμή των δικαιωμάτων στα 50 ευρώ, μπαίνει λουκέτο», είπε ο Lekander.

«Οι επενδυτές αυξανόμενα αρχίζουν να συνειδητοποιούν ότι η κλιματική αλλαγή δεν είναι κάτι πολιτικό, είναι πραγματικότητα. Και αν είναι πραγματικότητα πρέπει να μειωθεί δραστικά η χρήση ορυκτών καυσίμων. Αυτό πρόκειται να συμβεί. Μπορεί να γίνει ακόμα γρηγορότερα. Πιστεύω ότι θα είναι πρακτικά μηδενική».

Τα σχόλια έρχονται αφότου η Glencore, παγκόσμιος ηγέτης στις εξαγωγές άνθρακα μέσω θαλάσσης, ανακοίνωσε την προηγούμενη εβδομάδα ότι περιορίζει την παραγωγή του καυσίμου, χωρίς, όμως, να αποκλείει περαιτέρω επέκταση των ανθρακωρυχείων. Ο γίγαντας της παραγωγής και των εξαγωγών βρέθηκε υπό πίεση, καθώς διαχειριστές κεφαλαίων έχουν αυξήσει την προσοχή τους σε περιβαλλοντικούς, και κοινωνικούς παράγοντες και σε θέματα διακυβέρνησης, με αυξανόμενη τη ζήτηση από επενδυτές για επιχειρήσεις που δείχνουν ότι λαμβάνουν σοβαρά υπόψη την κλιματική αλλαγή.

Ο κος Lekander δήλωσε ότι αυτό ήταν περαιτέρω ένδειξη της στροφής της σκέψης των επενδυτών προς περιβαλλοντικά θέματα, η οποία πιστεύει ότι επιταχύνθηκε τον τελευταίο χρόνο, αναγκάζοντας τις επιχειρήσεις να κάνουν δύσκολες επιλογές. «Όταν μια εταιρεία [όπως η Glencore] αρχίζει να μιλά γι’ αυτό, κάτι σημαίνει», προσθέτει.

Τα δικαιώματα ρύπων εισήχθησαν στην Ευρώπη προ δεκαετίας ως μέσο για να «ποινικοποιηθούν» τα περισσότερο ρυπογόνα καύσιμα, όπως ο άνθρακας έναντι εναλλακτικών όπως οι ΑΠΕ, τα πυρηνικά και το φυσικό αέριο.

Ο Lekander ήταν μεταξύ των λίγων ειδικών στην ενέργεια και τον άνθρακα που είχαν ισχυρές αποδόσεις την περασμένη χρονιά αναγνωρίζοντας ότι μια προσαρμογή στους κανόνες της ΕΕ σήμαινε πως τα δικαιώματα επρόκειτο να περιοριστούν δραματικά από το 2019. Το κόστος τους, ωστόσο, υποχώρησε σημαντικά το 2019, επιστρέφοντας κάτω από τα 20 ευρώ, έχοντας προηγουμένως τετραπλασιαστεί την περασμένη χρονιά, σε πάνω από 25 ευρώ ο τόνος.

Η αδυναμία στην αγορά άνθρακα από την αρχή της χρονιάς έως σήμερα έχει βαρύνει στην απόδοση του fund του Lekander, το οποίο σημειώνει άνοδο μόλις 1% έναντι απόδοσης 6% το 2018 και 24% το 2017. Ο ίδιος, ωστόσο, πιστεύει ότι η διόρθωση είναι παροδική. Ενας σχετικά ήπιος χειμώνας βάρυνε στη ζήτηση για αέριο και στις τιμές, οι οποίες τείνουν να προηγούνται της βραχυπρόθεσμης αδυναμίας στο κόστος δικαιωμάτων ρύπων. Δήλωσε ότι επιμένει στην «ετυμηγορία» του ότι το ράλι στις τιμές άνθρακα θα συνεχιστεί σύντομα καθώς οι εταιρείες είδαν τις προμήθειές τους να συσφίγγονται, με τους πολιτικούς να είναι απίθανο να προσπαθήσουν να σταματήσουν την άνοδο δεδομένου του υποκείμενου στόχου του προγράμματος να μειωθεί η ρύπανση.

«Θα φτάσουμε εκεί», τονίζει ο Lekander. «Εξακολουθώ να πιστεύω στις αγορές άνθρακα γιατί πιστεύω ότι η ομαλοποίηση της τιμής είναι "βορειότερα" των 50 ευρώ». Προσέθεσε ότι περιμένει αποφάσεις των ρυθμιστικών αρχών να λειτουργήσουν υποστηρικτικά στις τιμές.

Το βασικό του fund, το οποίο διαχειρίζεται περίπου 900 εκατ. δολάρια έχει περίπου το 80% της θέσης του σε ενεργειακές εταιρείες με το υπόλοιπο 20% να χρησιμοποιείται για trading στα υποκείμενα εμπορεύματα, όπως το πετρέλαιο και ο άνθρακας. Ένα μικρότερο «long only» fund διαχειρίζεται 250 εκατ. ευρώ τοποθετούμενο αποκλειστικά σε επιχειρήσεις «καθαρής» ενέργειας.

Οι υψηλότερες τιμές άνθρακα στην Ευρώπη, ωστόσο, είναι απίθανο να γίνουν συνολικά καλοδεχούμενες. Η Πολωνία, η οποία στηρίζεται πολύ στον άνθρακα, διαμαρτυρήθηκε την περασμένη χρονιά ότι οι τιμές έχουν αυξηθεί πολύ γρήγορα και πλήττουν τη βιομηχανία της.

Αν τα εργοστάσια άνθρακα αναγκαστούν γρήγορα να κλείσουν θα δημιουργηθούν ανησυχίες για την ικανότητα κάποιων χωρών να βρουν γρήγορα εναλλακτικές πηγές ενέργειας. Ο άνθρακας αντιστοιχούσε σε περίπου 15% της παραγωγής ενέργειας στην Ευρώπη το 2017, σύμφωνα με την στατιστική της BP, ωστόσο η Γερμανία καταναλώνει οκτώ φορές περισσότερο άνθρακα από την Μεγάλη Βρετανία. Η βρετανική κυβέρνηση εισήγαγε ένα επιπλέον «κατώτατο όριο» για την τιμή άνθρακα το 2013 για να επιταχύνει την μετάβαση από καύσιμα που προκαλούν μεγάλη ρύπανση, με την καύση άνθρακα στη χώρα να προγραμματίζεται να εκλείψει έως το 2025.

Ο Lekander δήλωσε ότι η μειούμενη τιμή της ανανεώσιμης ενέργειας περιορίζει επίσης την ζήτηση για άνθρακα, και έτσι ο αέρας και ο ήλιος θα συνεχίσουν να παίρνουν μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς. Αν οι τιμές άνθρακα συνεχίσουν να αυξάνουν, όπως περιμένει, ο ρυθμός θα επιταχυνθεί.

«Αυτό που σίγουρα σημαίνει, είναι ότι ο άνθρακας ως ενεργειακό καύσιμο δεν δουλεύει», είπε. «Θα είναι ένα σοκ».

© The Financial Times Limited 2019. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation