Επενδύοντας μέσω της ιδιωτικής ασφάλισης!

Πώς μπορώ να προστατεύσω τα χρήματά μου από το «κούρεμα», από τη φορολογία των τόκων, από τον πληθωρισμό, από τη λιγότερο πιθανή, πλέον, επιστροφή στη δραχμή; Θα πάρω σύνταξη από το κράτος, πότε και πόση; Πώς μπορώ να δημιουργήσω ένα κεφάλαιο ή να εξασφαλίσω ένα ισόβιο εισόδημα για τα μη παραγωγικά μου χρόνια;

Ακούγαμε για τη σιγουριά των ομολόγων, για την ευρωστία των τραπεζών, για τη σταθερότητα της τοποθέτησης σε γη και σε ακίνητα. Και όμως, βιώσαμε καταβαράθρωση των τίτλων του ελληνικού δημοσίου, εξαΰλωση των τραπεζικών μετοχών, ανασφάλεια στους καταθέτες και σχεδόν ανύπαρκτη αγορά στα ακίνητα, τα οποία για πολλούς πλέον έγιναν βάρος.

Συχνοί και έντονοι προβληματισμοί, στους οποίους έρχεται δυναμικά να απαντήσει η ασφαλιστική βιομηχανία. Ένας τομέας που με τις κατάλληλες προϋποθέσεις μπορεί να δώσει ώθηση στη χειμάζουσα ελληνική οικονομία και προπάντων λύσεις, ανάλογα με τις ανάγκες, τις επιθυμίες και τον επενδυτικό ορίζοντα του καθενός μας.

Τα προϊόντα δημιουργίας κεφαλαίου είναι αρκετά, εμπλουτίζονται συχνά και κατά περιόδους ορισμένα προωθούνται ιδιαίτερα προνομιακά.

Χωρίζονται σε αυτά που παρέχουν -αξιόλογες ακόμα- εγγυημένες αποδόσεις καθ' όλη τη διάρκεια της αποταμίευσης και σε εκείνα που επενδύουν το μεγαλύτερό τους κομμάτι σε αμοιβαία κεφάλαια διεθνή ή ελληνικά, επιθετικά ή αμυντικά καθώς και σε μικτά. Διακρίνονται σε μιας (εφάπαξ) καταβολής, στα οποία, όπως λέει και η λέξη, καταβάλλεται μόνο ένα αρχικό κεφάλαιο και στα περιοδικών καταβολών. Σε αυτά δηλαδή που αποταμιεύει κάποιος σε τακτά χρονικά διαστήματα με σκοπό τη δημιουργία ενός ποσού την εποχή που εκτιμά πως θα το έχει μεγαλύτερη ανάγκη απ' ό,τι σήμερα.

Τα μιας καταβολής προτιμώνται περισσότερο απ' όσους θέλουν να επενδύσουν και όχι να αποταμιεύσουν, γι' αυτό και συνήθως επιλέγουν τοποθέτηση σε αμοιβαία κεφάλαια και όχι σε εκείνα της εγγυημένης απόδοσης. Ο ορίζοντάς τους είναι ως επί το πλείστον βραχυμεσοπρόθεσμος και προσδοκούν σε υψηλές αποδόσεις. Μπορούν να έχουν καθημερινή ενημέρωση για το χαρτοφυλάκιό τους από την ασφαλιστική εταιρία ή το διαδίκτυο και να μετέχουν ενεργά, επιλέγοντας ορισμένες φορές το χρόνο δωρεάν μετατροπή τους.

Τα προϊόντα ξένων αγορών αποτελούν το τελευταίο διάστημα και καταφύγιο για εκείνους που ανησυχούν για την επιστροφή της χώρας μας στη δραχμή γιατί σε εκείνη την περίπτωση θα παρέμενε η ισοτιμία τους στο νόμισμα όπου αγοράστηκαν. Αντίθετα, εκείνα που επενδύουν στην Ελλάδα μπορεί να εμπεριέχουν το ρίσκο της χώρας, αλλά ενσωματώνουν και προσδοκίες που, εάν επαληθευθούν, θα μιλάμε για μεγάλες υπεραξίες στο μέλλον. Οι σειρήνες των κεφαλαιαγορών μας γοητεύουν συνήθως σε περιόδους ευφορίας, όταν πλέον οι αξίες είναι υπερτιμημένες, ενώ αδιαφορούμε στους πυθμένες τους.

Τα μιας καταβολής εγγυημένης απόδοσης, όπως και τα περιοδικών, ενδιαφέρουν όλο και περισσότερο το τελευταίο διάστημα όσους έχουν αντιληφθεί ότι δεν μπορούμε να βασιζόμαστε πλέον στις κρατικές συντάξεις. Ποιος φανταζόταν πριν από λίγα χρόνια τι θα γινόταν σήμερα;

Οι δεκατέσσερις συντάξεις έγιναν δώδεκα κι αυτές αισθητά μειωμένες. Το αναδιανεμητικό συνταξιοδοτικό σύστημα της χώρας που ο εργαζόμενος πληρώνει το συνταξιούχο πνέει τα λοίσθια. Η υψηλή ανεργία διογκώνει το πρόβλημα. Πρόσφατα ειπώθηκε -και φοβάμαι πως είναι αλήθεια- πως το κάθε ταμείο θα καταβάλλει συντάξεις ανάλογα με τις εισφορές που θα εισπράττει. Αν δηλαδή ο ΟΑΕΕ δεν μπορεί να συγκεντρώσει χρήματα επειδή πολλοί επαγγελματίες αδυνατούν να καταβάλλουν ασφάλιστρα, τι θα γίνεται με τον ηλικιωμένο συνταξιούχο; Γι' αυτό λοιπόν και η περιβόητη εγγυημένη σύνταξη-επίδομα των 360 ευρώ; Δεν είναι τυχαία η πρόσφατη έκθεση της ΤτΕ που αναφέρει ότι το ποσό αναπλήρωσης της σύνταξης από 95,7% σήμερα θα περιοριστεί στο 48,5% και η έκφραση της άποψης πως το έλλειμμα αυτό μπορεί να αναπληρωθεί μέσω της αποταμίευσης σε ασφαλιστικές εταιρίες.

Ισχυρό πλεονέκτημα των προϊόντων αυτών είναι οι ακόμα υψηλές, για τα ευρωπαϊκά δεδομένα, εγγυημένες αποδόσεις, οι οποίες κλειδώνουν, όπως προείπαμε, για όλη τη διάρκεια της αποταμίευσης την ώρα που οι ελληνικές τράπεζες, πιεζόμενες από την τρόικα, ετοιμάζονται για ραγδαία αποκλιμάκωση των επιτοκίων καταθέσεων.

Συχνά επιτυγχάνονταν, μέχρι σήμερα τουλάχιστον, υπεραποδόσεις, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων καρπούταν ο ασφαλισμένος. Πολλές εταιρίες τις κατάργησαν και άλλες τις μειώνουν (για τους νεοεισερχόμενους μόνο) γιατί περιορίζουν τις επενδυτικές τους επιλογές και τις δεσμεύουν μακροχρόνια. Νομίζω όμως πως όποιος τις βρίσκει πρέπει να τις κατοχυρώνει.

Σημαντικό είναι επίσης ότι η συγκεκριμένη αποταμίευση προστατεύει από τη φορολόγηση των αποδόσεων, σε αντίθεση με τους τόκους των καταθέσεων. Πρόσθετα πλεονεκτήματα είναι η δυνατότητα αύξησης ή μείωσης του αποταμιευόμενου ποσού ανάλογα με τις οικονομικές μας δυνατότητες, το δικαίωμα μεμονωμένων έκτακτων καταβολών που μπορούν να δώσουν σημαντικές υπεραξίες, η επιλογή του ποσού της αποταμίευσης καθώς και η διάρκειά της, η αυτόματη αναπροσαρμογή για προστασία από τον πληθωρισμό.

Υπάρχουν προϊόντα δημιουργίας κεφαλαίου, των οποίων το εγγυημένο ποσό της λήξης καταβάλλεται σε περίπτωση αποβίωσης του ασφαλισμένου, παρέχοντας προστασία στα αγαπημένα του πρόσωπα.

Μειονεκτήματα μπορεί να θεωρήσει κανείς την πρόωρη εξαγορά τους, που στα πρώτα χρόνια χάνεται μέρος και του κεφαλαίου ακόμα, αν και οι περισσότεροι αποταμιεύουν με συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα και το ότι το εγγυητικό κεφάλαιο, που συνεστήθη πριν από δύο χρόνια διασφαλίζει και εγγυάται μόνο μέχρι τριάντα χιλιάδες ευρώ ανά εταιρία. Εδώ θα προτείναμε τη διασπορά της αποταμίευσης σε πέραν του ενός ασφαλιστικού ομίλου.

Ιδιαίτερης αξίας προγράμματα, για τα οποία ισχύει ό,τι και παραπάνω είναι εκείνα που αποσκοπούν στη δημιουργία ενός κεφαλαίου που θα βοηθήσει το παιδί στις σπουδές του ή στο ξεκίνημα της επαγγελματικής του σταδιοδρομίας. Με ένα μικρό επιπλέον ασφάλιστρο εξασφαλίζεται το εφάπαξ, ακόμα και αν αυτός που πληρώνει το συμβόλαιο αποβιώσει κατά τη διάρκεια της αποταμίευσης.

Να αναφέρουμε επίσης πως διατίθενται και προϊόντα μιας καταβολής, που άμεσα μετατρέπονται σε ισόβια μηνιαία εγγυημένη σύνταξη, η οποία μπορεί να είναι και μεταβιβάσιμη για ορισμένο χρονικό διάστημα σε άλλο πρόσωπο σε περίπτωση απώλειας ζωής. Αυτά προτιμώνται συνήθως από εκείνους που θέλουν να έχουν ένα ισόβιο εισόδημα, φοβούμενοι τη διατήρηση όλων των αποταμιεύσεών τους σε τραπεζικούς λογαριασμούς για πολλούς και διάφορους λόγους.

Ολοκληρώνοντας, να πούμε πως η ελληνική ασφαλιστική αγορά καλείται να διανύσει μία ανοδική πορεία και να συνδράμει στις αδυναμίες, στα λάθη και στις ατέλειες της κοινωνικής ασφάλισης. Στην Ευρώπη το 52% των ασφαλίστρων πηγαίνει σε προγράμματα δημιουργίας κεφαλαίου και στην Ελλάδα το 7%. Υπάρχει δρόμος μπροστά. Ίσως γίνουμε κουραστικοί, αλλά θα τονίσουμε για μία ακόμη φορά πως σε αυτόν το δρόμο ο ρόλος του συμβούλου ασφαλιστή είναι ιδιαίτερα καταλυτικός και δεν μπορεί να υποκατασταθεί από καμία απρόσωπη εταιρία,τραπεζικό ίδρυμα ή διαδικτυακό μέσο.

• Ο κ. Ζαχαρίας Αδ. Καλαϊτζάκης είναι Σύμβουλος Ασφαλίσεων http://www.syntaxeis.gr/