Ευρωπαϊκή άμυνα: Ο ελάχιστος κοινός παρονομαστής

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Η προσπάθεια που καταβάλλουν Ελλάδα και Πολωνία για τη δημιουργία μίας κοινής ευρωπαϊκής ασπίδας αεράμυνας, εφόσον ευοδωθεί, μπορεί να καταστεί η απαρχή μίας νέας Ευρώπης.

Μίας Ευρώπης η οποία δεν θα εξαρτάται πλέον από τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ για την άμυνά της και η οποία, κατά τρόπο έμπρακτο, θα διαθέτει ενιαία σύνορα και ενιαίο καθήκον προάσπισής τους.

Η σημασία μίας εξέλιξης αυτού του είδους για τη χώρα μας, υπό το φως των απειλών που αυτή αντιμετωπίζει εξ Ανατολών και με ένα ενεργό casus belli απέναντί της, είναι προφανής. Αμυντικά, δημοσιονομικά αλλά και ως επιβεβαίωση του ενιαίου ευρωπαϊκού χώρου, του οποίου είμαστε μέρος.

Η κοινή επιστολή που απέστειλαν ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Πολωνός ομόλογός του Ντόναλντ Τουσκ στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για τη δημιουργία αυτής της ευρωπαϊκής αντιαεροπορικής ομπρέλας αλλά και η κατ’ αρχήν θετική αποδοχή της από την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, υπόσχονται, κυριολεκτικά, μία νέα Ευρώπη.

Στον βαθμό που η συγκεκριμένη πρωτοβουλία υλοποιηθεί, η Ευρώπη θα έχει εξασφαλίσει έναν ελάχιστο κοινό παρονομαστή, στο πεδίο της αεράμυνας έναντι αεροσκαφών, πυραύλων και drones, ο οποίος θα αποτυπώνει κατά τρόπο έμπρακτο τη βούλησή της για ενιαία άμυνα. Θα πρόκειται, δηλαδή, για την πρώτη απαγκίστρωσή της από το αμερικανικό αμυντικό άρμα, το οποίο σφράγισε την πορεία της μετά τον Β’ Π.Π.

Από την παντελή απουσία ενιαίας εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής, η ΕΕ θα έχει ανοίξει τον δρόμο για τη σταδιακή είσοδό της σε κατάσταση ενιαίας άμυνας. Ο αναθεωρητισμός κάθε λογής συντέλεσε ως προς αυτή την εξέλιξη.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία, απότοκο των αναθεωρητικών τάσεων της Ρωσίας, αλλά και η αντίστοιχη στάση της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή και βεβαίως εναντίον της χώρας μας, αποτύπωσαν ευθέως τις απειλές που αντιμετωπίζει πλέον η Ευρώπη στο κατώφλι της. Όπως αντίστοιχα ενίσχυσε τις ευρωπαϊκές ανησυχίες περί άμυνας και η σταδιακή απόσυρση της αμερικανικής παρουσίας από τη Γηραιά Ήπειρο και την ευρύτερη γειτονιά της.

Υπ’ αυτό το πρίσμα, υποβοήθησαν στην ανάδειξη του κοινού στόχου και την έναρξη πρωτοβουλιών, όπως αυτές που έχει αναλάβει και ο Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας Εμ. Μακρόν για την από κοινού χρηματοδότηση των αμυντικών δαπανών και όπως αυτή που ανέλαβαν οι πολιτικές ηγεσίες Ελλάδας και Πολωνίας.

Ακόμη και αν η διαμόρφωση ενιαίας εξωτερικής πολιτικής συνεχίζει να «σκοντάφτει» στις εθνικές προτεραιότητες του κάθε κράτους-μέλους, η προάσπιση της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων των 27 περιγράφει το κοινό τους καθήκον. Συνιστά, δε, κατά τρόπο αυτόματο και την έναρξη μίας αντίστοιχης διαδικασίας για τη συγκρότηση, επιτέλους, ευρωπαϊκών ενόπλων δυνάμεων.

Πρόκειται, όπως περιγράφουν και οι δύο πρωθυπουργοί στην επιστολή τους προς την πρόεδρο της Κομισιόν, για μία πρωτοβουλία η οποία θα είχε πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα καθώς θα ενίσχυε την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία αλλά και θα μοίραζε το υπέρμετρο αμυντικό φορτίο που σήμερα φέρουν χώρες στα σύνορα της Ευρώπης, όπως η Πολωνία και η Ελλάδα.

Κυριότερα, όμως, θα έστελνε ένα ξεκάθαρο μήνυμα ανεξαρτησίας από δεσμεύσεις του παρελθόντος αλλά και ενιαίας βούλησης για την προάσπιση του κάθε κράτους-μέλους από τα υπόλοιπα της ΕΕ. Υπ’ αυτό το φως, η συγκεκριμένη πρωτοβουλία συνιστά ένα καλό βήμα στη σωστή κατεύθυνση.