Το κακό αφεντικό και πώς αντιμετωπίζεται

Το να βρεθεί κανείς αντιμέτωπος με έναν κακό... boss και να μην έχει δυνατότητες μετακίνησης, είναι ίσως το χειρότερο που θα μπορούσε να συμβεί στην καρριέρα του. Σε εποχές ισχυρής οικονομικής ανάπτυξης, επέκτασης της εταιρείας και πλήρους απασχόλησης, το κακό αφεντικό φαίνεται λιγότερο κακό. Τί γίνεται, όμως, σε εποχές ύφεσης και στενότητας ευκαιριών απασχόλησης;

Το κακό αφεντικό στην αρχή μοιάζει απλώς ανεπαρκής. Γρήγορα, όμως, φαίνεται η ανικανότητά του και τελικά δημιουργεί γύρω του κλίμα απέχθειας, το οποίο επηρεάζει αρνητικά τους υφισταμένους του, οι οποίοι αναπτύσσουν αισθήματα άρνησης, φόβου και ματαίωσης, τα οποία μπορούν να προκαλέσουν τρομερό προσωπικό στρες. Η πίεση αυτή, επειδή συνήθως δεν μπορεί να βρει διέξοδο στην δουλειά, απελευθερώνεται στο σπίτι, με τραγικά δυσάρεστες συνέπειες για την οικογενειακή ζωή.

Ο κακός προιστάμενος συναντιέται σε πολλούς τύπους και φοράει αρκετά προσωπεία.

Ιδού μερικά από τα πιο συνηθισμένα, με τους ανάλογους προσδιορισμούς που δόθηκαν –πολύ επιτυχημένα και με αρκετό χιούμορ– από τον διαπρεπή ψυχολόγο Πωλ Θορν σε άρθρο του στο International Management:

*Ο απών, που παίζει γκολφ ξέροντας ότι εσύ, που είσαι ο υπεύθυνος, θα τον καλύψεις

*Το παράσιτο, που παίρνει όλες τις ιδέες σου και τις χρησιμοποιεί προς όφελός του χωρίς να στο αναγνωρίζει ποτέ

*Ο δολοφόνος, που δεν αγωνίζεται ποτέ και για τίποτα και έτσι εσύ είσαι πάντα με τους χαμένους

*Η μαύρη τρύπα, που εμποδίζει όλες τις ιδέες και τις πρωτοβουλίες σου να δουν το φως της ημέρας

Τί είναι, ωστόσο, αυτό που κάνει τον κακό boss; Το ότι βρίσκεται προσωπικά συνεχώς σε άμυνα ή σε επίθεση, υποστηρίζει ο Πωλ Θορν.

Αυτός που βρίσκεται σε επίθεση, ο εγωκεντρικός, επιζητά πάνω απ' όλα την προαγωγή, είναι οπορτουνιστής και πάντα κοιτά στα μάτια τους ανωτέρους του. Ο ντε Γκωλ τον αποκαλούσε «πολιτικάντη». Δεν δείχνει το παραμικρό ενδιαφέρον για τους υφισταμένους του και τους αντιμετωπίζει μόνον σαν μέσον για τους σκοπούς του. Αυτός που βρίσκεται σε άμυνα, είναι πολύ περισσότερο ύπουλος, επικίνδυνος –και γι αυτό επικρατεί ευκολότερα. Πρόκειται για άτομο ανασφαλές. Έχει την θέση, απολαμβάνει τα πλεονεκτήματά της, στηρίζεται στις ανταμοιβές της, αλλά παρόλα αυτά νοιώθει ανασφάλεια για το πόσο μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της.

Πώς μπορεί να αντιδράσει κανείς μπροστά σε έναν κακό αφεντικό; Κατ' αρχήν, θα πρέπει να συμφωνήσει με τους συναδέλφους του στην διάγνωση και στο πλαίσιο δράσης. Θα πρέπει να μην ξεχνά ποτέ ότι για τους άλλους μπορεί να είναι ένας καλός.

Το ιδανικό είναι να επέλθει συμφωνία για την αποστολή του τμήματος, τον τρόπο με τον οποίο θα πραγματοποιούνται οι λειτουργίες του και τον ρόλο που θα παίζει κάθε ένας σε αυτό. Στην συνέχεια, θα πρέπει να καθοριστεί το τί θα μπορεί να συνεισφέρει ο προιστάμενος. Τελευταίο βήμα είναι η παρουσίαση όλων αυτών στον ίδιο τον προιστάμενο.

Ποιος ξέρει; Ίσως να αφιερώσει λίγο χρόνο και να δείξει κατανόηση και έτσι η κατάσταση θα βελτιωθεί. Οι πιθανότητες είναι μικρές, όμως η προσπάθεια αξίζει τον κόπο.