Πριν από κάποιους μήνες η Alpha Bank ήταν ο πρώτη που είχε προβλέψει για φέτος ύφεση της τάξεως του 4%, όταν η κυβέρνηση έβαζε τον πήχη στο -4,2% και οι περισσότεροι άλλοι φορείς-οίκοι μεταξύ του -4,5% και του -5%. Με βάση τα τελευταία στοιχεία, η εκτίμηση της Alpha Bank φαίνεται να δικαιώνεται.
Θα συμβεί άραγε το ίδιο και με την αγορά ακινήτων, όπου η Τράπεζα μιλά τώρα για «προϋποθέσεις ανάκαμψης, πιθανότατα από τα μέσα του 2014»;
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.
«Στην αγορά ακινήτων, φαίνεται ότι δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για την ανάκαμψη, πιθανότατα από τα μέσα του 2014» αναφέρεται στο πρόσφατο Οικονομικό Δελτίο της Alpha Bank και έτσι η Τράπεζα συγκαταλέγεται στις πρώτες επίσημες «φωνές» που σε αυτή τη χρονική φάση εντοπίζουν ένα πιθανό χρονικό σημείο ανάκαμψης για τον κλάδο και μάλιστα σχετικά σύντομα.
Βέβαια, έχουν κατά καιρούς υπάρξει και παράγοντες του κλάδου που έχουν προτρέψει πελάτες τους που διαθέτουν την απαιτούμενη ρευστότητα να αγοράσουν επιλεγμένα ακίνητα, τώρα που... «οι τιμές είναι χαμηλά».
Τα κυριότερα επιχειρήματα στα οποία βασίζεται η συγκρατημένη αισιοδοξία της Alpha Bank για την πορεία της αγοράς ακινήτων, είναι:
α) Ο νέος φόρος, ο οποίος θα είναι χαμηλότερος από το άθροισμα των τρεχουσών φορολογιών (Τέλος Ακινήτων συν αθροιστικός ΦΑΠ διαφόρων ετών).
β) Η μεγάλη διόρθωση τιμών που έχει συντελεστεί από τα υψηλά του 2008.
γ) Η αναμενόμενη μείωση του κόστους των συναλλαγών στα ακίνητα από την αρχή του 2014, μέσα από την διαφαινόμενη «εκλογίκευση» του σχετικού φόρου.
δ) Η παλαιότερη πρόβλεψη της Τράπεζας (την οποία σήμερα έχει αρχίσει να την ασπάζεται και η πλειονότητα των ξένων οίκων) ότι η ελληνική οικονομία θα αρχίσει να ανακάμπτει από το 2014 και μετά.
ε) Στο ίδιο Οικονομικό Δελτίο επισημαίνεται πως «δεν θα πρέπει να υποβαθμιστεί το γεγονός ότι ήδη δόθηκαν είκοσι άδειες διαμονής στην Ελλάδα, σε ξένους επενδυτές, που πραγματοποιούν επενδύσεις σε εγχώρια ακίνητα αξίας άνω των 250 χιλιάδων δολαρίων (επενδυτικός νόμος 4146/2013) και πως άνω των τριακοσίων ερωτημάτων έχουν γίνει από τον Απρίλιο που ψηφίστηκε ο νόμος έως σήμερα στην υπηρεσία Invest in Greece».
στ) Τέλος, σημειώνεται ως αξιοσημείωτο ότι «η εισροή κεφαλαίων από το εξωτερικό για αγορά ακινήτων στην Ελλάδα αυξήθηκε στα 60,3 εκατ. δολάρια το πρώτο εξάμηνο του 2013 από 48,1 εκατ. δολάρια στο πρώτο εξάμηνο του 2012 (άνοδος 25,4%). «Τα ποσά αυτά εκτιμάται ότι θα αυξηθούν σημαντικά στα επόμενα τρίμηνα, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην ανάκαμψη της αγοράς ακινήτων και της οικονομίας γενικότερα» καταλήγει η Τράπεζα.
Αμφιβάλλει η αγορά
Από την άλλη πλευρά, οι παράγοντες της αγοράς δείχνουν ιδιαίτερα διστακτικοί στο να υιοθετήσουν σήμερα μια τόσο -αισιόδοξη κατ' αυτούς- πρόβλεψη, τουλάχιστον επί του παρόντος. Όσο και αν οι περισσότεροι μιλούν για πολύ χαμηλότερες τιμές σε σύγκριση με το παρελθόν, σημειώνουν μια σειρά αρνητικών παραγόντων για την αγορά ακινήτων, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται:
• Η συνεχιζόμενη μέχρι και σήμερα αρνητική πιστωτική επέκταση στην οικονομία, εξέλιξη που καθιστά ουσιαστικά αδύνατο τον τραπεζικό δανεισμό.
• Η υπάρχουσα υπερπροσφορά άδειων ακινήτων, στα οποία θα πρέπει να προστεθούν και εκείνα που οι τράπεζες θα βγάλουν προς πώληση το 2014.
• Το θεσμικό πλαίσιο που παραμένει έως και σήμερα ιδιαίτερα γραφειοκρατικό και σαφώς αντιαναπτυξιακό (ακόμη και σε τομείς που επιμένει η τρόικα, όπως οι εμπορικές μισθώσεις).
• Η αναμενόμενη περαιτέρω συρρίκνωση κλάδων που είχαν ιδιαίτερη επίδραση στην αγορά ακινήτων, όπως οι τράπεζες, οι ασφαλιστικές εταιρείες και ο χώρος του λιανικού εμπορίου.