Γιατί δε χρειαζόμαστε περισσότερες νέες επιχειρήσεις

Δε χρειαζόμαστε περισσότερες νέες επιχειρήσεις. Χρειαζόμαστε καλύτερες νέες επιχειρήσεις, με υγιέστερους επιχειρηματίες και στοχευμένη υποστήριξη για να πετύχουν.

Χρειαζόμαστε νέους επιχειρηματίες, μόνον όμως αυτούς που γυρνούν την πλάτη στα στραβά του χθες και ψάχνουν ευκαιρίες και όχι επιδοτήσεις.

Χρειαζόμαστε εργατικό δυναμικό που να σκέφτεται με επιχειρηματικό τρόπο, να παίρνει ρίσκα, να αναγνωρίζει και να αξιοποιεί ευκαιρίες. Εντός ή εκτός Ελλάδος. Όχι κατ' ανάγκην ως ένας ακόμη ευκαιριακός επιχειρηματίας, αλλά ως ένας σωστά εκπαιδευμένος αγρότης, κτηνοτρόφος, υπάλληλος, γιατρός ή περιζήτητος εργάτης.

Το μοντέλο ανάπτυξης και ο χαρακτήρας των νέων επιχειρήσεων κατά το παρελθόν έχει υπάρξει τόσο στρεβλό, εσωστρεφές και συχνά παρασιτικό που το να έχουμε περισσότερες από τις ίδιες επιχειρήσεις απλά δεν οδηγεί πουθενά.

Το να μετράμε μόνο τον αριθμό νέων εταιρειών ή την τάση προς την επιχειρηματικότητα, όπως κάνουν οι ευρωπαϊκές και οι εθνικές αρχές ή οργανισμοί, όπως το ΙΟΒΕ σε πρόσφατη μελέτη του, δείχνει μόνο μέρος της αλήθειας, αφού τσουβαλιάζει σε έναν αριθμό εντελώς διαφορετικά πράγματα, όπως ένα κομμωτήριο, μια εταιρεία επεξεργασίας τροφίμων και ένα τεχνολογικό startup. Βάζει στην ίδια ζυγαριά έναν υγιή επιχειρηματία και ένα διεφθαρμένο λαμόγιο.

Με την ίδια λογική, το να συγκρίνουμε τον εαυτό μας μας με το πρόσφατο παρελθόν μας δε δείχνει παρά μία (μάλλον ανώφελη) τάση. Ίσως και μια αλλαγή στην περιβόητη νοοτροπία, αλλά μάλλον ούτε αυτό.

Η κλίμακα της αλλαγής που απαιτείται στον χαρακτήρα της επιχειρηματικής δραστηριότητας είναι τεράστια. Σίγουρα δύο, τρεις ή δεκατρείς ποσοστιαίες μονάδες δε θα κάνουν μεγάλη διαφορά.

Γιατί το κενό δεν είναι στην ποσότητα, αλλά στην ποιότητα. Η κρίση έχει κλονίσει, αλλά δεν έχει γκρεμίσει ακόμη τον καιροσκοπικό και κοντόφθαλμο χαρακτήρα πολλών επιχειρηματικών προσπαθειών.

Και το κράτος; Ω, το κράτος! Η κρίση δεν έχει βελτιώσει την ικανότητά του να ενισχύει τους πραγματικά υποσχόμενους επιχειρηματίες. Δεν αρκούν τα ευχολόγια για τους νέους, οι μεγάλες κουβέντες για τη στροφή προς την επιχειρηματικότητα, ούτε βέβαια τα άνευ ουσίας κίνητρα ή η προσωρινή απασχόληση σε άσχετες θέσεις, χωρίς λογική και αύριο. Πόσο μάλλον οι ανόητοι ισχυρισμοί περί ανάγκης περαιτέρω μείωσης των αμοιβών.

Από 55.000 το 2008, οι νέες επιχειρήσεις έφτασαν τις 42.000 το 2012. Είναι αυτό καλό ή κακό; Τολμώ να πω ότι θα ήταν καλό,αν οι 42.000 περιελάμβαναν περισσότερες σοβαρές και καινοτόμες εταιρείες από ό,τι οι 55.000 του 2008.

Αυτός είναι ο αριθμός που πρέπει να κοιτάμε. Και εκεί τα πράγματα είναι ελαφρώς πιο ενθαρρυντικά από τα συνολικά απρόσωπα και καταθλιπτικά νούμερα.

Αυξάνεται από χρόνο σε χρόνο ο αριθμός των υγιών προσπαθειών. Αυξάνεται σημαντικά, υπολογίζουμε κατά 15-20% ετησίως. Ξεκινά ωστόσο από τόσο χαμηλή βάση που αναρωτιέται κανείς αν η ταχύτητα της αλλαγής είναι αρκετά μεγάλη προτού μια ολόκληρη κοινωνία και οικονομία συνθλιβούν από την ανεργία και τη μιζέρια.

Το ερώτημα που θα πρέπει λοιπόν να μας απασχολεί δεν είναι το πόσοι στρέφονται στο επιχειρείν.

Το ερώτημα είναι, πρώτον, αν υπάρχουν μέσα σε αυτούς τους 42.000 νέους επιχειρηματίες κάθε χρόνο αρκετοί υγιείς επιχειρηματίες και, δεύτερον, αν θα αναπτυχθούν αρκετά γρήγορα ώστε να προλάβουν να γίνουν οι πρεσβευτές του καινούργιου.

Στο πρώτο σκέλος η απάντηση είναι θετική. Η απάντηση στο δεύτερο είναι αμφίβολη, αλλά σε κάθε περίπτωση θα φανεί στο άμεσο μέλλον.

* Ο κ. Χ. Μακρυνιώτης είναι Διευθύνων Σύμβουλος της Endeavor Greece