Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που είχαν ποντάρει προεκλογικά στο ότι ο σχηματισμός κυβέρνησης που δεν θα προχωρούσε σε μονομερή καταγγελία του μνημονίου και θα περιείχε ως συστατικά της μέρη -μεταξύ άλλων- τη Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ, θα ευνοούσε σε σημαντικό βαθμό τον τραπεζικό κλάδο.

Σύμφωνα με τα σενάρια αυτά, θα προέκυπτε (πράγμα που μένει να αποδειχτεί στο μέλλον) ένα τέτοιο θεσμικό πλαίσιο επανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών ώστε το management θα παρέμενε στα χέρια των ιδιωτών και δεν θα έπληττε «βάρβαρα» τα συμφέροντα των σημερινών μετόχων.

Η ουσία είναι πως μια τέτοια κυβέρνηση προέκυψε, χωρίς ωστόσο να δούμε τον κλάδο των τραπεζών να πρωταγωνιστεί μετεκλογικά στο Χρηματιστήριο της Αθήνας.

Έναν περίπου μήνα μετά τις εκλογές έχουμε δει μεν τον Γενικό Δείκτη του Χ.Α. να κερδίζει κάποιους πόντους, ωστόσο ο κλάδος των τραπεζών έχει υποαποδώσει εμφανώς. Η Alpha Bank, για παράδειγμα, έχει βρεθεί από το 1,40 κοντά στο 1,15 ευρώ, η Εθνική Τράπεζα από το 1,50 γύρω στο 1,30 ευρώ, η Eurobank από τα 80 λεπτά στα 69 περίπου και η Πειραιώς από τα 30 λεπτά γύρω στα 23.

Αντίθετα, η άνοδος του Γενικού Δείκτη στηρίχτηκε σε όσα blue chips -τηρουμένων των αναλογιών- είχαν κρατήσει καλά και πριν από τις εκλογές, όπως η Coca Cola Hellenic, o ΟΠΑΠ, η Μέτκα κ.ά.

Ορισμένοι ερμηνεύουν τη νέα υποαπόδοση του τραπεζικού κλάδου ως διαφαινόμενη απροθυμία των περισσότερων επενδυτών να μπουν στις επικείμενες αυξήσεις κεφαλαίου σε τιμές πολύ χαμηλότερες από αυτές με τις οποίες συμμετείχαν στις εκδόσεις που είχαν προηγηθεί.

Στέλεχος της χρηματιστηριακής αγοράς, όταν ρωτήθηκε για το πώς βλέπει τη συμμετοχή των ιδιωτών επενδυτών στις επικείμενες αυξήσεις κεφαλαίου των τραπεζών (επανακεφαλαιοποίηση), δεν έκρυψε τον προβληματισμό του.

«Αν και οι όροι δεν είναι γνωστοί ακόμη, δύο είναι τα μεγάλα ζητήματα: Πρώτον, ότι ο ιδιώτης μέτοχος θα κληθεί να βάλει στην αύξηση κεφαλαίου μεγαλύτερο ποσό από αυτό που αξίζει σήμερα η επένδυσή του στην τράπεζα. Και δεύτερον, θα περάσει από το μυαλό του πόσο ακριβότερα είχε αγοράσει τις μετοχές της ίδιας τράπεζας, είτε μέσα από το χρηματιστηριακό ταμπλό, είτε με τη συμμετοχή του στην προηγούμενη αύξηση κεφαλαίου που είχε λάβει χώρα. Άρα, θα περάσει από το μυαλό του το μέγεθος των απωλειών που έχει καταγράψει μέχρι σήμερα».

Και το συγκεκριμένο στέλεχος συνέχισε αναφερόμενο στο παράδειγμα των δύο κυπριακών τραπεζών που προηγήθηκε χρονικά. «Στην περίπτωση της Λαϊκής υπήρχαν και άλλα θέματα, όπως οι άστοχοι χειρισμοί της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου. Πέραν αυτού, όμως, οι μέτοχοι κλήθηκαν να αποκτήσουν τις νέες μετοχές προς 10 λεπτά του ευρώ, όταν είχαν αποκτήσει τίτλους μέσα από την ΑΜΚ των αρχών του 2011 έναντι 1 ευρώ. Δύσκολα κάποιος αποφασίζει να ξαναμπεί μετά από τέτοιες απώλειες.

Στην Τράπεζα Κύπρου, επίσης, πόσο εύκολο ήταν για τον Ρώσο μέτοχο που διέθετε περίπου το 10% του μετοχικού κεφαλαίου να συμμετάσχει προ μηνών στην ΑΜΚ με τιμή γύρω στα 75 λεπτά, όταν το κόστος κτήσης των τίτλων του κυμαινόταν γύρω στα 5 ευρώ; Το αποτέλεσμα είναι πως το ποσοστό του Ρώσου επενδυτή έχει υποχωρήσει σήμερα κοντά στο 5% και αν επαληθευτεί το σενάριο για κρατική στήριξη της τάξεως των 500 εκατ. ευρώ τότε ο Ρώσος θα δει τη συμμετοχή του να συρρικνώνεται κοντά στο 2%-3%».

Κάπως έτσι έχουν τα πράγματα και για τις ελληνικές τράπεζες. Στην Εθνική Τράπεζα, για παράδειγμα, που σήμερα τελεί υπό διαπραγμάτευση κάτω από το 1,5 ευρώ, η αύξηση κεφαλαίου του 2010 έγινε προς 5,20 ευρώ και του 2009 προς 11,30 ευρώ.

Στην Τράπεζα Πειραιώς, που αποτιμάται σήμερα στο ταμπλό προς περίπου 30 λεπτά, η αύξηση κεφαλαίου του 2011 έγινε προς 1 ευρώ και του 2007 προς 20 ευρώ. Ανάλογη είναι η εικόνα και για την ΑΜΚ της Alpha Bank, που με τρέχουσα τιμή κοντά στο 1,40 ευρώ έκανε την αύξηση κεφαλαίου του 2009 στα 8 ευρώ.

Πέρα όμως από την ψυχολογική πίεση που θα δεχτούν οι επενδυτές, υπάρχει και ένα άλλο επιχείρημα που επηρεάζει αρνητικά το να συμμετάσχουν οι επενδυτές στις επικείμενες ΑΜΚ της επανακεφαλαιοποίησης.

Συγκεκριμένα, με δεδομένο ότι τα ίδια κεφάλαια των τραπεζών σήμερα είναι αρνητικά (ουσιαστικά), μετά τις επανακεφαλαιοποιήσεις θα προκύψουν τραπεζικές μετοχές που θα είναι διαπραγματεύσιμες με P/BV υψηλότερα της μονάδας, σε μια περίοδο όπου ο σχετικός δείκτης υπολείπεται της μονάδας ακόμη και για την πλειονότητα των ισχυρών ομίλων του εμποροβιομηχανικού κλάδου.

Για τους λόγους αυτούς, η πλειονότητα των επενδυτών (θεσμικών και ιδιωτών) είναι επιφυλακτική απέναντι στους τραπεζικούς τίτλους του Χ.Α.

Υπάρχει, ωστόσο, και η αντίθετη άποψη. Αυτή υποστηρίζει ότι τα επόμενα χρόνια οι επανακεφαλαιοποιημένες ελληνικές τράπεζες θα δραστηριοποιούνται σε ένα σαφώς πιο υγιές οικονομικό περιβάλλον και οι μετοχές θα είναι διαπραγματεύσιμες αρκετά πιο πάνω από τη λογιστική τους αξία. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, τότε τα κέρδη όσων συμμετάσχουν στις επικείμενες ΑΜΚ θα είναι πολλαπλάσια, καθώς πιθανολογείται (αναμένεται το θεσμικό πλαίσιο) πως θα έχουν κλειδώσει μελλοντικές τιμές αγοράς μετοχών των τραπεζών σε σαφώς ευνοϊκό επίπεδο.

Ένα τέτοιο σενάριο, πάντως, επί του παρόντος τουλάχιστον δεν φαίνεται να είναι ικανό να κινήσει το έντονο αγοραστικό ενδιαφέρον των επενδυτών.

Οψόμεθα…