Τα μεγάλα διλήμματα του μεταμνημονίου!

Η πλειονότητα των αναλυτών έχει αλλάξει ριζικά γνώμη για την επόμενη μέρα της ελληνικής οικονομίας. Τώρα, όχι μόνο παραδέχεται το πρωτογενές πλεόνασμα, αλλά παράλληλα προβλέπει και θετικό ρυθμό ανάπτυξης για τη φετινή χρονιά.

Οι ελληνικές τράπεζες από «ζόμπι» έχουν μετατραπεί σε υποσχόμενες επενδυτικές ευκαιρίες κι οι ξένοι δείχνουν πρόθυμοι να τοποθετήσουν κάμποσα δισεκατομμύρια ευρώ σε αυτές. Αυτό άλλωστε αποδείχτηκε και στην πράξη.

Επιπλέον, η ελληνική κυβέρνηση έχει συμφωνήσει με την τρόικα οι τελευταίες δόσεις του δανείου να εκταμιευθούν αργότερα ή γρηγορότερα και το φθινόπωρο -αν όχι και νωρίτερα- θα ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για την αναχρηματοδότηση του ελληνικού δημόσιου χρέους (επιμήκυνση δανεισμού και ψαλίδισμα επιτοκίων).

Ενδιάμεσα δε, η Ελλάδα θα έχει πιθανότατα βγει ξανά στις αγορές.

Υπό αυτές τις συνθήκες, ορισμένα κυβερνητικά στελέχη -όπως για παράδειγμα ο υπουργός Πολιτισμού Πάνος Παναγιωτόπουλος- έχουν τονίσει ήδη ότι σύντομα θα βρεθούμε στη μεταμνημονιακή εποχή.

Όσο και αν υπάρχουν αντίθετες εκτιμήσεις, κάπως έτσι προβλέπεται να γίνουν τα πράγματα και -στο τυπικό τουλάχιστον κομμάτι- το πιθανότερο είναι πως η κυβέρνηση θα δικαιωθεί.

Κάποιοι βέβαια εξακολουθούν να βλέπουν το θέμα από τη μικροπολιτική του σκοπιά: Ότι δηλαδή, αρκετά πολιτικά στελέχη (και βουλευτές...) που σήμερα είναι ενταγμένα είτε στους Ανεξάρτητους Έλληνες, είτε σε συγγενείς χώρους, θα βρουν μια πρόφαση να... επιστρέψουν στο μαντρί, που θα έλεγε και ο αείμνηστος Ευάγγελος Αβέρωφ.

Ωστόσο, όλα δείχνουν πως ακόμη και μετά το μνημόνιο η δημοσιονομική πολιτική θα παραμείνει ιδιαίτερα περιοριστική, καθώς τον ρόλο του κακού δεν θα τον έχει πλέον ο κάθε κύριος Τόμσεν, αλλά η σκληρή πραγματικότητα και οι αυστηρότατοι περιορισμοί των οικονομικών δεδομένων.

«Το επόμενο μνημόνιο θα γραφτεί από ελληνικά χέρια» δήλωσε χαρακτηριστικά υψηλόβαθμος κοινοτικός αξιωματούχος.

Επιπλέον, όλα δείχνουν πως το υπάρχον μίγμα της ακολουθούμενης πολιτικής δεν αρκεί.

Ενδεικτικό είναι ότι σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ η αναμενόμενη οικονομική ανάπτυξη από μόνη της δεν μπορεί να λύσει τα προβλήματα που προήλθαν από τέτοια μακροχρόνια και ισχυρή οικονομική κρίση και φυσικά δεν μπορεί από μόνη της να δώσει τέρμα στην εμφανιζόμενη κοινωνική και εργατική κρίση. Και προτείνει μια σειρά κοινωνικών μέτρων, για τα οποία θεωρείται σε μεγάλο βαθμό απαραίτητο να γίνουν τώρα, έως ότου αρχίσει να αρχίσει να δυναμώνει η αγορά εργασίας στη χώρα και τα βοηθήματα τότε να δίδονται ανάλογα με τη βελτιούμενη κατάσταση των εργαζομένων.

Με άλλα λόγια, στη μεταμνημονιακή Ελλάδα θα πρέπει η οικονομία να τρέξει τόσο πολύ ώστε να καλύπτει τις αυξημένες απαιτήσεις για κοινωνική πολιτική και παράλληλα να επιτρέπει τη δημιουργία μεγάλων πρωτογενών πλεονασμάτων.

Αναμφίβολα λοιπόν, μετά τις ευρωεκλογές θα αρχίσουμε να συζητούμε εντονότερα τη στρατηγική που θα πρέπει να ακολουθήσει η χώρα για να πετύχει τον διπλό αυτό στόχο. Και η απάντηση θα είναι ξεκάθαρα πολιτική.

• Για παράδειγμα, επιθυμούμε να προχωρήσουμε σε περαιτέρω μείωση του κράτους και σε ποιον βαθμό;

• Είμαστε πρόθυμοι -και πώς- να αυξήσουμε την παραγωγικότητα του δημόσιου τομέα και όχι απλώς να περιορίσουμε όπως-όπως το κόστος λειτουργίας του;

• Είμαστε διατεθειμένοι να συνδέσουμε την πανεπιστημιακή έρευνα με τον ιδιωτικό τομέα; Μπορούμε να προχωρήσουμε σε ουσιαστικές διαρθρωτικές αλλαγές σε τομείς-φωτιά όπως για παράδειγμα η μείωση της παραπαιδείας;

• Θέλουμε μεγάλες αγροτικές και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις, ώστε να δημιουργηθούν οικονομίες κλίμακας, ή θα επιμείνουμε στο μοντέλο του μικρού κλήρου και θα τσακωνόμαστε για τις ημέρες διάρκειας του γάλακτος;

• Στην προσπάθειά μας να μειώσουμε την τρύπα στον κλάδο της υγείας θέλουμε τη σύμπραξη με τον ιδιωτικό τομέα και σε ποιον βαθμό;

• Είμαστε διατεθειμένοι να νομοθετήσουμε και να στηρίξουμε το δεύτερο (επαγγελματικά ταμεία) και τον τρίτο πυλώνα ασφάλισης, προκειμένου να εξασφαλίσουμε συντάξεις για την επόμενη γενιά;

Αν λοιπόν οι επικείμενες ευρωεκλογές γίνουν με βασικό πολιτικό διακύβευμα το μνημόνιο-αντιμνημόνιο, οι επόμενες βουλευτικές πολύ πιθανόν να αποκτήσουν βαθύτατο πολιτικό χαρακτήρα.

Για να δούμε...