Τα δύο σενάρια για τον S&P και πώς θα τα εκμεταλλευτούμε

Η αναστάτωση των τελευταίων μηνών στη Wall Street είχε σαν αποτέλεσμα την υποχώρηση του S&P της τάξης του 20%. Πολύ μεγάλη για τα δεδομένα του δείκτη. Αυτό όμως που την έκανε ξεχωριστή ήταν πως έγινε απότομα. Κρίνοντας λοιπόν από την ορμή της πτώσης, το πιθανότερο είναι πως η ανοδική προσπάθεια που ξεκίνησε την επομένη των Χριστουγέννων, θα αντιμετωπίσει δυσκολίες στην πορεία της.

Έχοντας αυτό ως δεδομένο, υπάρχουν δύο πιθανά σενάρια. Το πρώτο είναι η υποχώρηση που θα ακολουθήσει να είναι ήπια. Να μη δούμε νέο χαμηλό, έχοντας αφήσει τα χειρότερα πίσω μας. Όπως έχουμε σημειώσει με τις πράσινες γραμμές, να δημιουργηθεί μια βάση υψηλότερη από την προηγούμενη.

Αυτή είναι και η διαφορά μεταξύ μιας ανοδικής τάσης και μιας πτωτικής: έχουμε σχηματισμό υψηλότερων πυθμένων και υψηλότερων κορυφών.

Το δεύτερο σενάριο είναι της μορφής που βλέπουμε στο πιο κάτω διάγραμμα. Να έχουμε νέο χαμηλό που θα τους τρομάξει για τα καλά όλους, πριν δούμε τον δείκτη να ανεβαίνει.

Υπάρχουν και άλλες δύο περιπτώσεις, οι οποίες κατά τη γνώμη μου είναι οι λιγότερο πιθανές. Η πρώτη είναι να συνεχίσουν να ανεβαίνουν οι μετοχές σε ένα ράλι χωρίς σταματημό, όπως έγινε μετά το δημοψήφισμα για το Brexit. Βέβαια για να γίνει αυτό, θα πρέπει να υπάρξει ένας καταιγισμός καλών νέων που θα αναστρέψουν την πληγωμένη αισιοδοξία.

Η δεύτερη είναι η ακριβώς αντίθετη. Να έχουμε γενικό πανικό και να βιώσουμε μια κατάσταση παρόμοια με εκείνη της χρεοκοπίας της Lehman Brothers. Βρίσκω ελάχιστες πιθανότητες να πραγματοποιηθεί κάποιο από αυτά τα δύο ακραία σενάρια, αλλά ας τα έχουμε υπόψη, καθώς έχουμε δει στα χρηματιστήρια να συμβαίνουν ακόμα και τα πιο απίθανα.

Τα δύο βασικά σενάρια

Για να επανέλθουμε στις δύο αρχικές και πιθανότερες εκδοχές, διαπιστώνουμε πως έχουν ένα κοινό σημείο: η άνοδος είναι θέμα χρόνου, όχι μακρινού. Το πρώτο σενάριο είναι σχετικά απλό. Ακόμα και σήμερα να αγοράσουμε, μια τυχόν υποχώρηση δεν έχει ιδιαίτερη σημασία, γιατί θα είναι περιορισμένη. Κυρίως όμως θα έχουμε εισέλθει έχοντας υπέρ μας μια σαφή ένδειξη αναστροφής της τάσης, όπως αναφέραμε προηγουμένως.

Το πιο ενδιαφέρον είναι το δεύτερο σενάριο, καθώς περιλαμβάνει ακόμα μεγαλύτερη υποχώρηση. Εδώ ερχόμαστε αντιμέτωποι με το κρίσιμο ερώτημα. Όταν λέμε μεγαλύτερη, πόση ακριβώς; Αυτό φυσικά δεν μπορεί να το ξέρει κανείς, παρ' όλα αυτά μπορούμε να προβούμε σε κάποιες λογικές υποθέσεις.

Στην τελευταία μεγάλη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, η πτώση ήταν της τάξης του 50% από το προηγούμενο υψηλό. Αν υποθέσουμε πως δεν θα βιώσουμε τόσο ακραία υποχώρηση και με δεδομένο το μείον 20% από το προηγούμενο υψηλό του Σεπτέμβρη, πόσο ακόμα απομένει να δούμε; 5%; 10%; Από εκεί και πέρα καραδοκεί το χάος.

Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε πολλούς λόγους για τους οποίους κάπου εκεί, αν όχι πολύ νωρίτερα, θα σταματήσει η πτώση. Θα αναφέρουμε μόνο έναν, ο οποίος αρκεί: θα επέμβει το ιππικό. Κεντρικές τράπεζες, κυβερνήσεις, hedge funds, ασφαλιστικά ταμεία. Οι πάντες. Το σύστημα είναι πολύ δυνατό και όποιος το υποτιμάει κάνει λάθος. Σε αντίθεση με το 2008, αυτή τη φορά είναι υποψιασμένο. Δεν υπάρχει περίπτωση να αφήσουν τα πράγματα στην τύχη τους, όπως τότε με τη Lehman Brothers.

Άρα; Στη χειρότερη των περιπτώσεων, είναι θέμα χρόνου οι μετοχές να σκαρφαλώσουν υψηλότερα. Με μία βασική προϋπόθεση: οι επιλογές μας να είναι σοβαρές εταιρίες, με διεθνή παρουσία και εμβέλεια, με μετρητά στο ταμείο και γενικότερα υγιή οικονομικά στοιχεία. Να έχουν τις προϋποθέσεις να αντέξουν στην κακοκαιρία, χωρίς να κινδυνεύσουν να βουλιάξουν.

Φυσικά δεν θα ωφεληθούν μόνο αυτές. Καινοτόμες και φιλόδοξες μικρότερες εταιρίες θα μετατρέψουν την κρίση σε ευκαιρία. Ωστόσο αυτές είναι δύσκολο να τις ανακαλύψει κάποιος χωρίς σοβαρή εμπειρία και γνώσεις, οπότε καλό θα είναι να μη δοκιμάσουν την τύχη τους οι σχετικά αρχάριοι.

Το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού

Όπως ανέφερα στο προηγούμενο άρθρο, θεωρώ πως η συγκυρία αποτελεί τη μεγάλη ευκαιρία για όσους θέλουν να ασχοληθούν με τις ξένες αγορές. Για να δώσω ένα συγκεκριμένο παράδειγμα, πριν λίγες ημέρες είχα χαρακτηρίσει ως υπερβολή την περίπτωση της AT&T (ο αντίστοιχος ΟTΕ των ΗΠΑ), η οποία είχε υποχωρήσει στο επίπεδο τιμών του 2011, με αποτέλεσμα η μερισματική της απόδοση να υπερβαίνει το 7%! Πραγματικά από εκείνη την ημέρα μόνο ανοδικές συνεδριάσεις έχει πραγματοποιήσει, ακόμα και όταν ο S&P γκρεμιζόταν.

Τα προηγούμενα χρόνια όσοι προτίμησαν το ΧΑ επειδή ήταν «φτηνό», τελικά τι κατάφεραν; Χάσανε την άνοδο της Αμερικής και τα λεφτά τους στην Ελλάδα. Το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού. Ισχύει από τα αρχαία χρόνια.

Αυτό ακριβώς θα είναι το θέμα της παρουσίασης το Σάββατο 19 Ιανουαρίου, που θα κάνει η ομάδα των Επενδυτών χωρίς Σύνορα στο φετινό Money Show: Οδηγίες και βοήθεια για όποιον επιθυμεί να απεγκλωβιστεί από το ελληνικό χρηματιστήριο και να στραφεί σε μετοχές των αναπτυγμένων αγορών του εξωτερικού ή σε ομόλογα, options, κρυπτονομίσματα.

Η είσοδος είναι δωρεάν, αλλά επειδή η αίθουσα είναι μόλις 50 ατόμων, όποιος ενδιαφέρεται να παραβρεθεί, ας στείλει έγκαιρα e-mail στο [email protected] με όνομα και κινητό, προκειμένου να του κρατήσουμε θέση.

* Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει το μέλλον. Σίγουρα όχι εγώ. Ό,τι διαβάσατε αποτελούν προσωπικές εκτιμήσεις και σε καμία περίπτωση χρηματοοικονομικές συμβουλές.

* Ο κ. Βασίλης Παζόπουλος είναι οικονομολόγος, πιστοποιημένος από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς επενδυτικός σύμβουλος, συγγραφέας του βιβλίου Επενδυτές χωρίς Σύνορα (www.ependytes.com).