Στεφανόπουλος: Φόροι "σκοτώνουν" επενδύσεις

Πώς η υπερφορολόγηση στην κινητή τηλεφωνία στερεί κρατικά έσοδα και εμποδίζει επενδύσεις. Το βάρος που φορτώνονται οι καταναλωτές και οι προτάσεις. Γράφει ο Γ. Στεφανόπουλος της ΕΕΚΤ.

Δημοσιεύθηκε: 15 Μαΐου 2013 - 07:47

του Γιώργου Στεφανόπουλου*

Στεφανόπουλος: Φόροι σκοτώνουν επενδύσεις

Θα ήθελα να ξεκινήσω τη σύντομη τοποθέτησή μου με έναν πολύ γνωστό στίχο από το ποίημα του Νομπελίστα Τ. Σ. Έλιοτ (1): "Πού είναι όλη η σοφία που χάσαμε μέσα στη γνώση; Πού είναι η γνώση που χάσαμε μέσα στην πληροφόρηση;". Γιατί όπως διαπιστώνουμε καθημερινά τα θέματα που απασχολούν την ελληνική οικονομία, σε σχέση με την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας, χρειάζονται "σοφία" για να επιλυθούν και όχι απλή πληροφόρηση.

Το θέμα είναι να καταφέρουμε να βγούμε από την παθητική συσσώρευση πληροφοριών, ώστε αμέσως να προχωρήσουμε στην αξιολόγηση των σημαντικών θεμάτων και κάποια στιγμή να προχωρήσουμε στην υλοποίησή τους. Γιατί οι αρμόδιοι φορείς ήδη γνωρίζουν τόσο τα θέματα που απασχολούν κάθε κλάδο, όσο και τις λύσεις που πρέπει να δοθούν ανά περίπτωση.

Στόχος της τοποθέτησης και της ευρύτερης συζήτησης που γίνεται για την οικονομική ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας δεν είναι η επισήμανση των υπαρχόντων προβλημάτων, αλλά η συνεργασία της Πολιτείας και κλαδικών φορέων για τη δημιουργία μιας κοινής ατζέντας, στόχος της οποίας θα είναι, μεταξύ άλλων, η δραστική μείωση της γραφειοκρατίας, η απλοποίηση της λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης και η άρση των αντικινήτρων στην επιχειρηματικότητα και η αύξηση της παραγωγικότητας.

Παραδείγματα άλλων χωρών έχουν αποδείξει ότι βελτίωση της παραγωγικότητας έρχεται κατά 50% από την επιχειρηματική καινοτομία, δηλαδή τη βελτίωση των επιχειρήσεων σε διαφόρους τομείς της λειτουργίας τους (ύπαρξη νέων επιχειρηματικών ιδεών - δημιουργία νέων brands - νέες μορφές οργάνωσης ανθρώπινου δυναμικού κ.λπ.) και το υπόλοιπο 50% από την ανάπτυξη τομέων που αφορούν την έρευνα και την πληροφορική (2). Ιδιαίτερα για τον κλάδο των κινητών επικοινωνιών, έχει υπολογιστεί ότι 10% αύξηση στη διείσδυση της κινητής τηλεφωνίας, σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, αυξάνει την παραγωγικότητα κατά 4,2% (3) .

Στο πλαίσιο αυτό, δεδομένων των οικονομικών συγκυριών της χώρας, ο κλάδος των κινητών επικοινωνιών θα πρέπει να είναι στις προτεραιότητες του κυβερνητικού έργου. Αυτό σημαίνει ότι ο κλάδος και η δημόσια διοίκηση προχωρούν με μια κοινά συμφωνημένη ατζέντα, στόχος της οποίας θα είναι η ανάπτυξη της ευρυζωνικότητας και η επανάκαμψη του κλάδου μέσω της χρήσης νέων υπηρεσιών.

Σε αυτήν την προσπάθεια ανάκαμψης χρειάζεται να γίνει άρση των αντικινήτρων που προανέφερα και ένα από τα θέματα που χρειάζονται άμεση επίλυση είναι αυτό της υπερφορολόγησης.

Ο κλάδος των κινητών επικοινωνιών έχει πραγματοποιήσει τη μεγαλύτερη μείωση τιμών στην ελληνική οικονομία. Από το 2004 έως και το 2012 η μείωση των τιμών ανά λεπτό ομιλίας (προ φόρων) προσέγγισε το 78% στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα η χώρα να έχει σήμερα τις χαμηλότερες τιμές από κάθε άλλη χώρα στην Ευρώπη. Το όφελος όμως αυτό περιορίζεται από τις αυξήσεις των έμμεσων φόρων που παρατηρήθηκαν τα τελευταία χρόνια και αντιστάθμισαν τα οφέλη για τον καταναλωτή.

Θα υπενθυμίσουμε ότι ο λογαριασμός ενός καταναλωτή επιβαρύνεται από:

α) ΦΠΑ (23%)

β) το ειδικό τέλος συνδρομητών κινητής τηλεφωνίας, το οποίο μετά από δύο αυξήσεις (Ιανουάριος 2007 και Αύγουστος 2009) κυμαίνεται από 12% έως 20% και

γ) από ΦΠΑ που επιβάλλεται πάνω στο ειδικό τέλος, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα το τελικό ποσοστό να κυμαίνεται από 25,8% έως 27,6%.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ένας συνδρομητής συμβολαίου με μηνιαία χρήση υπηρεσιών αξίας 120€ πληρώνει συνολικά φόρο πάνω από 45% στην τιμή προ φόρων, ενώ η φορολογία στα καρτοκινητά ξεπερνά το 37%, ανεξάρτητα από το ύψος χρήσης.

Η Ελλάδα έχει σήμερα την υψηλότερη συνολική φορολόγηση υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας (ΦΠΑ + Ειδικό Τέλος) από όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ έρχεται τέταρτη σε παγκόσμια κατάταξη, μετά την Τουρκία, την Καμπόν και το Πακιστάν.

Στο πλαίσιο αυτό, άμεση ή έστω σταδιακή κατάργηση του ειδικού τέλους θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των τελικών τιμών στον λογαριασμό του καταναλωτή και την αύξηση της ζήτησης στις υπηρεσίες κινητών επικοινωνιών.

Ήδη τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης πρακτικής δεν έχουν αποδώσει. Αντίθετα, τα τελευταία 4 έτη η υπερφορολόγηση σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση έχει επιφέρει συνεχή μείωση στα δημόσια έσοδα που προέρχονται από τον κλάδο. Αρκεί να αναφέρω ότι τα δημόσια έσοδα μειώθηκαν το 2012 κατά 8,6% (-139 εκατ.), το 2011 κατά 12,6%, (-232 εκατ.), το 2010 κατά 3,2% (-62 εκατ.) και το 2009 κατά 1,1% (-52 εκατ.).

Ο κλάδος έχει καταθέσει στοιχειοθετημένες προτάσεις για το πώς θα αυξηθούν τα δημόσια έσοδα από σταδιακή μείωση και κατάργηση του ειδικού τέλους. Για παράδειγμα, ιδιαίτερα στο πλαίσιο της σταδιακής κατάργησης, έχει προτείνει την κατάργηση του ειδικού τέλους στα συνδυαστικά πακέτα φωνής και δεδομένων άνω των 50 Μb (συνδυαστικά πακέτα φωνής-δεδομένων).

Η εξαίρεση των συνδέσεων αυτών, παρόλο που αφορά μικρό μέρος της συνολικής αγοράς κινητών επικοινωνιών (1.550.000 συνδρομητές, δηλαδή 9,8% του πληθυσμού της χώρας), εκτιμάται ότι θα έχει σημαντική επίδραση στην αύξηση του βαθμού διείσδυσης των ευρυζωνικών συνδέσεων.

Τo όφελος της κατάργησης του ειδικού τέλους μεταφέρεται αυτούσιο στον λογαριασμό του καταναλωτή, δίνοντας σημαντικό πλεονέκτημα για αύξηση της χρήσης των υπηρεσιών.

Η ευκαιρία που αναδύεται είναι σημαντική. Μια τέτοια θεσμική αλλαγή αναζωογονεί και τα δημόσια έσοδα, αφού σύμφωνα με τα αποτελέσματα της τελευταίας μελέτης των ΟΠΑ - ΙCAP εξαίρεση από το ειδικό τέλος των συγκεκριμένων συνδέσεων θα οδηγήσει σε δημόσια έσοδα €265 εκατ. το 2014 έναντι €175 εκατ. το 2012, ενώ λαμβάνοντας υπόψη και τις επιδράσεις από την αυξημένη διείσδυση ευρυζωνικών δικτύων στο ΑΕΠ τα δημόσια έσοδα θα είναι υψηλότερα κατά €207 εκατ.(4).

Το παράδειγμα άλλων ευρωπαϊκών χωρών έχει αναδείξει τον δρόμο για ανάπτυξη της αγοράς κινητών επικοινωνιών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ολοένα αυξανόμενη διείσδυση των 3G συσκευών και smartphones, η οποία έδωσε νέα ώθηση στις κινητές ευρυζωνικές συνδέσεις, που αυξάνονται κατά 92% ετησίως από το 2006. Στο ίδιο πλαίσιο κινείται και η αύξηση του όγκου των δεδομένων που διακινούνται, η οποία αναμένεται να φτάσει το 90% τα επόμενα 5 χρόνια.

Η νέα αυτή τάση δημιουργεί μοναδική ευκαιρία, αλλά ταυτόχρονα επιβεβαιώνει την ανάγκη των εταιριών του κλάδου να επενδύσουν στην επέκταση των δικτύων τους ώστε να υποστηρίξουν τις ολοένα κι αυξανόμενες απαιτήσεις της αγοράς σε ταχύτητα δικτύων.

Τονίζεται ότι, σε αντίθεση με την Ευρώπη, το ποσοστό των εσόδων από υπηρεσίες δεδομένων στο σύνολο των εσόδων ήταν μόλις 9%, κατατάσσοντας την Ελλάδα στην 26η θέση στο σύνολο 31 ευρωπαϊκών χωρών (κάτω από χώρες όπως η Σλοβενία, η Πορτογαλία, η Βουλγαρία και η Ρουμανία).

Οι κινητές επικοινωνίες αποτελούν το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα κλάδου που έχει καταφέρει όχι μόνο να αναπτυχθεί με ταχύτατους ρυθμούς την πρώτη δεκαπενταετία παρουσίας του στην ελληνική αγορά αλλά και να ανασυνταχθεί την πενταετία της οικονομικής κρίσης. Ο κλάδος αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους σταθερούς επενδυτές, με ίδια κεφάλαια, στην ελληνική οικονομία.

Το 2011, oι εταιρείες επένδυσαν 380 εκατ. για την απόκτηση φάσματος και δικαιωμάτων για τα επόμενα 15 χρόνια και επιπλέον 352 εκατ. σε υποδομές, κατατάσσοντας τη χώρα στον τρίτο μεγαλύτερο επενδυτή στην Ευρώπη στον δείκτη CapeX/Sales4, ενώ το 2012 ο κλάδος επένδυσε επιπλέον 280 εκατ. σε υποδομές.

Σήμερα στον κλάδο απασχολούνται 52.000 εργαζόμενοι, η συνολική συνεισφορά του στα δημόσια έσοδα έφτασε το €1,5 δισ. (ΦΠΑ, φόρος εισοδήματος) και η άμεση και η έμμεση συνεισφορά στο ΑΕΠ έφτασαν το 1,6% και το 3,5% αντίστοιχα. Παράλληλα, την τελευταία πενταετία, οι κινητές επικοινωνίες έχουν δώσει ώθηση για την ανάπτυξη ενός cluster μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων συνεχώς ανερχόμενων, διεθνοποιημένων και εξαιρετικά καινοτόμων, των οποίων ο τζίρος ανέρχεται στα 500 εκατ. ευρώ.

Συνοψίζοντας την τοποθέτησή μου, θα ήθελα να τονίσω ότι οι προτάσεις του κλάδου δε μένουν στη λογική της ύφεσης, αλλά τοποθετούνται στην πλευρά της λύσης για ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Οι υπάρχουσες και οι μελλοντικές υπηρεσίες που μπορεί να προσφέρει είναι αρωγοί στην αύξηση της παραγωγικότητας και της επιχειρηματικότητας και στη σταθεροποίηση της ελληνικής οικονομίας. Η Πολιτεία πρέπει να συμβάλει στις προτάσεις κλάδων που επενδύουν στο μέλλον της χώρας.

ΠΗΓΕΣ
• 1. Ποίημα "Χωρικά από το βράχο"
• 2. Finnish Experiences in Innovation Policies, Dr Veli Pekaa Saarnivaara, VP Solutio, 2012
• 3. Μελέτη Deloitte - GSMA - CISCO "What is the impact of Mobile Telephony in Economic Growth", Νοέμβριος 2012
• 4. Μελέτη OΠΑ- ICAP, "Επίδραση φορολογικής πολιτικής στον κλάδο της κινητής τηλεφωνίας, Ιούνιος 2012
• 5. Credit Suisse, "European Mobile" Equity Research, 24th May 2012

* Ο κ. Γιώργος Στεφανόπουλος είναι Γενικός Διευθυντής της Ένωσης Εταιριών Κινητής Τηλεφωνίας (ΕΕΚΤ).

*Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τον αρθρογράφο; Τι γνώμη έχετε;

To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.