H πληροφορία «παντρεύει» δημοκρατία και οικονομία

Ο Δήμος Θεσσαλονίκης έχει αποκτήσει, στη χώρα, και με τη βοήθεια της ερευνητικής κοινότητας και της κοινότητας ανοικτών δεδομένων, την πιο προωθημένη πολιτική στο θέμα της διάθεσης δεδομένων, της διάθεσης πληροφόρησης δηλαδή στον πολίτη.

Κίνητρο για την πολιτική αυτή της Δημοτικής Αρχής είναι τόσο η ενίσχυση του δημοκρατικού βίου στη Θεσσαλονίκη όσο και η ενίσχυση της νεόφυτης επιχειρηματικότητας γύρω από την ενεργητική και πρωτοπόρα διαχείριση της δημόσιας πληροφόρησης.

Κεντρική μας παραδοχή είναι, πρώτον, ότι η πληροφόρηση, και μάλιστα η εύχρηστη πληροφόρηση, είναι προϋπόθεση μιας σύγχρονης δημοκρατικής κοινωνίας. Ας πάρουμε, για παράδειγμα, τις άδειες καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος (μπαρ, εστιατόρια κ.λπ.) που δίνει ο Δήμος μας. Με το που διατίθενται στο κοινό ελεύθερα και χωρίς περιορισμούς, προστατεύοντας όμως προσωπικά δεδομένα, δημοσιογράφοι και ερευνητές μπορούν να έχουν πλήρη, τεκμηριωμένη εικόνα για το βαθμό πύκνωσης αυτής της δραστηριότητας στο σύνολο, αλλά και σε υποσύνολα, του αστικού ιστού.

Μπορούν επίσης να κάνουν συγκρίσεις με άλλες πόλεις όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και του εξωτερικού. Ξαφνικά ο διάλογος δεν είναι εμπειρικός και στατικός, του τύπου 'έχει πολλά μπαρ το κέντρο'. Αντίθετα, είναι τεκμηριωμένος και δυναμικός, του τύπου 'η Θεσσαλονίκη στο ιστορικό της κέντρο έχει δώσει, διαχρονικά, υπερβολική έμφαση στη διασκέδαση και την εστίαση, σε σχέση με πόλεις όπως η Βαρκελώνη και η Λυών, και αυτό έχει επίπτωση στην ποιότητα ζωής, στην κτηματαγορά όσο και στη βιωσιμότητα της τοπικής οικονομίας'.

Ας πάρουμε όμως μια υπηρεσία του κεντρικού κράτους στη Θεσσαλονίκη, την Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας, και ας υποθέσουμε ότι θα διαθέσει τα ιστορικά στοιχεία των αποτελεσμάτων των πανελληνίων εξετάσεων από κάθε δημόσιο σχολείο της Θεσσαλονίκης. Ξαφνικά μας δίνεται η δυνατότητα να εξάγουμε συμπεράσματα για την ταξική διάσταση στο ίδιο το δημόσιο το σχολείο όσο και την ικανότητα του καλού δημόσιου σχολείου να αμβλύνει την ανισότητα, σε μαθησιακά αποτελέσματα, που προκαλεί η ταξική διαστρωμάτωση. Είμαστε έτσι σε θέση να μιλούμε, σε μητροπολιτικό επίπεδο, αλλά και στο επίπεδο της περιφέρειας, για τις αλλαγές που πρέπει να εφαρμόσουμε στο δημόσιο σχολείο, τι μπορεί να μάθει ένα δημόσιο σχολείο από ένα άλλο, τι παρεμβάσεις πρέπει να γίνουν για να προωθηθεί η αποστολή της δημόσιας παιδείας που δεν είναι άλλη από την εδραίωση των ίσων ευκαιριών - αποστολή που δεν έχει μόνο εθνική αλλά και εξόχως τοπική διάσταση, τοπικές ιδιαιτερότητες και τοπικές επιπτώσεις.

Πάνω σε αυτήν την πληροφόρηση όμως δεν βασίζεται μόνο ο συλλογικός μας βίος αλλά και η νεόφυτη επιχειρηματικότητα που αφορά την πληροφορική και άλλες επιστημονικές δεξιότητες, από τη χωροταξία μέχρι την κοινωνιολογία της εκπαίδευσης, για να αναφερθούμε στα δύο παραδείγματα μας.

Όσο πιο επιθετικοί είναι δηλαδή οι τοπικοί δημόσιοι φορείς στη διάθεση των δεδομένων που παράγει η δραστηριότητά τους, επιχειρησιακή και κανονιστική, τόσο πιο γρήγορα θα αναπτυχθούν οι ηλεκτρονικές εφαρμογές και τα αναλυτικά εργαλεία που καθιστούν εύχρηστη αυτήν την πληροφόρηση: Στον κάτοικο και πολίτη, στα ΜΜΕ, στον επιχειρηματία και ούτω καθεξής. Τόσο πιο γρήγορα θα μπορούν να δημιουργηθούν στη Θεσσαλονίκη οι νεόφυτες επιχειρήσεις που βασίζονται στην επεξεργασία αυτής της πληροφόρησης και μεταμορφώνουν αυτήν την πληροφόρηση σε εμπορεύσιμη υπηρεσία στο σύνολο της επικράτειας αλλά και στο εξωτερικό.

Επί παραδείγματι τα μεγάλα αστικά κέντρα της Τουρκίας που έχουν ισχυρή έφεση στη χρήση των ηλεκτρονικών δεδομένων, και έχουν ανάλογα προβλήματα λόγω παρόμοιων ανεπαρκειών στην αστική διακυβέρνηση, είναι δυνητικά εξαιρετικοί πελάτες τέτοιων νεόφυτων επιχειρήσεων της Θεσσαλονίκης. Με αυτόν τον τρόπο μια δημόσια πολιτική που έχει ως σκοπό την αναβάθμιση της δημοκρατικής λειτουργίας σε τοπικό επίπεδο είναι ταυτόχρονα και μια τοπική αναπτυξιακή πολιτική που πριμοδοτεί τη δημιουργία εμπορεύσιμων υπηρεσιών, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, υπηρεσίες που ενισχύουν την τοπική συσσώρευση κεφαλαίου, την τοπική απασχόληση και την τοπική ζήτηση.

* Ο κ. Αντώνης Καμάρας είναι υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος με την "Πρωτοβουλία για τη Θεσσαλονίκη".