Ο δρόμος του συνετού επενδυτή

Μπορώ να αναφέρω πολλούς λόγους για τους οποίους θα πρέπει να έχετε τουλάχιστον ένα μέρος του χαρτοφυλακίου σας σε μετοχές των αναπτυγμένων αγορών, όπως η αμερικανική. Θα αρκεστώ σε έναν: Αν ζεις ή δραστηριοποιείσαι επαγγελματικά στην Ελλάδα, τότε τυχόν ανάκαμψη της οικονομίας θα σε ωφελήσει έτσι κι αλλιώς.

Αν είσαι υπάλληλος, είναι πιο εύκολο να πάρεις αύξηση ή να μεταπηδήσεις σε μια καλύτερη δουλειά. Αν έχεις επιχείρηση, ο μεγαλύτερος τζίρος θα ανεβάσει τα κέρδη σου. Αν έχεις ακίνητα, θα μπορούν να πουληθούν πιο εύκολα και πιο ακριβά. Όπως και να έχει, θα βγεις ωφελημένος. Δεν εξαρτάται η ευημερία σου από τις ελληνικές μετοχές.

Αντίθετα, αν όλα πάνε στραβά -και ποιος στα αλήθεια μπορεί να το αποκλείσει αυτό-, τότε έχεις μια διασφάλιση. Μια διαφορετική πηγή εισοδήματος που δεν επηρεάζεται από τις εγχώριες εξελίξεις. Σκεφτείτε ότι αν είχατε βάλει μόλις το 20% των οικονομιών σας σε αμερικανικές μετοχές το 2010, αυτή τη στιγμή δεν θα ήσασταν χαμένοι αλλά κερδισμένοι! Θα μου πείτε, τώρα μας τα λες; Όχι, δεν τα λέω τώρα. Για την ακρίβεια, από τότε είχα δημοσιοποιήσει αυτές τις εκτιμήσεις.

Σε κάποιους, δυστυχώς ελάχιστους, η κρίση βγήκε σε καλό. Ναι, σε καλό. Το χαστούκι τούς ξύπνησε. Άνοιξαν τα μάτια και ξέφυγαν από την παγίδα της εσωστρέφειας. Δυστυχώς, οι περισσότεροι ξύπνησαν αργά. Μέχρι να καταλάβουν τι έγινε, τα χρήματά τους είχαν κάνει φτερά.

Οι επιλογές

Πλέον οι τράπεζες έχουν στις επιλογές τους τις αγορές του εξωτερικού. Όμως δεν φτάνει μόνο να δίνεις τη δυνατότητα. Πρέπει να εξηγείς και τον τρόπο. Ας πούμε πως έχεις €50.000 να επενδύσεις σε μετοχές του εξωτερικού. Τι κάνεις; Κλείνεις ραντεβού σε κάποιο γραφείο, με τον πολλά υποσχόμενο τίτλο private banking. Ήδη χαμογελάς υπερήφανα. Η λέξη private μαρτυράει πως είναι έτοιμοι να σου φερθούν με ξεχωριστό τρόπο. Είσαι εκλεκτός πελάτης. Όλη η προσοχή είναι στραμμένη πάνω σου.

Και έρχεται η ώρα του ραντεβού. Με το χαμόγελο στα χείλη, σε συνοδεύει η ευπαρουσίαστη νεαρή υπάλληλος στον κοστουμαρισμένο κύριο. Ένα όμορφο ταμπελάκι κοσμεί το γραφείο του, όπου αναφέρεται η ιδιότητα του επενδυτικού συμβούλου. Ωραία, αρχίζει και γίνεται συναρπαστικό!

Ήρθες στο κατάλληλο σημείο, σου εξηγεί ο επενδυτικός σύμβουλος με το κοστούμι. Σου έχουμε να επιλέξεις αμοιβαία από κορυφαίους επενδυτικούς οίκους. Ανταποδίδεις το χαμόγελο, τα μάτια σου αστράφτουν και τρίβεις τα χέρια με ικανοποίηση. Ενθουσιασμένος, τους ρωτάς πόσα από τα χρήματα που διαθέτεις θα τοποθετηθούν άμεσα. Όλα, βέβαια, σου απαντάνε με ύφος αυθεντίας κατόχου νόμπελ Οικονομικών.

Εκείνη τη στιγμή, όσο νιώθεις κολακευμένος από το ότι ολόκληρο τραπεζικό στέλεχος ασχολείται με σένα και μόνο με σένα, ίσως δεν σου περάσει από το μυαλό μια απλή σκέψη. Όπα, ρε φίλε με το κοστούμι. Τόσο τυχερός είμαι; Με το που πάτησα το πόδι μου στην τράπεζα, έχω πετύχει την ιδανική στιγμή να αγοράσω; Μήπως τα ίδια λένε σε όλους, ανεξαρτήτως χρονικής στιγμής; Γιατί αν είναι έτσι, δεν πρόκειται για κάποια μελετημένη στρατηγική. Δεν είναι ολοκληρωμένη και δομημένη επενδυτική μέθοδος. Είναι γιούργια!

Οι αντιρρησίες

Μια συνηθισμένη ένσταση που συναντώ στις επαφές μου με επενδυτές είναι ότι πιστεύουν πως το αμερικανικό χρηματιστήριο είναι ψηλά, ενώ το ελληνικό έχει δυνατότητες για γρήγορες αποδόσεις. Αν το πιστεύετε, κανένα πρόβλημα. Βάλτε ένα μέρος των χρημάτων σας σε αμερικανικές μετοχές. Αλλά βάλτε!

Προσωπικά, ο ενδοιασμός μου όσον αφορά το ΧΑ είναι ο εξής: Τι παρακινεί τον κόσμο να ασχοληθεί με το χρηματιστήριο; Οι ιστορίες επιτυχίας. Ότι κερδίζει ο φίλος τους, ο γείτονας, ο συνάδελφος στη δουλειά. Γι' αυτό έχει απαξιωθεί το ΧΑ. Δεν είναι μόνο ότι δεν υπάρχουν λεφτά. Δεν υπάρχουν ιστορίες επιτυχίας να εμπνέουν. Να γιατί δεν μπαίνουν νέοι επενδυτές. Και το νέο χρήμα αποτελεί το καύσιμο κάθε ανόδου.

Δεν βαριέσαι, θα πείτε, θα περιμένω να ανακάμψει. Λάθος. Τεράστιο λάθος. Ο χρόνος είναι ό,τι πιο πολύτιμο έχετε. Παραπάνω χρήματα μπορείτε να βρείτε, έστω και δύσκολα. Παραπάνω χρόνο, αποκλείεται. Πάντοτε θα τελειώνει. Ακόμα και αν είσαι ο... Highlander.

Και όχι, δεν θεωρώ τον S&P ψηλά. Βραχυπρόθεσμα ίσως και να είναι, κανείς δεν ξέρει. Μεσοπρόθεσμα όμως έχει δυνατότητα για πολύ παραπάνω. Δεν υπάρχει οροφή για πολλές αμερικανικές επιχειρήσεις.

Ας πάρουμε την Google. Από αυτήν αναμένουμε το όχημα χωρίς οδηγό, το φάρμακο για τη μακροζωία, τα ρομποτικά συστήματα. Όλα είναι σε τελικό στάδιο, λίγο πριν την εμπορική εφαρμογή τους.

Ναι, αλλά πριν λίγα μόλις χρόνια, οι τιμές ήταν πιο χαμηλά. Ε, και; Δεν κερδίζει όποιος αγοράζει «φτηνά». Κερδίζει όποιος πουλάει ακριβότερα. Η φράση «είναι ευκαιρία να πάρουμε τώρα γιατί είναι φτηνά», έχει αποδειχτεί για τους επενδυτές η πιο ακριβή στην ιστορία των αγορών.

Επιπλέον, με τέτοιου τύπου εταιρείες, απολαμβάνουμε το πλεονέκτημα της σιγουριάς. Ακόμα και στην απίθανη περίπτωση να πτωχεύσει η Google, θα το έχουμε πάρει χαμπάρι έγκαιρα και θα έχουμε λάβει τα μέτρα μας. Αποκλείεται να αιφνιδιαστούμε, όπως έγινε με τη Folli. Γιατί; Επειδή την παρακολουθούν καθημερινά χιλιάδες αναλυτές, χρηματιστές, θεσμικοί, ΜΜΕ, από όλο τον πλανήτη.

Συμπέρασμα

Δεν θα σας χρυσώσω το χάπι. Ναι, ήταν λάθος ότι ασχοληθήκατε μόνο με το ελληνικό χρηματιστήριο. Ναι, ήταν λάθος να νομίζετε πως δεν υπάρχουν αλλού ευκαιρίες. Ωστόσο δεν είναι αργά να ξεκινήσετε και τώρα. Αρκεί να το κάνετε με τον σωστό τρόπο.

Αξιοποιήστε την εμπειρία σας. Αναρωτηθείτε, τι σας έκανε να χάσετε; Ποιους συμβουλευτήκατε, πώς παρασυρθήκατε σε λάθος αποφάσεις;

Τι πάει να πει είναι φίλοι σας και δεν μπορείτε να αλλάξετε συμβούλους; Αν σας αρέσει η παρέα τους, βγείτε μαζί τους για μπίρες. Εκεί μπορεί να είναι όντως καλοί.

Τι πάει να πει είναι δουλευταράδες ή έχουν φανταχτερές σπουδές; Οι αγορές, όπως και ο αθλητισμός, δεν αποτελούνται από συνηθισμένες δουλειές. Δεν αμείβεσαι με τον χρόνο ή τον κόπο ή τα πτυχία. Αμείβεσαι βάσει αποτελέσματος. Όταν αγοράζεις μια μετοχή, η αγορά δεν ενδιαφέρεται αν έχεις διδακτορικό από το Χάρβαρντ ή αν είσαι απόφοιτος δημοτικού. Αν πήρες την απόφαση μόνος σου ή σε παρασύρανε. Αν είσαι καλόψυχος ή απατεώνας. Αν έχεις βάλει λεφτά που σου περισσεύουν ή αν χάνοντας, τα παιδιά σου δεν θα έχουν να φάνε. Αδιαφορεί.

Η αγορά αδιαφορεί. Εσείς όμως;

* Όποιος επιθυμεί να του στείλουμε την παρουσίαση που έκαναν οι Επενδυτές χωρίς Σύνορα στο Money Show, ας στείλει ένα e-mail στο [email protected]

** Ο κ. Βασίλης Παζόπουλος είναι οικονομολόγος, πιστοποιημένος επενδυτικός σύμβουλος από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, συγγραφέας του βιβλίου Επενδυτές χωρίς Σύνορα (www.ependytes.com).