Τι ξέρουμε για τον «πειραματικό» πύραυλο του Πούτιν

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν είπε ότι η Μόσχα εκτόξευσε έναν πειραματικό υπερηχητικό πύραυλο στην Ουκρανία, ως απάντηση στο γεγονός ότι οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο επέτρεψαν στο Κίεβο να χρησιμοποιήσει προηγμένα δυτικά όπλα σε στόχους εντός της Ρωσίας.

Ο πρόεδρος της Ρωσίας είπε ότι ο πύραυλος Oreshnik, ο οποίος μπορεί να φέρει πυρηνική κεφαλή, στόχευε ένα εργοστάσιο στο Ντνίπρο, το οποίο ήταν στο παρελθόν η άκρως απόρρητη εγκατάσταση κατασκευής πυραύλων της Σοβιετικής Ένωσης.

Ενώ η Ουκρανία τον περιέγραψε ως «διηπειρωτικό» πύραυλο, τόσο ο Ρώσος πρόεδρος όσο και ένας Αμερικανός αξιωματούχος τον χαρακτήρισαν ως βαλλιστικό πύραυλο μεσαίας εμβέλειας, χωρίς να διευκρινίσουν τον τύπο. Ένας εκπρόσωπος του ΝΑΤΟ είπε ότι επρόκειτο για πειραματικό βαλλιστικό πύραυλο μέσου βεληνεκούς.

Ανώτερος ουκρανικός στρατιωτικός αξιωματούχος είπε στους Financial Times ότι ο πύραυλος ήταν RS-26 Rubezh, ο οποίος έχει βεληνεκές έως και 6.000 χλμ.

Οι ΗΠΑ διευκρίνισαν αργότερα ότι ο πύραυλος που χρησιμοποίησε η Ρωσία βασιζόταν σε μοντέλο διηπειρωτικού βαλλιστικού πυραύλου, αλλά συνέχισαν να τον περιγράφουν ως πύραυλο «μεσαίου βεληνεκούς».

«Μπορώ να επιβεβαιώσω ότι η Ρωσία εκτόξευσε έναν πειραματικό βαλλιστικό πύραυλο μέσου βεληνεκούς. Αυτός ο IRBM βασίστηκε στο μοντέλο διηπειρωτικού βαλλιστικού πυραύλου RS-26 Rubezh της Ρωσίας», δήλωσε η εκπρόσωπος του Πενταγώνου Sabrina Singh.

Ορισμένοι αναλυτές αμφισβητούν την ταξινόμηση του RS-26 ως διηπειρωτικού πυραύλου, υποστηρίζοντας ότι, επειδή έχει μικρότερο βεληνεκές από τους περισσότερους ICBM, βρίσκεται σε μια «γκρίζα περιοχή» μεταξύ αυτού του χαρακτηρισμού και ενός πυραύλου μέσου βεληνεκούς.

Ωστόσο, σύμφωνα με τη συνθήκη ελέγχου των πυρηνικών όπλων New Start των ΗΠΑ και της Ρωσίας του 2010, ένας ICBM ορίζεται ως «εκτοξευόμενος από την ξηρά βαλλιστικός πύραυλος με βεληνεκές άνω των 5.500 χλμ.».

Πριν από την Πέμπτη, κανένας ICBM δεν είχε καταγραφεί να χρησιμοποιείται στη σύγκρουση.

Ο Πούτιν είπε ότι η Ρωσία θα απαντήσει στην «κλιμάκωση... καθοριστικά και αντίστοιχα». Η Ρωσία επιφυλάχθηκε να χρησιμοποιήσει τα όπλα της εναντίον στρατιωτικών στόχων σε χώρες που επέτρεψαν στην Ουκρανία να χρησιμοποιήσει τα όπλα τους εναντίον των δυνάμεων της Μόσχας, πρόσθεσε.

Η Ουκρανία είπε ότι αναχαίτισε έξι από τους συνοδευτικούς ρωσικούς πυραύλους, αλλά όχι αυτό που είπε ότι ήταν ο RS-26, ο οποίος εκτοξεύτηκε από τη νότια περιοχή Αστραχάν της Ρωσίας.

Ο Βρετανός υπουργός Άμυνας Τζον Χίλι αναφέρθηκε την Πέμπτη σε «ανεπιβεβαίωτες αναφορές» για «νέο βαλλιστικό πύραυλο» που εκτοξεύτηκε στην Ουκρανία, τον οποίο οι Ρώσοι «ετοίμαζαν εδώ και μήνες».

Ο Αμερικανός αξιωματούχος είπε ότι είναι πιθανό η Ρωσία να είχε μόνο μερικούς από αυτούς τους πυραύλους ενώ η Ουκρανία είχε αντέξει σε «αμέτρητες επιθέσεις, μεταξύ άλλων από πυραύλους με σημαντικά μεγαλύτερες κεφαλές». Πρόσθεσαν ότι το όπλο δεν θα «αλλάξει το παιχνίδι σε αυτή τη σύγκρουση».

Ο Pavel Podvig, ανώτερος ερευνητής στο Ινστιτούτο του ΟΗΕ για την Έρευνα Αφοπλισμού στη Γενεύη, έγραψε στο X: «Η χρήση αυτού του είδους πυραύλων, είτε RS-26 είτε αληθινού ICBM, σε συμβατικό ρόλο δεν έχει πολύ νόημα λόγω της σχετικά χαμηλής ακρίβειας και του υψηλού κόστους».

«Αλλά αυτό το χτύπημα μπορεί να έχει αξία ως σήμα», πρόσθεσε.

Η χρήση του RS-26 έρχεται αφότου η Ουκρανία εκτόξευσε πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς Atacms και Storm Shadows αμερικανικής και βρετανικής κατασκευής στο ρωσικό έδαφος τις τελευταίες ημέρες.

Η εμβέλεια των ICBM, οι οποίοι έχουν σχεδιαστεί για να μεταφέρουν πυρηνικές κεφαλές μεταξύ ηπείρων, είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτή των πυραύλων όπως το Atacms και το Storm Shadows, που μπορούν να χτυπήσουν σε αποστάσεις 250-300 χλμ.

Η Μόσχα έχει χρησιμοποιήσει στο παρελθόν πυραύλους μικρότερου βεληνεκούς για να πλήξει την Ουκρανία. Οι ρωσικές δυνάμεις έχουν εκτοξεύσει επανειλημμένα βαλλιστικούς πυραύλους Iskander και τον εκτοξευόμενο από αέρα υπερηχητικό πύραυλο Kinzhal, αμφότεροι ικανοί να φέρουν πυρηνικές κεφαλές.

Οι περισσότεροι ICBM έχουν βεληνεκές πολύ μεγαλύτερο από τον RS-26 και μπορούν να ταξιδέψουν μεταξύ 8.000 χλμ. και 15.000 χλμ.

Ο Podvig είπε ότι «το RS-26 δεν είναι πραγματικά ένας διηπειρωτικός πύραυλος. Δοκιμάστηκε σε βεληνεκές άνω των 5.500 χιλιομέτρων, αλλά στην πραγματικότητα είναι ένας πύραυλος μεσαίου βεληνεκούς».

Το χτύπημα έρχεται δύο μήνες πριν ο Ντόναλντ Τραμπ επιστρέψει στον Λευκό Οίκο. Ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ έχει δεσμευτεί να οδηγήσει τον πόλεμο στην Ουκρανία στο άμεσο τέλος, χωρίς να διευκρινίσει πώς θα το κάνει.

Ο Ουκρανός στρατιωτικός εμπειρογνώμονας Mykhailo Samus είπε ότι η Ρωσία θα έπρεπε να ειδοποιήσει τις ΗΠΑ ότι σχεδίαζε να εκτοξεύσει ένα ICBM για να αποφύγει τον κίνδυνο τα αμερικανικά συστήματα να το παρεξηγήσουν για πυρηνική επίθεση κατά του ΝΑΤΟ (σ.σ. πληροφορίες του Reuters αναφέρουν ότι αυτό έγινε).

Πρόσθεσε ότι η αεράμυνα της Ουκρανίας δεν έχει τη δυνατότητα να αναχαιτίσει έναν ICBM.