Ξυπόλυτοι στους… νόμους

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Ότι στην Ελλάδα έχουμε νόμους πολλούς, όπως και ότι πολλοί εξ αυτών απλά δεν εφαρμόζονται, είναι γνωστό.

Όπως γνωστές είναι, τουλάχιστον έως έναν βαθμό, και οι συνέπειες αυτού του φαινομένου στη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης, όπως και στην επιχειρηματικότητα ή στη διαδικασία απονομής δικαιοσύνης.

Όταν το θεσμικό πλαίσιο μίας χώρας αποτελείται από προεδρικά διατάγματα επί νόμων και διευκρινιστικές εγκυκλίους επί υπουργικών αποφάσεων, συνθέτοντας έτσι έναν δαιδαλώδη… λαβύρινθο, γιατί να απορούμε, άραγε, είτε για την πλημμελή εφαρμογή αυτών των νόμων, είτε για τη διαχρονική οικονομική δυσκαμψία που παρουσιάζει ο τόπος;

Το βάθος και την έκταση του φαινομένου αυτού αποτυπώνει, για πρώτη φορά κατά τρόπο τόσο συστηματικό, πρόσφατη μελέτη της ΔιαΝΕΟσις υπό τον τίτλο «Πολυνομία, Κακονομία και Γραφειοκρατία στην Ελλάδα», την οποία υπογράφουν οι Δημήτρης Α. Σωτηρόπουλος και Λεωνίδας Χριστόπουλος.

Σύμφωνα με αυτή την έρευνα, λοιπόν, την τελευταία δεκαπενταετία θεσπίστηκαν συνολικά 1.569 νόμοι, δηλαδή περίπου 100 ετησίως.

Περίπου το ήμισυ εξ αυτών αφορούσε κυρώσεις διεθνών συμβάσεων ή συμφωνιών, με αποτέλεσμα η καθαρή ελληνική «παραγωγή» να αριθμεί περί τους 796 νόμους ή κατά μέσο όρο 53 νόμους ετησίως, από το 2001 έως το 2016.

Σε αυτούς, ωστόσο, θα πρέπει να αθροίσουμε και 3.585 Προεδρικά Διατάγματα (ΠΔ) -ήτοι αναλογία 4,5 ΠΔ ανά νόμο- καθώς και εκατοντάδες χιλιάδες κανονιστικές και διοικητικές πράξεις.

Συνολικά, οι νόμοι συμπεριλαμβάνουν 22.047 εξουσιοδοτήσεις σε περίπου 65.000 σελίδες νομοθεσίας ενώ στη διάρκεια των μνημονιακών ετών ιδιαίτερα αυξημένος εμφανίζεται και ο αριθμός των Πράξεων Νομοθετικού Περιεχομένου (67 σε σύνολο 80 της περιόδου 2001-2016) καθώς και των πολυνομοσχεδίων (28 σε σύνολο 29 της ιδίας περιόδου).

Εάν θυμηθούμε, δε, ότι για ένα μεγάλο τμήμα αυτού του νομοθετικού όγκου, οι βουλευτές είτε δεν είχαν διαβάσει τα σχετικά κείμενα -κατά δημόσια ομολογία ορισμένων εξ αυτών-, είτε δεν είχαν χρόνο να τα μελετήσουν επαρκώς -επίσης κατά δημόσια ομολογία τους-, είτε…  ότι «έκλαιγαν» όταν τα ψήφιζαν, ίσως περιττεύουν άλλοι λόγοι για την αιτιολόγηση του φαινομένου της κακονομίας και όσων αυτή παράγει, όπως η γραφειοκρατία, η πολλαπλή ερμηνεία και τόσα άλλα στην Ελλάδα.

Πέρα, όμως, από την ποιότητα του νομοθετείν στη χώρα μας, οι συνέπειες του φαινομένου της πολυνομίας, την ευθύνη του οποίου φέρει σε σημαντικό βαθμό το πελατειακό καθεστώς σύμφωνα με τους συντάκτες της σχετικής έκθεσης, αντικατοπτρίζονται και στο πεδίο της επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Ενδεικτικά, κατά την περίοδο 2002-2016, ψηφίστηκαν συνολικά 37 νόμοι για την φορολογία εισοδήματος και θεσπίστηκαν τρεις πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου που περιείχαν φορολογικές ρυθμίσεις.

Με άλλα λόγια, όταν το φορολογικό σου καθεστώς αλλάζει τουλάχιστον ανά… εξάμηνο, πώς μπορείς να επικαλείσαι την ύπαρξη φορολογικής σταθερότητας για την προσέλκυση επενδύσεων;

Πώς μπορεί να επικαλείσαι -συνολικά- ασφάλεια Δικαίου, όταν το νομοθετικό σου πλαίσιο χαρακτηρίζεται από «αντιφάσεις των νόμων μεταξύ τους, κενά δικαίου, δυσερμήνευτες και πολύπλοκες διατυπώσεις, ατέλεια και ανεπάρκεια ρυθμίσεων, θέσπιση νέων κανόνων δικαίου, προκειμένου αυτοί να ερμηνεύσουν τι πραγματικά εννοούσε ο νομοθέτης όταν θέσπιζε κάποιον προηγούμενο κακότεχνο κανόνα δικαίου, καθώς και αυξημένα -από ό,τι φαίνεται- φαινόμενα εκφραστικών και άλλων λαθών στη χρήση της ελληνικής γλώσσας»;

Όταν όλα αυτά συμβαίνουν, δεν είναι καλύτερα να το… πετάξεις το «κιτάπι» με τους νόμους και να γράψεις ένα καινούργιο, από την αρχή;

Διότι, αλλιώς…