Αντιμέτωπες με σειρά έκτακτων παραγόντων λόγω της σοβούσας πιστωτικής κρίσης διεθνώς και της εισόδου της αμερικανικής οικονομίας σε ύφεση, αλλά και αρρυθμιών που προκάλεσαν οι απεργιακές κινητοποιήσεις, βρέθηκαν κατά το α΄ τρίμηνο της τρέχουσας χρήσης οι ελληνικές επιχειρήσεις, με αποτέλεσμα να υπάρχει διάχυτη συγκράτηση σε διοικήσεις, αναλυτές και διαχειριστές αναφορικά με τα μεγέθη που θα ανακοινώσουν.

Έναν μήνα μετά τη λήξη του πρώτου τριμήνου, οι διοικήσεις των εισηγμένων έχουν πλέον ικανοποιητική εικόνα της πορείας των μεγεθών τους. Κάποιες εξ αυτών καταμετρούν ακόμη τις "πληγές" από τους έκτακτους παράγοντες που ίσχυσαν στο α΄ τρίμηνο και οι περισσότεροι εξ αυτών παραμένουν σε ισχύ.

Η σοβούσα κρίση προκάλεσε ακραίες συμπεριφορές στην πορεία νομισμάτων και εμπορευμάτων, οι οποίες αναμένεται ότι θα επηρεάσουν αρνητικά τα αποτελέσματα, παρά το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις προσέφυγαν φέτος σε πιο ενεργές πολιτικές αντιστάθμισης κινδύνου σε σχέση με την περυσινή χρονιά.

Ταυτόχρονα, η είσοδος της αμερικανικής οικονομίας σε ύφεση και η αναμενόμενη κάμψη της ανάπτυξης στην παγκόσμια οικονομία καθιστούν το περιβάλλον ακόμη δυσχερέστερο.

Και σαν να μην έφταναν τα παραπάνω, προστέθηκαν και… αρρυθμίες της εγχώριας οικονομίας.

Στην «κοιλιά» της οικοδομής, η οποία κλείνει πλέον έτος και διαχέεται στο σύνολο των εταιριών του οικοδομικού κύκλου (σιδηρόβεργες, ξυλεία, χρώματα, είδη σπιτιού, εξοπλισμός) και στην αύξηση του ενεργειακού κόστους για τη βιομηχανία λόγω ανόδου των τιμολογίων ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου προστέθηκαν και έκτακτοι παράγοντες με σοβαρές επιπτώσεις.

Το «μπλόκο» στα λιμάνια που δυσχεραίνει εξαγωγές αλλά και εισαγωγές, αυξάνοντας το κόστος των επιχειρήσεων, οι απεργιακές κινητοποιήσεις στην Τράπεζα της Ελλάδος που παρέλυσαν επί αρκετές ημέρες τις χρηματικές συναλλαγές, στερώντας την αγορά από ρευστότητα, αλλά και το γεγονός ότι το ορθόδοξο Πάσχα φέτος ήταν αργά σε αντίθεση με πέρυσι, εκτιμάται ότι θα συμβάλουν καταλυτικά για την εμφάνιση -σε κάποιους κλάδους- χαμηλότερων μεγεθών σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα.

Η επικέντρωση των hedge funds κατά τη διάρκεια του α΄ τριμήνου σε τοποθετήσεις σε εμπορεύματα και νομίσματα προκάλεσε τις πιο ακραίες συνθήκες των τελευταίων ετών στις ισοτιμίες. Το ευρώ υπερτιμήθηκε σημαντικά έναντι του δολαρίου, ενώ τα νομίσματα των γειτονικών χωρών στις οποίες δραστηριοποιούνται ελληνικές επιχειρήσεις (Ρουμανία, Βουλγαρία, Τουρκία, Σερβία, χώρες της κεντρικής Ευρώπης και Αίγυπτος) δέχτηκαν κερδοσκοπικές πιέσεις.

Έτσι, παρά τις ιδιαίτερα ενισχυμένες φέτος προβλέψεις αντιστάθμισης κινδύνου από την πλειονότητα των εισηγμένων, εκτιμάται ότι θα υπάρξουν αρνητικές συναλλαγματικές διαφορές.

Χαρακτηριστικό είναι ότι εταιρία που δραστηριοποιείται παραγωγικά στις ΗΠΑ έχει προϋπολογίσει για φέτος μεσοσταθμικά το ευρώ στο 1,5 δολάριο, προχωρώντας σε κινήσεις αντιστάθμισης κινδύνου. Κατά τη διάρκεια του α΄ τριμήνου το ευρώ άγγιξε σχεδόν το 1,60 δολάριο και επομένως η εισηγμένη θα εγγράψει αρνητικές συναλλαγματικές διαφορές.

Η πτώση της τουρκικής λίρας και δευτερευόντως του ρουμανικού νομίσματος και των άλλων νομισμάτων γειτονικών χωρών προκάλεσε ακόμη μεγαλύτερο «πονοκέφαλο» καθώς αγγίζει δεκάδες εισηγμένες στο Χ.Α. εταιρίες που ενοποιούν θυγατρικές με δραστηριότητα στις παραπάνω αγορές.

Τέλος, ιδιαίτερα σημαντική είναι και η αύξηση του κόστους δανεισμού, λόγω της σοβούσας πιστωτικής κρίσης, η οποία επηρεάζει δυσμενώς σημαντικό αριθμό εισηγμένων.

Ήδη, κατά τους τελευταίους μήνες τα επιτόκια βραχυπρόθεσμου ή και μακροπρόθεσμου δανεισμού για κάποιες επιχειρήσεις με υψηλά δάνεια σε σχέση με τα ίδια κεφάλαιά τους και κυρίως με τα λειτουργικά κέρδη τους έφτασαν έως και το 9%, για εταιρίες στο «πορτοκαλί» στο 6% με 7%, ενώ για τις υπόλοιπες κυμαίνονται μεταξύ 5,5% και 6%.

---Τσιμεντoβιομηχανίες - βιομηχανικά ορυκτά

Κόπωση στην εγχώρια ζήτηση, ακριβό ευρώ και απεργίες δυσχεραίνουν εξαγωγές.
Η ορατή ήδη από το β΄ εξάμηνο του 2007 κόπωση στην εγχώρια ζήτηση τσιμέντου για οικοδομή συνεχίστηκε και στο α΄ τρίμηνο, ενώ οι απεργιακές κινητοποιήσεις στα λιμάνια και η αύξηση στα τιμολόγια ρεύματος και φυσικού αερίου αύξησαν τα κόστη παραγωγής και διάθεσης.

Η άνοδος του ευρώ έναντι του δολαρίου κατέστησε δυσχερείς τις εξαγωγές προς δολαριακές αγορές, με την περιοχή του Κόλπου όμως, λόγω της ισχυρής ζήτησης, να δίνει ανάσες, αποδεχόμενη τιμολόγηση σε ευρώ.

Για την Τιτάν, η συγκυρία είναι ακόμη πιο δυσχερής. Η ζήτηση τσιμέντου στη Φλόριντα όπου δραστηριοποιείται παραγωγικά αναμένεται να υποχωρήσει και φέτος κατά 10%, ενώ το δικαστικό μπλόκο στην εξόρυξη αδρανών υλικών του αυξάνει τα κόστη.

Ενθαρρυντικό σημάδι η ισχνή προς το παρόν αύξηση στην κατασκευή κατοικιών στις ΗΠΑ. Η ιστορικότερη ελληνική βιομηχανία έχει παραδοσιακά θέσεις αντιστάθμισης για τις συναλλαγματικές ισοτιμίες.

Τέλος, η μεγάλη άνοδος της τιμής πετρελαίου αύξησε σημαντικά και τα ναύλα για εξαγωγικές εταιρίες όπως η S&B.

---Τρόφιμα

Το ράλι των σιτηρών πιέζει τα περιθώρια. Ακόμη πιο έντονη ήταν η επίδραση από το ράλι στα εμπορεύματα. Οι τιμές των σιτηρών συνέχισαν την τρελή κούρσα στην οποία επιδίδονται ήδη από το 2007 και η οποία, λόγω του ανταγωνισμού που υπάρχει σε κατηγορίες προϊόντων στην ελληνική αγορά, δεν μετακυλίεται αυτόματα στον καταναλωτή.

Ήδη, κατά το 2007, οι βιομηχανίες άρτου, ζυμαρικών, μπισκότων, ζύθου και γάλακτος είδαν τα περιθώριά τους να συμπιέζονται από την αύξηση των τιμών σε σιτάρι, καλαμπόκι και λοιπά δημητριακά, η οποία πέρασε και στο κόστος παραγωγής γάλακτος.

Η κατάσταση επιδεινώθηκε κατά το α΄ τρίμηνο της τρέχουσας χρήσης, υπήρξε όμως σταδιακή μετακύλιση της ανόδου του αυξημένου κόστους που επήλθε στη διάρκεια της περυσινής χρονιάς.

Οι αναλυτές εκτιμούν ότι το φετινό α΄ τρίμηνο θα εμφανίζει χαμηλότερα περιθώρια κερδοφορίας έναντι του αντίστοιχου περυσινού.

Οι απεργιακές κινητοποιήσεις στα λιμάνια και οι συναλλαγματικές ισοτιμίες επίσης αναμένεται να επηρεάσουν τα αποτελέσματα του κλάδου.

---Ιχθυοκαλλιέργειες: Η κρίση τσιπούρας… προσγειώνει κέρδη από αποθέματα

Το πλέον δυσχερές σε σύγκριση τρίμηνο των τελευταίων ετών θα είναι το πρώτο της φετινής χρήσης για τον κλάδο, καθώς η ελεύθερη πτώση της τσιπούρας έως τα 2,80 ευρώ ανά 300 με 450 γραμμάρια θα οδηγήσει στην κατακόρυφη μείωση των κερδών από αποτίμηση αποθεμάτων σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα.

Ταυτόχρονα, αναμένεται συμπίεση στα περιθώρια κέρδους, ενώ καλύτερη εικόνα εκτιμάται ότι θα εμφανίσουν όσες εταιρίες είχαν μεγαλύτερη συμμετοχή πωλήσεων σε λαβράκι στον συνολικό κύκλο εργασιών τους.

---Διυλιστήρια: Κάμψη περιθωρίων στο α΄ δίμηνο, ανάκαμψη από Μάρτιο

Σημαντική μείωση των περιθωρίων διύλισης εμφάνισαν κατά το α΄ δίμηνο της τρέχουσας χρήσης τα διυλιστήρια λόγω της απότομης ανόδου στην τιμή του αργού και της δυσκαμψίας άμεσης μετακύλισής του στις τελικές τιμές.

Τα περιθώρια ανέκαμψαν δραστικά από τον Μάρτιο και πλέον βρίσκονται σε επίπεδα που πλησιάζουν τα ιστορικά υψηλά τους. Σημειώνεται ότι η άνοδος του πετρελαίου θα οδηγήσει στην εμφάνιση υψηλών κερδών από αποτίμηση αποθεμάτων κατά το α΄ τρίμηνο της τρέχουσας χρήσης.

---Λιανεμπόριο: Έλλειψη χρημάτων και… εμπορευμάτων, στάση εμπορίου

Υστέρηση σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα αναμένουν οι αναλυτές ότι θα εμφανίσουν φέτος οι κλάδοι ένδυσης, καλλυντικών, παιχνιδιών, πολυκαταστημάτων και λοιπών λιανικών πωλήσεων (είδη σπιτιού, αντιπροσωπείες αυτοκινήτων κ.ά.) λόγω σειράς έκτακτων παραγόντων.

Το γεγονός ότι φέτος το Πάσχα ήταν αργά μετέθεσε την περίοδο των πασχαλιάτικων αγορών στο β΄ τρίμηνο σε αντίθεση με πέρυσι.

Ταυτόχρονα, η αρρυθμία στους κεντρικούς λιμένες της χώρας δυσχέρανε την προμήθεια προϊόντων και αύξησε το κόστος, ενώ οι κινητοποιήσεις των εργαζομένων στην ΤτΕ και η απουσία ρευστού από την αγορά επηρέασε καθοριστικά τον κλάδο.

Η άνοδος του ευρώ από την άλλη έναντι του γουάν και άλλων νομισμάτων κατέστησε φθηνότερες τις εισαγωγές κινέζικων προϊόντων, ενώ η πτώση των νομισμάτων των γειτονικών χωρών θα επιδράσει αρνητικά στις ενοποιήσεις ρουμανικών, βουλγαρικών, ουγγρικών, τσεχικών και σερβικών θυγατρικών που διαθέτουν οι εταιρίες του κλάδου.

Οι αναλυτές εκτιμούν ότι τα μεγέθη μεγάλων εταιριών του κλάδου θα είναι τουλάχιστον 10% χαμηλότερα από τα αντίστοιχα περυσινά.

Κόντρα στο ρεύμα κινήθηκαν οι πωλήσεις ηλεκτρικών συσκευών ψύξης - θέρμανσης λόγω της ανόδου του πετρελαίου και της στροφής των νοικοκυριών, ενώ η άνοδος του ευρώ βελτίωσε περαιτέρω τα περιθώρια των εισαγωγέων αμερικανικών και ασιατικών προϊόντων.

---Πλαστικά - Χημικά - Χρώματα: Δυσχέρειες από πτώση της οικοδομής και μπλόκο στα λιμάνια

Οι πρώτες ύλες αυξήθηκαν εντός αναμενόμενων ορίων για τους κλάδους πλαστικών, χημικών και χρωμάτων, η «κοιλιά» όμως στην οικοδομή που επηρεάζει άμεσα τις πωλήσεις πλαστικών σωλήνων ύδρευσης και αποχεύτευσης, χρωμάτων και επομένως την εμπορία χημικών, καθώς και η αύξηση του κόστους εισαγωγής πρώτων υλών και εξαγωγών, λόγω των απεργιακών κινητοποιήσεων, εκτιμάται ότι θα επιδράσουν σημαντικά.

Η πίεση στα νομίσματα των γειτονικών χωρών θα επιδράσει αρνητικά στις ενοποιήσεις, η ζήτηση όμως σε χημικά, χρώματα και πλαστικά παρέμεινε ισχυρή και επομένως τα μεγέθη των εξαγωγών και των θυγατρικών των ελληνικών επιχειρήσεων εκτιμάται ότι έχουν αυξηθεί σημαντικά και κατά τη διάρκεια του α΄ τριμήνου.

Στις εξαιρέσεις του κλάδου, εταιρίες με ιδιόκτητες λιμενικές και αποθηκευτικές εγκαταστάσεις όπως η Νεοχημική, για τις οποίες οι κινητοποιήσεις σε ΟΛΠ και ΟΛΘ παρείχαν πλεονέκτημα έναντι του ανταγωνισμού τους.

---Ακτοπλοΐα: Καίει η αύξηση κατά 53% του μαζούτ

Η αύξηση των τιμών του μαζούτ κατά 53% σε μέσες τιμές σε σχέση με το α΄ τρίμηνο του 2007 και ο αυξημένος ανταγωνισμός στις γραμμές της Αδριατικής εκτιμάται ότι συμπίεσαν κατά το α΄ τρίμηνο περαιτέρω τα περιθώρια.

Η άνοδος του ευρώ έναντι του δολαρίου και οι ιδιαίτερα αυξημένες πολιτικές αντιστάθμισης κινδύνου θα απορροφήσουν μέρος της ανόδου των τιμών στο μαζούτ.

---Μέταλλα

Η σημαντική άνοδος των τιμών των μετάλλων κατά τη διάρκεια του α΄ τριμήνου αναμένεται να ενισχύσει σημαντικά τα κέρδη από αποτίμηση αποθεμάτων σε εταιρίες όπως οι Χαλκόρ, Σιδενόρ, ενώ λειτουργικά η αύξηση του κόστους αντισταθμίζεται από hedging στροφή σε προϊόντα υψηλότερης προστιθέμενης αξίας.

Η αύξηση στα βιομηχανικά κόστη από την άνοδο τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου εκτιμάται ότι δεν θα φανεί ιδιαίτερα σε αυτό το τρίμηνο.

H ραγδαία άνοδος των τιμών από την άλλη οδηγεί στην ανάγκη ενίσχυσης κεφαλαίου κίνησης για τις εταιρίες του κλάδου. Οι εισηγμένες, μεγαλύτερες ή μικρότερες, με δραστηριότητα στον χαλκό, στα χαλυβουργικά ή στο αλουμίνιο, θα χρειαστεί να δανειστούν και να αυξήσουν τα χρηματοοικονομικά κόστη τους για να αγοράσουν πρώτη ύλη.

Βιομηχανίες όπως οι ΕΛΒΑΛ, ΕΤΕΜ, Αλουμύλ, ΑΛΚΟ, Εxalco επηρεάζονται από την άνοδο της τιμής του αλουμινίου.

Δυσχερής παραμένει η κατάσταση για δραστηριότητες με κόστη σε ευρώ και πωλήσεις σε δολάριο όπως η παραγωγή αλουμίνας (Μυτιληναίος). Ο εγχώριος όμιλος έχει προβεί σε κινήσεις αντιστάθμισης, με αποτέλεσμα να μην κερδίζει ιδιαίτερα από τη μεγάλη άνοδο της τιμής του προϊόντος, αλλά και να περιορίζει τις επιπτώσεις από το αδύναμο δολάριο.