Μια κοινωνία τσακισμένη και σε σύγχυση

Το προβάδισμα των 3,3 ποσοστιαίων μονάδων που εξασφάλισε στις χθεσινές ευρωεκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ (26,5%) έναντι της Ν.Δ. (23,2%) συνιστά μια σαφή νίκη και ως τέτοια πρέπει να καταγραφεί, ακόμη και αν το ποσοστό που εξασφάλισε είναι χαμηλότερο εκείνου που είχε στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές (26,89).

Κατά πόσον η νίκη αυτή απειλεί την κυβερνητική σταθερότητα είναι κάτι ασφαλώς συζητήσιμο, αλλά μάλλον αμφίβολο, δεδομένων, αφενός, του καλύτερου του αναμενομένου -βάσει των δημοσκοπήσεων- αποτελέσματος της ΕΛΙΑΣ (8,1%), και αφετέρου των θετικών επιδόσεων που κατέγραψαν τα κυβερνητικά κόμματα στις αυτοδιοικητικές εκλογές.

Αν προκύπτει όμως ένα ευρύτερο συμπέρασμα από αυτήν την εκλογική αναμέτρηση, τούτο σαφώς αφορά την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το εκλογικό σώμα και κατά προέκταση ολόκληρη η ελληνική κοινωνία.

Μια κοινωνία η οποία στη διάρκεια των τελευταίων τεσσάρων ετών έχει γνωρίσει μια βίαιη και πρωτοφανή υποβάθμιση του βιοτικού της επιπέδου και ένα σημαντικό τμήμα της παλεύει καθημερινά με τα όρια της ανέχειας, ώστε να διατηρήσει την αξιοπρέπειά του.

Η αγοραστική δύναμη των περισσοτέρων έχει εκμηδενιστεί, το μεγαλύτερο τμήμα του διαθέσιμου εισοδήματος αναλώνεται για την κάλυψη στοιχειωδών αναγκών διαβίωσης και η αξία των κάθε λογής περιουσιακών στοιχείων έχει καταβαραθρωθεί, λόγω ύφεσης και εσωτερικής υποτίμησης.

Υπό το πρίσμα αυτό, θα ανέμενε κανείς μια σαφώς θεαματικότερη επίδοση εκ μέρους του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, σε επίπεδα που να αντικατοπτρίζουν το εύρος της δυσπραγίας που βιώνει ο ελληνικός λαός.

Αντίστοιχα, θα ανέμενε κανείς μια σαφέστερη αποδοκιμασία της κυβερνητικής πολιτικής, από πλευράς ποσοστών στην κάλπη.

Αντ'αυτού, η διαφορά του 3,3% που κατέγραψε το αποτέλεσμα των δύο μεγαλυτέρων κομμάτων υποδεικνύει ότι όσο κι αν είναι απορριπτέα η παρούσα κυβερνητική πολιτική, η εναλλακτική πρόταση που προσφέρει ο ΣΥΡΙΖΑ δεν στέκει ικανή να πείσει ένα μεγαλύτερο τμήμα της κοινωνίας ως προς τη βιωσιμότητα και την αποτελεσματικότητά της.

Αντίθετα, σημαντικό μερίδιο του εκλογικού σώματος εμφανίζεται να απορρίπτει αμφότερες τις προτάσεις των δύο μεγάλων κομμάτων και ένα αξιόλογο τμήμα του, σε ποσοστό 6,6%, επιλέγει έναν πρωτοεμφανιζόμενο πολιτικό σχηματισμό, όπως το Ποτάμι, ο οποίος δεν έχει ούτε ξεκάθαρο πολιτικό προσανατολισμό, ούτε σαφή προγραμματική τοποθέτηση, αλλά κινείται σε «θολά νερά» μεταξύ δεξιού και αριστερού λόγου.

Ακόμη, εάν υπάρχει ένα στοιχείο το οποίο καταδεικνύει όχι μόνον το εύρος της απόγνωσης αλλά και την πόλωση που διέρχεται σήμερα η ελληνική κοινωνία, αυτό δίχως αμφιβολία είναι το ποσοστό που εξασφάλισε η Χρυσή Αυγή.

Ένα ακροδεξιό μόρφωμα, η μισή ηγεσία του οποίου είναι προφυλακισμένη αντιμετωπίζοντας κατηγορίες κακουργηματικού χαρακτήρα, αύξησε σημαντικά το εκλογικό του έρεισμα, από 6,92% στις εθνικές εκλογές του Ιουνίου 2012, σε 9,4% στις χθεσινές ευρωεκλογές.

Θα μπορούσε να ισχυριστεί, βασίμως, κανείς, ότι η ψήφος των ευρωεκλογών είναι «χαλαρότερη» εκείνης των βουλευτικών. Θα μπορούσε, επίσης, κανείς να επικαλεστεί τη σχετικά υψηλή αποχή, η οποία ξεπέρασε το 40%.

Το τελικό συμπέρασμα, ωστόσο, δεν θα άλλαζε ιδιαίτερα.

Η ελληνική κοινωνία έχει υποφέρει τα πάνδεινα, αλλά δεν απορρίπτει ολοσχερώς την παρούσα κυβερνητική πολιτική, ούτε όμως εμπιστεύεται τις εναλλακτικές λύσεις που της προσφέρονται.

Πολύ περισσότερο, δε, αρνείται κατηγορηματικά να προσφέρει την αυτοδυναμία που επιζητούν τα δύο μεγάλα κόμματα, συνθλίβει κεντροαριστερούς σχηματισμούς, όπως η ΔΗΜΑΡ (1,25%), ενώ εξωθείται είτε σε ακραίους πολιτικούς σχηματισμούς, είτε σε νεοφυή κόμματα δίχως ξεκάθαρη ατζέντα και πολιτικό λόγο.

Αν όλα αυτά δεν δείχνουν μια κοινωνία σε σύγχυση και απόγνωση, τότε τι δείχνουν;