Χρυσοχοΐδης: Ποιες επενδυτικές ευκαιρίες δημιούργησε η πτώση

Οι απόψεις του γνωστού χρηματιστή και μέλους του Δ.Σ. του Χ.Α. Νίκου Χρυσοχοΐδη παρουσιάζουν πάντοτε σημαντικό ενδιαφέρον. Πόσο μάλλον τώρα που η εγχώρια αγορά προέρχεται από περίοδο μεγάλων αναταράξεων και βρίσκεται μια ανάσα πριν από τις επίσημες ανακοινώσεις για τα τραπεζικά stress tests.

Πέραν αυτού, ο κ. Χρυσοχοΐδης (μιλώντας στο neoforum.gr) αναφέρθηκε αναλυτικά σε επιλογές συγκεκριμένων μετοχών, εκφράζοντας παράλληλα τη θέση του για τίτλους του τραπεζικού, του κατασκευαστικού και του εμπορικού κλάδου.

ΕΡ.: Κύριε Χρυσοχοΐδη, σε ποιους παράγοντες πιστεύετε ότι οφείλεται η ραγδαία υποχώρηση των τιμών των μετοχών στο Χ.Α. την προηγούμενη εβδομάδα;

ΑΠ.: Η πρόσφατη έντονη υποχώρηση της χρηματιστηριακής αγοράς οφείλεται πρώτα απ' όλα στις πάγιες δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε ως χώρα, όπως τα αδύναμα μακροοικονομικά μεγέθη και το πρόβλημα εξυπηρέτησης των δανειακών αναγκών του δημοσίου. Η κατάσταση στη συνέχεια επιδεινώθηκε περαιτέρω από εξωγενείς παράγοντες. Παρατηρήθηκε διόρθωση και στις διεθνείς αγορές, με μια μεταστροφή του κλίματος που εκδηλώθηκε δειλά-δειλά από τα μέσα Σεπτεμβρίου και κορυφώθηκε τον Οκτώβριο. Η εξέλιξη αυτή διαμόρφωσε τάσεις φυγής στους αλλοδαπούς επενδυτές. Η ρηχότητα άλλωστε του ελληνικού χρηματιστηρίου, με την έλλειψη επαρκούς διασποράς ακόμη και σε τίτλους υψηλής κεφαλαιοποίησης, επέδρασε και αυτή αρνητικά.

Αν στα παραπάνω προσθέσουμε και τις εγχώριες εξελίξεις που ήταν κυρίως πολιτικές (η επιλογή της κυβέρνησης για απεμπλοκή από το μνημόνιο, που δεν έγινε δεκτή από μεγάλο μέρος της διεθνούς επενδυτικής κοινότητας), τότε εξηγείται πλήρως γιατί ζήσαμε την... τέλεια καταιγίδα την προηγούμενη εβδομάδα.

Θα πρέπει βέβαια να μην παραγνωρίζουμε ότι αντίστοιχη συμπεριφορά έδειξαν όλες οι αναδυόμενες αγορές το προηγούμενο διάστημα και απλώς η Ελλάδα ήρθε να ευθυγραμμιστεί στις αρχές του φθινοπώρου με την τάση που είχε παρατηρηθεί στις υπόλοιπες χώρες από τα μέσα του καλοκαιριού. Τώρα θα πρέπει να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα που δημιούργησε αυτή η πτώση καθώς και σε όσα έρχονται μέσα από την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων AQR, δηλαδή του προγράμματος επιμέτρησης της υγείας των τραπεζών από την ΕΚΤ. Αυτά θα ανακοινωθούν επισήμως την Κυριακή.

ΕΡ.: Έχουν ακουστεί πολλά για τις κεφαλαιακές ανάγκες που θα προκύψουν για τις ελληνικές τράπεζες.

ΑΠ.: Είναι παρακινδυνευμένη κάθε εκτίμηση για τα αποτελέσματα της επιμέτρησης. Γνωρίζουμε ότι θα υπάρξουν κεφαλαιακές ανάγκες και θα είναι σημαντικές. Γνωρίζουμε επίσης ότι το μοντέλο που θα ακολουθηθεί δεν θα είναι στατικό. Ήδη από τις βελτιώσεις που έχουν ζητήσει οι ελληνικές τράπεζες, προκύπτει πως μεγάλο τμήμα του αναβαλλόμενου φόρου θα προσμετρηθεί στα υπέρ τους. Από εκεί πηγάζει η συγκεκριμένη αισιοδοξία ότι οι κεφαλαιακές ανάγκες δεν θα υπερβούν κατά πολύ τις δυνάμεις τους. Άρα ποσά που θα μπορούσαν να είναι κοντά στο διαχειρίσιμο επίπεδο (γύρω στα 500 εκατ. ευρώ για κάθε μία) θα θεωρηθούν από τις αγορές ευχάριστη είδηση. Επίσης, να θυμόμαστε ότι υπάρχει και το «μαξιλάρι» των 11 δισ. ευρώ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

ΕΡ.: Θα υπάρξει ζήτημα για τις τράπεζες από τις νέες επισφάλειες μέσα στο 2015;

ΑΠ.: Αν το ΑΕΠ της Ελλάδας κινηθεί σε θετικό επίπεδο μέσα στο 2015, τότε ο ρυθμός αύξησης των επισφαλών δανείων θα είναι πολύ μικρός, ή ενδεχομένως να διαπιστώσουμε ότι την κορύφωση του προβλήματος την είδαμε φέτος. Αν τώρα η οικονομία δεν καταφέρει να μπει σε τροχιά ανάκαμψης, τότε τα επισφαλή δάνεια θα συνεχίσουν να ανεβαίνουν. Ελπίζω επίσης να μην επιδεινωθούν τα πράγματα στην Ευρώπη και τελικά η ποσοτική χαλάρωση που επιχειρείται με αντισυμβατικά μέτρα από την ΕΚΤ να σταθεροποιήσει την κατάσταση. Θέλω να πιστεύω πως με κοινωνική και οικονομική ηρεμία, μέσα στο 2015 δεν θα υπάρξει αύξηση στις επισφαλείς χορηγήσεις, άρα τα πράγματα ίσως είναι διαχειρίσιμα με βάση τα αποτελέσματα που θα δημοσιοποιηθούν την Κυριακή.

ΕΡ.: Η χρηματιστηριακή σας εταιρεία δίνει έμφαση στη θεμελιώδη ανάλυση. Πώς σχολιάζετε την τρέχουσα κατάσταση;

ΑΠ.: Σε αγορές ευαίσθητες όπως είναι η δική μας, η ψυχολογία έχει ιδιαίτερα βαρύνουσα εμπλοκή στη διαμόρφωση των χρηματιστηριακών αξιών και πολλές φορές οι πραγματικές αξίες παραγνωρίζονται για αρκετά σημαντικές περιόδους. Μετά την πρόσφατη πτώση, πολλές μετοχές -ιδίως της μεγάλης κεφαλαιοποίησης- έχουν βρεθεί σε αρκετά ελκυστικά επίπεδα γιατί ζήσαμε κυρίως μια ψυχολογική και τεχνική πτώση που δεν οφείλεται σε σοβαρή επιδείνωση των θεμελιωδών δεδομένων. Το πολιτικό ρίσκο στην παρούσα φάση δεν μπορεί να αποτιμηθεί. Αν ξεχνούσαμε το πολιτικό ρίσκο, τότε θα έλεγα «ναι» στη δημιουργία ενός μακροπρόθεσμου χαρτοφυλακίου που θα διακρίνεται από επαρκή διασπορά, θα είναι τοποθετημένο σε ποιοτικές εταιρείες και φυσικά θα εμπεριέχει και ένα ποσοστό μετρητών.

ΕΡ.: Ποιες μετοχές θα ξεχωρίζατε;

ΑΠ.: Σ'ε αυτήν τη φάση, η επιλογή στο Χ.Α. δεν πρέπει να γίνει με βάση την επιλογή κλάδων, αλλά αντίθετα θα πρέπει να υπάρξει εστίαση σε συγκεκριμένες επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν αποδείξει πως έχουν προσοδοφόρο μέλλον, όπως ο ΟΠΑΠ, ο ΟΤΕ, η ΤΙΤΑΝ, η Αεροπορία Αιγαίου και ο Μυτιληναίος που είναι οι βασικές επιλογές μας. Όλες αυτές βρίσκονται αυτήν τη στιγμή αποτιμημένες 20% ή και ακόμη πιο κάτω από την εύλογη αξία τους. Υπάρχουν και άλλες εταιρείες που μας ενδιαφέρουν όπως η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, ή επίσης από τις μικρότερες κεφαλαιοποιήσεις η ΚΡΙ ΚΡΙ και τα Πλαστικά Θράκης.

ΕΡ.: Θα προτείνατε την αγορά τραπεζών με μακροπρόθεσμη προοπτική;

ΑΠ.: Επί του παρόντος, οι τραπεζικές μετοχές δείχνουν ότι προσφέρονται περισσότερο για βραχυπρόθεσμες κινήσεις και λιγότερο για τη δημιουργία μακρόπνοης θέσης, ή έστω προσφέρονται για το «χτίσιμο» μικρής θέσης. Και αυτό γιατί δεν υπάρχουν συγκεκριμένα δεδομένα αποτίμησης.

ΕΡ.: Δεν έχετε συμπεριλάβει στις προτάσεις σας τους μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους, που φαίνεται να έχουν ανεβάσει το ύψος των εργασιών τους.

ΑΠ.: Όντως έχουν ανεβάσει το ύψος των εργασιών τους. Αντιμετωπίζω ιδιαίτερη δυσκολία στο να αποτιμήσω τις χρηματορροές τους. Οι εργασίες τους είναι πολλές και αρκετά ευαίσθητες στο πολιτικό και κοινωνικό κλίμα. Μου είναι πολύ δύσκολο να πω για το αν βρίσκονται σε καλό σημείο για αγορά ή όχι.

ΕΡ.: Πώς βλέπετε τις μετοχές των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον χώρο του εμπορίου;

ΑΠ.: Στην εποχή του ευρώ σειρά εταιρειών του κλάδου είχε καλύτερες αποδόσεις σε σχέση με το μέσο όρο του Χ.Α. και λόγω αυτής της σταθερότητας πολλές φορές διαπραγματεύονταν με premium. Μετοχές όπως η JUMBO, η Folli Follie, το Πλαίσιο και η Sarantis παρουσιάζουν ενδιαφέρον σε φάσεις βυθισμάτων.