Υπόθεση φορολογία: Πώς... δεν θα έρθει η ανάπτυξη

Πολύ συχνά ακούγεται το ερώτημα: Γιατί η Ελλάδα έμεινε τόσα πολλά χρόνια μέσα στα «μνημόνια» και γιατί μειώθηκε τόσο πολύ το ΑΕΠ της, όταν στις άλλες χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου έχει ήδη καλυφθεί ένα πολύ μεγάλο τμήμα των όλων απωλειών;

Κατά τη γνώμη μου, τρεις είναι οι βασικότεροι λόγοι:

Πρώτον, γιατί η οικονομία της χώρας μας αντιμετώπιζε εντονότερα διαρθρωτικά προβλήματα από τις υπόλοιπες.

Δεύτερον, γιατί η ανωριμότητα του πολιτικού συστήματος να διαχειριστεί συναινετικά την κρίση, δημιούργησε κίνδυνο πλήρους εκτροχιασμού της οικονομίας, με αποκορύφωμα τα όσα συνέβησαν το πρώτο εξάμηνο του 2015 (το μεγαλύτερο τμήμα των καταθέσεων που «πέταξαν» το συγκεκριμένο εξάμηνο, εξακολουθεί να βρίσκεται είτε εκτός Ελλάδας, είτε στα… στρώματα) και

τρίτον -και κυριότερο κατά τη γνώμη μου- το γιατί ενώ τα υπόλοιπα κράτη διόρθωσαν πολλές από τις μακροπρόθεσμες διαρθρωτικές αδυναμίες τους δημιουργώντας προϋποθέσεις για ανάπτυξη, εμείς όχι μόνο ολιγωρήσαμε, αλλά δημιουργήσαμε και μία ακόμη «βόμβα» στην οικονομία μας, που είναι η απίστευτη, πολύπλευρη, κατάφορα άδικη και πλήρως αντιπαραγωγική υπερφορολόγηση!

Τα στοιχεία του παρατιθέμενου πίνακα αποδεικνύουν ότι ακόμη και μέσα στο 2017 που το ελληνικό ΑΕΠ ανέκαμψε, η Ελλάδα «πάτωσε» στην ανάπτυξη μεταξύ των χωρών της Ευρωζώνης, με αποτέλεσμα όχι μόνο να παραμείνουμε στην τελευταία θέση, αλλά και η διαφορά μας με τις υπόλοιπες χώρες να μεγαλώσει περαιτέρω.

Χώρες που και αυτές πέρασαν από το «μνημόνιο», όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία «τρέχουν» πολύ πιο γρήγορα από εμάς, για να μην αναφερθούμε στην Κύπρο, η οποία το 2017 αναπτύχθηκε με +4,2% και το πρώτο φετινό τρίμηνο με +3,8%!

Η εικόνα μάλιστα ολοκληρώνεται και αν κάποιος συνεκτιμήσει το κόστος με το οποίο δανείζεται κάθε χώρα στις αγορές ομολόγων: Οι πρώην μνημονιακές χώρες της Ισπανίας, της Πορτογαλίας και της Κύπρου δανείζονται πολύ πιο «φτηνά» όχι μόνο από εμάς, αλλά και από την Ιταλία, η οποία δεν μπήκε ποτέ σε μνημονιακό καθεστώς, αλλά που αδυνατεί να χειριστεί συνετά τα προβλήματα της οικονομίας της.

Το οξύμωρο είναι πως εμείς ανεβάζουμε συνεχώς κατά τα τελευταία χρόνια τις φορολογικές μας επιβαρύνσεις (με πολλούς άμεσους, αλλά κυρίως με περισσότερους παράπλευρους τρόπους) προς επιχειρήσεις, εργαζόμενους και ελεύθερους επαγγελματίες, κατά το ίδιο χρονικό διάστημα άλλες χώρες τις μειώνουν και καταφέρνουν να τρέχουν με πολύ υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Ρουμανία. Αν κάποιος αναζητήσει στο google τη φράση «ποσοστό ανάπτυξης» στη Ρουμανία, θα διαπιστώσει με μια πολύ πρόχειρη ματιά δημοσιεύματα, όπως:

Ρουμανία 2017: Χαμηλοί φόροι = Ανάπτυξη 7%.

Ρουμανία 2016: Χαμηλοί φόροι = Αύξηση μισθών, ΑΕΠ και επενδύσεων (για την ιστορία, το ΑΕΠ ανέβηκε το 2016 κατά 4,8%).

Ρουμανία 2015: +3,7% το ΑΕΠ, τρίτη στην Ευρωπαϊκή Ένωση (το 2015 ήταν το τρίτο συνεχόμενο έτος, όπου η χώρα είχε σημειώσει θετικό ρυθμό ανάπτυξης υψηλότερο του 3%).

Συμπέρασμα: Το συμπέρασμα είναι ότι αν μια χώρα μπορέσει να δημιουργήσει μέσα από μια έξυπνη πολιτική λογικής και νοικοκυρέματος να πείσει πως μπορεί να πετύχει ικανοποιητικούς ρυθμούς ανάπτυξης στο μέλλον, τότε και τα επιτόκια θα πέσουν, και οι μισθοί θα ανέβουν, και τα έσοδα του δημοσίου θα αυξηθούν επειδή ακριβώς θα έχει μεγαλώσει η «πίτα».

Στην Ελλάδα ωστόσο ακολουθήσαμε την εντελώς αντίστροφη πολιτική. Πριν καν νοικοκυρέψουμε ουσιαστικά το δημόσιο και πριν έρθει η οποιαδήποτε ανάπτυξη, σπεύσαμε να υπερφορολογήσουμε τα πάντα, προκειμένου ΝΑ ΜΗΝ ΕΡΘΕΙ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ… Δεν είναι τυχαίο ότι τελικά η κυβερνητική πρόβλεψη για ανάπτυξη 2,8% το 2017 ψαλιδίστηκε στην πράξη κατά 50%.

Δεν είναι τυχαίο επίσης ότι πολλοί εγχώριοι αναλυτές πιστεύουν πως με ένα τέτοιο μίγμα φορολογικής πολιτικής η οικονομία δεν θα μπορέσει να «τρέξει» ούτε και μετά το πέρας των μνημονίων, περιοριζόμενη σε ρυθμούς ανάπτυξης του 0,5%-1,5%.

Και κάτι ακόμη: Στην Ελλάδα, η φορολογία δεν είναι μόνο πολύ υψηλή και αντιπαραγωγική, αλλά ταυτόχρονα είναι άδικη και εντελώς απρόβλεπτη…

Το μεγάλο αυτό θέμα δεν τελειώνει εδώ. Ο γράφων, θα επανέλθει με δύο ακόμη άρθρα. Ένα με τίτλο «φορολογία και επιχειρήσεις» και ένα δεύτερο με τίτλο «φορολογία και μισθωτοί-ελεύθεροι επαγγελματίες». Εκεί λοιπόν θα μιλήσουμε με πίνακες και στοιχεία, οπότε δεν ξέρω αν θα γελάσουμε, ή θα κλάψουμε…

* Ο κ. Αλέξανδρος Μωραϊτάκης είναι Πρόεδρος της Nuntius Χρηματιστηριακής