Όταν τη δεκαετία του 1970 ο Ολλανδός Γ. Κρόιφ γινόταν ο πρώτος παίκτης που θα λάμβανε ως αμοιβή 1 εκατομμύριο δολάρια, λίγοι ήταν εκείνοι που μπορούσαν να προβλέψουν την πορεία των οικονομικών απολαβών των παικτών, αλλά και τα μυθώδη ποσά που θα κυκλοφορούσαν στο χώρο της στρογγυλής θεάς.

Από τότε μέχρι τις ημέρες μας, σχεδόν τίποτα δεν έχει μείνει αμετάβλητο, καθώς η ”βιομηχανία” του ποδοσφαίρου έχει γιγαντωθεί περιλαμβάνοντας ομάδες εισηγμένες σε χρηματιστήρια, ποδοσφαιριστές δισεκατομμυριούχους, γήπεδα που αποτελούν αρχιτεκτονικά αριστουργήματα και φυσικά περισσότερο θέαμα.

Το ποδόσφαιρο, που παραμένει το δημοφιλέστερο άθλημα, αν και πολλές φορές χρησιμοποιείται από τους κυβερνώντες ως ”άρτος και θεάματα”-όπως στη δικτατορική Αργεντινή το 1978-, προσήλκυσε τεράστια κεφάλαια και συνεχίζει να το ”πράττει” ακόμα.

Ειδικότερα το Champions League, που για πολλούς θεωρείται το απαύγασμα των διασυλλογικών αγώνων, συγκεντρώνει τρομακτικό ενδιαφέρον και προφανώς πακτωλούς χρημάτων.

Για του λόγου το αληθές παραθέτουμε παρακάτω ενδεικτικά ποσά που σχετίζονται με το άθλημα. Τα... 600 εκατομμύρια δολάρια που ”διαθέτει” κάθε χρόνο η UEFA μοιράζονται κατά 75% στους συλλόγους, ενώ το υπόλοιπο 25% κρατά η ίδια για οργανωτικά θέματα.

Κάθε ομάδα λαμβάνει σημαντική οικονομική ενίσχυση για την παρουσία της στο Champions League, που ξεκινά από 3 εκ. δολάρια μόνο για τον πρώτο γύρο, ποσό που βαίνει αυξανόμενο ανάλογα με τις επιδόσεις του συλλόγου.

Η Γαλατασαράι επί παραδείγματι, άντλησε το 30% των εσόδων της πέρυσι από το Champions League. Στην περίπτωση που μια ομάδα αγωνιστεί στον τελικό το συνολικό ποσό που θα λάβει πιθανόν να ξεπεράσει τα 40 εκατομμύρια ευρώ!!

Οι μεγάλοι ποδοσφαιρικοί σύλλογοι έχουν μετατραπεί σε ανώνυμες επιχειρήσεις που αποκομίζουν τεράστια ποσά. Τα προ φόρων κέρδη της Real Madrid για την περίοδο 2001-2002 υπολογίζονται στα 215 εκατομμύρια στερλίνες.

Η Manchester United, που αποτελεί την πιο εύπορη ομάδα στο κόσμο, το πρώτο εξάμηνο του 2001 κατέγραψε προ φόρων κέρδη 21,8 εκατομμύρια στερλίνες, ενώ ο κύκλος εργασιών της για το ίδιο χρονικό διάστημα ανήλθε στα 129,6 εκατομμύρια στερλίνες.

Τα έσοδά της από τα τηλεοπτικά δικαιώματα για το 2001 ανήλθαν σε 15,1 εκατομμύρια στερλίνες, ενώ το ”σπονσοράρισμα” προϊόντων της απέδωσε 11,1 εκατομμύρια στερλίνες.

Η Baeyrn από την άλλη ανακοίνωσε συνολικό κύκλο εργασιών για το 2001 181 εκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων τα 56,3 εκατομμύρια προέρχονται από το Champions League. Τα έσοδά από πωλήσεις εισιτηρίων ανήλθαν μόλις σε 9,9 εκατομμύρια στερλίνες.

Σε γενικές γραμμές, τα έσοδα των μεγαθηρίων του ποδοσφαίρου προκύπτουν από πληθώρα πηγών στις οποίες οι αμιγώς αγωνιστικές δραστηριοτήτες τους αποφέρουν συνήθως μικρό ποσοστό επί των συνολικών τους εσόδων. Τα περισσότερα κεφάλαια προκύπτουν από τις διαφημίσεις και από το ”όνομα” που αντιπροσωπεύουν οι εν λόγω ομάδες στην αγορά.



Οι ποδοσφαιριστές από την άλλη, διεκδικούν με άνεση τον τίτλο των πιο καλοπληρωμένων-ως σύνολο- αθλητών του κόσμου με αστρονομικές αμοιβές. Η Ρεάλ Μαδρίτης για παράδειγμα θεώρησε πως πρέπει να ενισχύσει την ομάδα της, αγοράζοντας τον Figo στο υπέρογκο ποσόν των... 55 εκατομμυρίων δολαρίων.

Η Manchester United από την άλλη αρνήθηκε να πουλήσει το D. Beckham για 60 εκατομμύρια δολάρια, θεωρώντας προφανώς ότι αξίζει περισσότερα. Στο ”θρόνο” του πιο ακριβοπληρωμένου ποδοσφαιριστή πάντως κάθεται ο Γάλλος Z. Zidane, ο οποίος αμοίβεται με 4 δισ. δραχμές το χρόνο μόνο για τις αγωνιστικές του δραστηριότητες. Οι εξωαγωνιστικές του αποφέρουν άλλα 8 δισ. δραχμές.

Τρομακτικά ποσά σχετίζονται και με τα τηλεοπτικά δικαιώματα των ποδοσφαιρικών αγώνων. Ο προσφάτως ”πτωχεύσας” Κιρχ αγόρασε τα αποκλειστικά δικαιώματα της Bundesliga (το γερμανικό πρωτάθλημα) μόνο για... 1,5 εκατομμύρια ευρώ-επένδυση που δε φαίνεται να απέδωσε τα αναμενόμενα. Στο ίδιο μήκος κύματος το αγγλικό καλωδιακό κανάλι NTL συμφώνησε την αποκλειστική αναμετάδοση της Premier league(το αγγλικό πρωτάθλημα)έναντι 109 εκατομμυρίων στερλινών το έτος.

Η βιομηχανία της στρογγυλής θεάς περιπλέκεται περαιτέρω αν ληφθούν υπόψη τα περιώνυμα σκάνδαλα που έρχονται στην επιφάνεια αναφορικά με στημένους αγώνες και στοιχήματα για παιχνίδια. Στην Αγγλία μάλιστα ο κάθε φίλαθλος μπορεί να στοιχηματίσει για ό,τι επιθυμεί( από τελικό σκορ μέχρι τον αριθμό των καρτών ή το αν θα γίνουν επεισόδια).

Ίσως τα πράγματα να ήταν πιο απλά μια δεκαετία νωρίτερα όταν ο μάγος της διπλωματίας-και μεγάλος λάτρης του αθλήματος- Χ. Κίσινγκερ δήλωνε: ”Το ποδόσφαιρο είναι ένα άθλημα που αγωνίζονται 22 ποδοσφαιριστές, κρατά 90 λεπτά, στον τελικό παίζουν δύο ομάδες και στο τέλος κερδίζει πάντα η Γερμανία”.

Αρης Σταμουλάκης