Χρυσόγονος: Γιατί «δεν βγαίνει» το χρέος χωρίς κούρεμα

Η κυβέρνηση έχει εξαπολύσει τους τελευταίους μήνες μια επικοινωνιακή καταιγίδα, επιχειρώντας να μας πείσει ότι υπερβήκαμε την κρίση και κατακτήσαμε τη «σταθερότητα». Η πραγματικότητα ωστόσο είναι ότι η Ελλάδα είναι εγκλωβισμένη σε δημοσιονομικό και κατ' επέκταση οικονομικό και κοινωνικό αδιέξοδο.

Το ελληνικό δημόσιο χρέος ανέρχεται σε καταφανώς μη βιώσιμο ύψος και αν επιχειρούνταν να χρηματοδοτηθεί μέσω των αγορών τα επιτόκια θα διέγραφαν μέσα σε πολύ σύντομο χρόνο μια πορεία ανάλογη με εκείνη των αρχών του 2010.

Ακόμη και αν κατορθώναμε να δανεισθούμε από τις κεφαλαιαγορές εκατοντάδες δισεκατομμύρια(!) με το επιτόκιο του 5% που επιτύχαμε για τα 3 δισ. ευρώ της «εξόδου στις αγορές», ή και με ελαφρώς χαμηλότερο (ένα spread σε σχέση με τα γερμανικά ομόλογα είναι όμως ούτως ή άλλως δεδομένο), και πάλι θα χρειαζόμασταν ουτοπικά υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα μόνο για την αποπληρωμή των τόκων.

Εξάλλου η δήθεν έξοδος από το μνημόνιο, την οποία επαγγέλλεται η κυβέρνηση, θα είχε ως συνέπεια την άμεση εφαρμογή (και) για την Ελλάδα των δρακόντειων απαιτήσεων του Δημοσιονομικού Συμφώνου της Ένωσης για μείωση του υπερβάλλοντος κατά Μάαστριχτ δημόσιου χρέους κατά το 1/20 ετησίως.

Τόκοι και μείωση κεφαλαίου του χρέους θα προϋπέθεταν τότε πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης των 20 - 25 δισ. ευρώ ετησίως, καταφανώς ανέφικτα για χώρα με ΑΕΠ 183 δισ., όπως η Ελλάδα σήμερα (ή ακόμα και για χώρα με ΑΕΠ 230 - 240 δισ., όπως είχαμε το 2008-09).

Το ζητούμενο επομένως για τη χώρα είναι μια δραστική μείωση του κεφαλαίου του δημόσιου χρέους, ώστε να αποκατασταθεί σοβαρά (και όχι με αστειότητες τύπου «εξόδου στις αγορές» για 3 δισ.) η πιστοληπτική της ικανότητα.

Εως ότου συμβεί αυτό, κατ' ουσίαν δεν έχουν πιστοληπτική ικανότητα, τουλάχιστον από ένα επίπεδο και πάνω, ούτε και οι ιδιώτες, με αποτέλεσμα να ασθμαίνει ολόκληρη η οικονομία. Τη δραστική μείωση («κούρεμα») του δημόσιου χρέους δεν έχουν όμως ούτε την ηθική ούτε την πολιτική νομιμοποίηση έστω και να τη διεκδικήσουν από τους δανειστές τα κόμματα εξουσίας που οδήγησαν τη χώρα στη «συντεταγμένη» χρεοκοπία.

Είναι άρα αναγκαία η ανατροπή της συγκυβέρνησης Ν.Δ. – ΠΑΣΟΚ και ο σχηματισμός μιας άλλης κυβέρνησης η οποία να διεκδικήσει σθεναρά για την Ελλάδα μια συμφωνία ανάλογη εκείνης που είχε επιτύχει η Γερμανία το 1953 στο Λονδίνο και αποτέλεσε τη βάση του γερμανικού οικονομικού «θαύματος» τις επόμενες δεκαετίες.

Η επιτυχία της διεκδίκησης δεν είναι ούτε διασφαλισμένη ούτε εύκολη, αλλά πρόκειται για μια από τις περιπτώσεις όπου «αν δεν ρωτήσεις, η απάντηση είναι πάντα όχι».

* O Κώστας Χ. Χρυσόγονος είναι Καθηγητής Νομικής ΑΠΘ και υποψήφιος Ευρωβουλευτής ΣΥΡΙΖΑ.