Τράπεζες: Πολύ ακριβές για να σωθούν

Τώρα που η Ευρώπη αποφάσισε ότι «καμία τράπεζα δεν είναι πολύ μεγάλη για να καταρρεύσει», το ερώτημα είναι ποιο θα είναι το επόμενο «θύμα». Η Deutsche Bank και οι «άχρηστοι» οικονομικοί απολογισμοί.

Δημοσιεύθηκε: 10 Απριλίου 2013 - 07:47

Η Ευρώπη βρήκε λύση στο πρόβλημα που δημιουργούσε στις κυβερνήσεις το κόστος των διασώσεων των υπό κατάρρευση τραπεζών. Από εδώ και στο εξής, το κόστος της διάλυσης των τραπεζών θα το επωμίζονται οι ομολογιούχοι τους και οι καταθέτες, και όχι οι Γερμανοί φορολογούμενοι.

Όπως υποστηρίζει ο πρώην αντιπρόεδρος της Moody’s, Christopher T. Mahoney, αυτή είναι μια πολύ ξεκάθαρη λύση σε ένα περίπλοκο πρόβλημα, διότι αν το τραπεζικό σύστημα της ευρωζώνης θεωρούνταν ενδεχόμενο παθητικό της Γερμανίας, τότε η χώρα θα έχανε την αξιολόγηση ΑΑΑ, μιας και τα πιθανά συνεχιζόμενα κόστη των διασώσεων είναι τεράστια.

Όμως, με το να κόψει τους δεσμούς μεταξύ των κυβερνήσεων και των τραπεζών τους, το μέγεθος του ενδεχόμενου παθητικού της Γερμανίας -και συνεπώς και το κόστος της υπεράσπισης του ευρώ- γίνεται πλέον διαχειρίσιμο.

Σύμφωνα με τον Mahoney, είναι ξεκάθαρο ότι οι «λογαριασμοί» για τη διατήρηση της φερεγγυότητας του τραπεζικού συστήματος της ευρωζώνης θα συνεχίσουν να είναι υψηλοί. Αυτοί οι «λογαριασμοί» πρέπει να πληρωθούν «άμα τη εμφανίσει» τους, διότι η ΕΚΤ δεν δανείζει σε «αφερέγγυες» τράπεζες (κάτι που κατά τον ίδιο είναι πολύ ηλίθια πολιτική). Έτσι, υπάρχει όριο στον βαθμό με τον οποίο μπορούν να καθυστερήσουν αυτοί οι «λογαριασμοί» (υπενθυμίζεται ότι η κυπριακή διάσωση επιταχύνθηκε με το τελεσίγραφο της ΕΚΤ).

Τόσο ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, όσο και η καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ υπήρξαν ιδιαίτερα εκφραστικοί, χαιρετίζοντας αυτό το νέο παράδειγμα, το οποίο λύνει το μεγαλύτερο πρόβλημά τους. Το πώς, δηλαδή, θα κρατήσουν ενωμένη την ευρωζώνη χωρίς να χρεοκοπήσει η Γερμανία. Επιπλέον, η νέα πολιτική αρέσει στους Γερμανούς γιατί δίνει τον «λογαριασμό» για να τον πληρώσουν οι... ένοχοι.

Τώρα που η ευρωπαϊκή πολιτική για τη διάλυση των τραπεζών έχει μεταβληθεί, και από «πολύ μεγάλες για να καταρρεύσουν» έχει γίνει «πολύ ακριβές για να διασωθούν», οι τραπεζικοί αναλυτές πρέπει να στρέψουν την προσοχή τους στις τράπεζες της ευρωζώνης που πιθανότατα θα χρειαστούν βοήθεια, που είναι πλέον υποψήφιες για διάλυση.

Υπάρχει καμία φερέγγυα τράπεζα στην ευρωζώνη, θα μπορούσε να διερωτηθεί κανείς, δεδομένου του συνδυασμού των μεγάλων εκθέσεων των ιδρυμάτων σε προβληματικές τράπεζες και κράτη και των «σάπιων» χαρτοφυλακίων τους στο real estate. Η σύντομη απάντηση, βεβαίως, είναι ότι δεν υπάρχει τρόπος να γνωρίζουμε ποιες τράπεζες της ευρωζώνης είναι αφερέγγυες, διότι οι ευρωπαϊκοί οικονομικοί απολογισμοί είναι -κατά τον Mahoney- άχρηστοι.

«Ας πάρουμε για παράδειγμα την Deutsche Bank, την ενσάρκωση της γερμανικής τραπεζικής αριστείας», λέει ο πρώην αντιπρόεδρος της Moody’s και συνεχίζει: «Στο τέλος του έτους είχε δείκτη βασικών κεφαλαίων 8% με βάση τον λόγο Tier One Capital προς το σταθμισμένο με βάση το ρίσκο ενεργητικό. Όμως, ο λόγος των μετοχών της τράπεζας προς το χαρτοφυλάκιο ενεργητικού της ήταν 2,3%, με μετοχές ύψους 57 δισ. ευρώ να στηρίζουν ένα χαρτοφυλάκιο ενεργητικού ύψους 2,2 τρισ. ευρώ. Αυτή η αινιγματική ανωμαλία είναι αποτέλεσμα του ότι το σταθμισμένο με βάση το ρίσκο ενεργητικό της Deutsche Bank ανέρχεται σε 334 δισ. ευρώ, ή στο 15% του χαρτοφυλακίου ενεργητικού της. Η Deutsche Bank πρέπει να διαθέτει έναν εξαιρετικά υψηλής ποιότητας ισολογισμό για να έχει τόσο χαμηλό επίπεδο ρίσκου. Ή μήπως δεν είναι έτσι τα πράγματα;».

Όπως επισημαίνει, τα αναλυτικά στοιχεία που μπορεί να ζητήσει ένας επιμελής μη ασφαλισμένος καταθέτης είναι:

1. Η έκθεση σε κρατικά και τραπεζικά ομόλογα της ευρωζώνης ανά χώρα, το κύρος της τράπεζας, η mark-to-market αποτίμηση και η αξία της.
2. Τα δάνεια και τα προβληματικά δάνεια ανά κλάδο και ανά χώρα, το κύρος, το mark-to-market (όπου είναι διαθέσιμο) και οι αξίες ενεργητικού.

«Δεν μπόρεσα να τα βρω αυτά στον οικονομικό απολογισμό της Deutshe Bank. Δεν λέω ότι δεν υπάρχουν κάπου. Λέω ότι δεν μπόρεσα να τα βρω και δεν είμαι άσχετος. Ίσως να μη μεταφράστηκαν», σχολιάζει.

Όπως υπογραμμίζει, σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς λογιστικούς κανονισμούς, τα κρατικά ομόλογα της ευρωζώνης κρατιούνται στην ονομαστική τους αξία μέχρις ότου αυτή μειωθεί νομικά (όπως συνέβη στην περίπτωση της Ελλάδας). Αυτό σημαίνει ότι όλα τα κρατικά ομόλογα μεσογειακών χωρών που κατέχει η Deutsche Bank (εξαιρουμένων των ελληνικών, αλλά συμπεριλαμβανομένων των κυπριακών) αποτιμούνται στην πλήρη τους αξία και όχι στην αγοραία ή στη μειωμένη τους αξία.

Με άλλα λόγια, με τα ευρωπαϊκά λογιστικά πρότυπα, όλα τα κρατικά χρέη της ευρωζώνης έχουν αξιολόγηση ΑΑΑ μέχρι να χρεοκοπήσουν και δεν επιτρέπεται μείωση αξίας ή mark-to-market αποτίμηση. Και αν ισχύει αυτό, τότε ο υπολογισμός του ρίσκου ενεργητικού της D.B. δεν συμπεριλαμβάνει κανένα από τα PIIGSC, εκτός από την Ελλάδα.

Σύμφωνα με τον Mahoney, στον απολογισμό της Deutsche Bank δεν βρέθηκαν ούτε καν στοιχεία για το χαρτοφυλάκιό της στο real estate.

Μπορούν οι ομολογιούχοι ή οι μη ασφαλισμένοι καταθέτες να έχουν πράγματι εμπιστοσύνη ότι οι μετοχές των 57 δισ. ευρώ της Deutsche Bank αρκούν για να απορροφήσουν ολόκληρες τις αναμενόμενες απώλειες ενός ισολογισμού ύψους 2,2 τρισ. ευρώ, ιδιαίτερα δεδομένων των θολών σημείων αυτού του ισολογισμού; Αυτό διερωτάται ο πρώην αντιπρόεδρος της Moody’s.

Υπάρχει ένας παλιός κανόνας για την ανάλυση της κεφαλαιακής επάρκειας και της μόχλευσης, λέει: έχει η τράπεζα αρκετή ελεύθερη χρηματοδότηση (μετοχές) για να είναι συνεχώς κερδοφόρος καθ’ όλο τον πιστωτικό κύκλο; Αν ήταν πάντα κερδοφόρος, το συμπέρασμα ήταν ότι τα κεφάλαιά της ήταν επαρκή για να καλύψουν τα ρίσκα που αναλάμβανε. Η Deutsche Bank, όμως, δεν ήταν κερδοφόρος καθ’ όλη τη διάρκεια του πιστωτικού κύκλου, αφού το 2008 ανακοίνωσε ζημίες 3,9 δισ. ευρώ -μετά από κέρδη 6,5 δισ. ευρώ το 2007-, ενώ ούτε το 2012 ήταν τόσο καλό.

Είναι γνωστό ότι η Deutsche Bank είναι «πολύ μεγάλη για να καταρρεύσει», λόγω της συστημικής σημασίας της για τη Γερμανία. Αυτό ισχύει και για τα άλλα «προβληματικά παιδιά» της Γερμανίας, όπως η HSN Nordbanken και η DEPFA. Όμως, όλες οι γερμανικές τράπεζες είναι φερέγγυες χάρη στη… διεύθυνση διαμονής τους, παρά τους όποιους ισχυρισμούς περί του αντιθέτου μπορεί να προβάλλουν η Μέρκελ και ο Σόιμπλε, σημειώνει ο Mahoney.

Οι γερμανικές τράπεζες δεν θα κηρύξουν χρεοστάσιο έναντι των χρεών πρώτης εξασφάλισης ή έναντι των μη ασφαλισμένων καταθετών τους. Ισχύει όμως αυτό και για τις άλλες προβληματικές τράπεζες της ευρωζώνης, όπως η Banca Monte dei Paschi ή η Bankia; Η Ισπανία και η Ιταλία βρίσκονται εντός της ζώνης του «πολύ μεγάλη για να καταρρεύσει» ή μήπως βρίσκονται εκτός, στην «κυπριακή ζώνη»;

«Αυτό είναι κάτι που θα το διαπιστώσουμε όταν η Ισπανία ή η Ιταλία ζητήσουν διάσωση από τη Γερμανία», καταλήγει.

*Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τον αρθρογράφο; Τι γνώμη έχετε;

To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.