του Γιώργου Παπανικολάου

Θρυαλλίδα εξελίξεων για την πλήρη ανατροπή του σκηνικού στην ελληνική ακτοπλοΐα φαίνεται να αποτελεί η πρόθεση του ισχυρού ανδρός της Attica Group, Περικλή Παναγόπουλου, να επανεξετάσει το ρόλο του στα δρώμενα, καθώς αυτή φαίνεται να συμπίπτει με τη μείωση των προσδοκιών για τις γραμμές της Αδριατικής, αλλά και την αυξημένη τιμή των καυσίμων γενικώς.

Παράγοντες της αγοράς θεωρούν εδώ και αρκετό διάστημα ότι η διακηρυγμένη πρόθεση των Μινωικών να δώσουν το μερίδιό τους στην Hellenic Seaways, εφόσον η τιμή είναι επιθυμητή (με τον πήχη να έχει τεθεί στα 3,5 ευρώ) είναι η πρώτη ”στεκιά” σε ένα σύνθετο παιχνίδι με πολλές… ”καραμπόλες”.

Και δεν είναι βέβαια τυχαίο ότι μέσα σε διάστημα ημερών παρουσιάστηκε ένας επίσημα ενδιαφερόμενος, η ΝΕΛ, και δύο ανεπίσημα, ο κάτοχος του 20% της HSW και μέτοχος των Μινωικών Π. Λασκαρίδης και η ΑΝΕΚ, το Δ.Σ. της οποίας έλαβε απόφαση για αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ύψους 100 εκατ. ευρώ και μετατρέψιμο ομολογιακό 140 εκατ. ευρώ.

Πίσω από αυτές τις κινήσεις, αναφέρουν έγκυρες πηγές του χώρου, βρίσκονται δύο πραγματικά γεγονότα, πέρα από τις όποιες προθέσεις του μεγαλομέτοχου της Attica Group και της θυγατρικής της Blue Star για τη μελλοντική του εμπλοκή στο χώρο:

- H λήξη του πολέμου στην πάλαι ποτέ Γιουγκοσλαβία και η σταδιακή αποκατάσταση της ομαλότητας στις χερσαίες διαδρομές στερούν από τις γραμμές της Αδριατικής μέρος της ελκυστικότητας που είχε τα προηγούμενα χρόνια, ιδίως ως διαμετακομιστική οδός του εμπορίου.

Κατά συνέπεια υπάρχουν σοβαροί προβληματισμοί για την ”αναδιάρθρωση” της παρουσίας των ελληνικών εταιρειών, ώστε να μειωθούν τα κόστη και να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα.

- Από την άλλη πλευρά, είναι σαφές ότι η αύξηση των τιμών των καυσίμων επιφέρει πλήγμα στην αποτελεσματικότητα των ακτοπλοϊκών εταιρειών και στο Αιγαίο, μειώνοντας τα EBITDA και τα κέρδη, σε μια περίοδο που τα επιτόκια κινούνται αυξητικά και οι εταιρείες είναι φορτωμένες με μεγάλα χρέη.

Με δεδομένη αυτή την κατάσταση, που δεν επιτρέπει σε καμία από τις εταιρείες να χρηματοδοτήσει μεγάλα επεκτατικά σχέδια με ”ίδια μέσα”, μέρος του παιχνιδιού μετατίθεται στα private equity funds και στους άλλους μεγάλους επενδυτές του εξωτερικού, προκειμένου να δώσουν χρηματοδότηση.

Διότι καμία από τις λοιπές εταιρείες (πλην της Attica Group και της Blue Star, που δεν φαίνεται να ανήκει στην κατηγορία εκείνων που ψάχνονται πλέον για επέκταση) δεν θέλει να μείνει έξω από το παιχνίδι με τις ”καραμπόλες”.

Την κατάσταση, όμως, δυσχεραίνουν δύο παράγοντες:

1. Οι ”σταυροειδείς” συμμετοχές μεταξύ εταιρειών και των μετόχων αυτών, με επίκεντρο τις Μινωικές και την HSW. Στην περίπτωση της HSW παρουσία στο μετοχολόγιο έχουν ο κ. Π. Λασκαρίδης (μέτοχος και των Μινωικών), αλλά και οι Βεντούρης και αδελφοί Αγαπητού (αθροιστικά το ποσοστό τους φτάνει το 9%).

Αντίστοιχα, στις Μινωικές έχουν ποσοστό η πλευρά Παναγόπουλου (και μάλιστα άνω του 10%), ο Ιταλός εφοπλιστής Γκριμάλντι, και βέβαια ο κ. Λασκαρίδης.

2. Οι ενδεχόμενες επιπλοκές από πλευράς ανταγωνισμού, στην περίπτωση

συνενώσεων μεταξύ εταιρειών που έχουν ήδη ισχυρή θέση σε συγκεκριμένους προορισμούς και περιοχές.

Υπό αυτό το πρίσμα, η κίνηση των όποιων εξελίξεων δεν είναι απαραίτητο ότι θα γίνει με την ταχύτητα που επιθυμούν ορισμένοι από τους εμπλεκόμενους, παρότι είναι πλέον ορατό, όπως αναφέρει γνώστης της αγοράς, ότι ”ισχυρός παράγων του χώρου πιέζει την κατάσταση, έχοντας το δικό του χρονοδιάγραμμα, και ως έναν βαθμό ενδέχεται να επιβάλει τους ρυθμούς του, παρότι αυτό δυσχεραίνει τον προγραμματισμό των υπολοίπων”.

Προς ώρας, πάντως, τα όποια σχέδια παραμένουν κυρίως επί… χάρτου.

Στην ”πλοκή” φαίνεται ότι συμμετέχουν τουλάχιστον δύο ελληνικές τράπεζες (κυρίως σε ρόλο investment banκιng), δύο-τρεις ξένοι επενδυτικοί οίκοι, καθώς και δύο private equity funds.

Στη μία περίπτωση έχει ακουστεί το όνομα της BC Partners, ίσως και λόγω του ότι υπάρχουν σχέσεις με τον κ. Π. Λασκαρίδη από το deal του Hyatt. To δεύτερο fund ακούει στο όνομα Permira και πραγματοποίησε το 2004 μεγάλη επένδυση στον ακτοπλοϊκό χώρο εξαγοράζοντας την απόλυτη πλειοψηφία της Grandi Navi Veloci (GNV) από την οικογένεια Γκριμάλντι (σ.σ. με μικρή παρουσία και στο μετοχολόγιο των Μινωικών), η οποία κράτησε μειοψηφική συμμετοχή.

Ωστόσο, στις αρχές του Αυγούστου, πληροφορίες που δημοσιεύτηκαν στα ιταλικά μέσα ενημέρωσης έκαναν λόγο για πρόθεση της Primera να αποεπενδυθεί (σ.σ. η GNV ήταν εισηγμένη και βγήκε από το Χρηματιστήριο του Μιλάνου) έναντι τιμήματος 750 εκατ. ευρώ και ότι θα γινόταν due diligence από τον υποψήφιο αγοραστή ως το τέλος του Σεπτεμβρίου.

Η ίδια η Attica Group πιθανώς θα μπορούσε να αποτελέσει στόχο εξαγοράς από επενδυτικά και ακτοπλοϊκά συμφέροντα, με δεδομένο ότι εμφανίζεται στο εξάμηνο να έχει και άμεση ρευστότητα της τάξεως των 200 εκατ. ευρώ, όταν η συνολική της κεφαλαιοποίηση κινείται στα 400 εκατ. ευρώ, εφόσον βέβαια υπάρξει συμφωνία με τον βασικό της μέτοχο.

Δεδομένoυ πάντως του ύψους της συμμετοχής της Attιca στην Blue Star, αν κάποιος αγοραστής αποκτήσει την πλειοψηφία της πρώτης, θα πρέπει εν συνεχεία να κάνει δημόσια πρόταση και στην Blue Star.

Ο κ. Παναγόπουλος εμφανίζεται να κατέχει το 43,49% της Attica Group, ενώ ποσοστό άνω του 5% κατέχει η εταιρεία Mitica Ltd συμφερόντων γνωστού Έλληνα ιδιώτη επενδυτή.

Ομοίως, η Attica Group εμφανίζεται να διαθέτει το 48,55% της Blue Star, με τη Mitica να κατέχει ποσοστό 5,01%.