Έβαλε μυαλό η Ευρώπη;

Το πράσινο φως που έδωσαν χθες Μέρκελ και Μακρόν στο ενδεχόμενο δημιουργίας ενός ενιαίου υπουργείου Οικονομικών της ευρωζώνης έρχεται με καθυστέρηση πολλών ετών. Τουλάχιστον, όμως, δημιουργεί ελπίδες για το ευρωπαϊκό μέλλον.

Δημοσιεύθηκε: 14 Ιουλίου 2017 - 07:51

Ν. Γ. Δρόσος [email protected]

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Το ευρώ, κατά βάση, είναι ένα «ελαττωματικό» νόμισμα.

Πρώτα από όλα, αφαιρεί τη δυνατότητα άσκησης εθνικής νομισματικής πολιτικής από τα κράτη που συμμετέχουν σε αυτό.

Κατά δεύτερον, χαρακτηρίζεται από την απουσία ενιαίας δημοσιονομικής πολιτικής και τρίτον, βάσει των κανονισμών που διέπουν την ύπαρξή του, δεν διαθέτει τράπεζα σε ρόλο ύστατου δανειστή ενώ… απαγορεύεται και η «διάσωση» των κρατών-μελών του από την ΕΚΤ.

Για την απουσία, δε -έως πρόσφατα- ενιαίας τραπεζικής εποπτείας, ακόμη και των λεγόμενων συστημικών πιστωτικών ιδρυμάτων, ας μην κάνουμε καν λόγο.

Όλα αυτά, όμως, είναι γνωστά και σαφή προβλήματα, αν όχι από τη γέννηση του νομίσματος αυτού, το 1999, τουλάχιστον από την έναρξη της πιστωτικής κρίσης, με έναυσμα την κατάρρευση της Lehman, δηλαδή από το 2008 και εντεύθεν.

Μία κρίση η οποία «συνέλαβε» την Ευρώπη σε βαθύ ύπνο και ανέδειξε με κάθε μεγαλοπρέπεια, αλλά και τόνους δράματος, τις ελλείψεις της ευρωζώνης και το έως τότε αποκρουστικό ενδεχόμενο χρεοκοπίας ενός ή και περισσοτέρων εκ των μελών της.

Έκτοτε, πολύ νερό έχει κυλήσει στο ευρωπαϊκό αυλάκι.

Η ΕΚΤ ανέλαβε το μεγαλύτερο μερίδιο του ρόλου που της αναλογούσε σε ό,τι αφορά στην εποπτεία των πιστωτικών ιδρυμάτων της ευρωζώνης και δη των λεγόμενων συστημικών, ενώ κατά τρόπο που παραμένει αμφιλεγόμενος «άνοιξε» τους κρουνούς» της ρευστότητάς της μέσω σειράς χρηματοδοτικών προγραμμάτων, τακτικών και έκτακτων, ούτως ώστε να διασφαλίσει την ομαλή λειτουργία του ευρωσυστήματος.

Επίσης, θεσπίστηκαν και αλλαγές σε ό,τι αφορά στη διαδικασία διάσωσης τραπεζών μέσω του λεγομένου «bail in», αν και έως τώρα έχουν βρει μάλλον περιορισμένο πεδίο εφαρμογής…

Ουδέν, όμως, υπήρξε, σε ό,τι αφορά στη δημιουργία ενός ενιαίου πλαισίου δημοσιονομικής εποπτείας, πέραν μίας σχετικής αυστηροποίησης της διαδικασίας επιτήρησης των κανόνων που ορίζει το Σύμφωνο Σταθερότητας, εκ μέρους της Κομισιόν: όριο ελλείμματος γενικής κυβέρνησης κάτω του 3% και χρέους προς ΑΕΠ έως 60%.

Υπό το πρίσμα όλων αυτών, η ευρωζώνη αναγκάστηκε να «φιλοξενήσει» στο σύνολο των προγραμμάτων διάσωσης που «έτρεξε» για τα «προβληματικά» μέλη της, Ελλάδα, Ιρλανδία, Πορτογαλία και Κύπρο, το ΔΝΤ, ως τον ανεξάρτητο τεχνοκρατικό φορέα, ο οποίος θα μπορούσε να αναδυθεί υπεράνω των όποιων πολιτικών ενδοιασμών που τυχόν υπήρχαν και να εφαρμόσει το προσήκον για κάθε χώρα πρόγραμμα διάσωσης.

Αντίστοιχα, υπό το φως ακριβώς αυτών των πολιτικών ενδοιασμών και του κόστους που συνεπάγεται η τυχόν υπέρβασή τους, η ευρωζώνη επέλεξε να απορρίψει κατά τρόπο συνοπτικό προτάσεις που χρονολογούνται από το 2012 σχετικά με τη θεσμοθέτηση ενός φορέα ενιαίας δημοσιονομικής εποπτείας των κρατών-μελών της, μέσω ενός «Ευρωπαίου υπουργού Οικονομικών».

Με άλλα λόγια, απέρριψε το ενδεχόμενο περαιτέρω ενοποίησης και συμμόρφωσης προς ένα κοινό πλαίσιο, παρά τα σαφή προβλήματα που εμφάνιζε το... ενιαίο νόμισμά της.

Χθες, οι δύο κυριότερες -τουλάχιστον, από πλευράς μεγεθών- χώρες της, η Γερμανία και η Γαλλία, εμφανίστηκαν σύμφωνες ότι έφθασε η ώρα να ανοίξει η συζήτηση σχετικά με τη θεσμοθέτηση μίας τέτοιας θέσης καθώς και της μετεξέλιξης του ESM σε ένα ευρωπαϊκό ΔΝΤ.

Με άλλα λόγια, έπρεπε πρώτα όχι μόνον να λήξει η κρίση για το σύνολο της ευρωζώνης, αλλά ακόμη και η Ελλάδα να αρχίσει να βλέπει τον ορίζοντα της επιστροφής της στις αγορές, ώστε οι κυριότερες χώρες της ευρωζώνης να αρχίσουν να συζητούν ζητήματα περαιτέρω παραχώρησης εθνικών αρμοδιοτήτων σε έναν ενιαίο ευρωπαϊκό φορέα, όπως το υπό συζήτηση υπουργείο Οικονομικών της ευρωζώνης.

Κάλλιο αργά παρά ποτέ, ίσως θα πείτε, αλλά καλά θα ήταν να θυμόμαστε ότι όλα αυτά θα δρομολογηθούν με τις γνωστές ευρωπαϊκές ταχύτητες και πάντως, μετά τις γερμανικές εθνικές εκλογές του φθινοπώρου.

Ίσως, δε -κάποια στιγμή- να σημάνουν και κάτι περισσότερο σε ό,τι αφορά στο μέλλον ολόκληρου του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, το οποίο παραμένει κλονισμένο από το Brexit…

Τώρα, αν όλα αυτά θα σημάνουν και χαμηλότερους φόρους για εμάς… είναι μία άλλη συζήτηση.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.