Ζομπανάκης: Εξι παρεμβάσεις για στήριξη της καινοτομίας

Η Ελλάδα χρειάζεται σειρά πρωτοβουλιών για να υπάρξει ουσιαστική ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας, υποστηρίζει ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΤΑΝΕΟ (Ταμείο Ανάπτυξης Νέας Οικονομίας)Ανδρέας Ζομπανάκης. Ο κ. Ζομπανάκης τάσσεται υπέρ της εφαρμογής φοροαπαλλαγών, κατά το βρετανικό μοντέλο, ως κινήτρου για την αύξηση της δραστηριότητας ιδιωτών επενδυτών (των λεγόμενων angels) που θα τοποθετούνται σε νέες επιχειρήσεις.

Επισημαίνει πως εκτός από την ενίσχυση της χρηματοδότησης απαιτούνται και μέτρα για την αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας (π.χ. στο κλείσιμο μιας εταιρείας), για την αποποινικοποίηση της επιχειρηματικής αποτυχίας, την αλλαγή παράλογων φορολογικών ρυθμίσεων, κίνητρα για την ίδρυση περισσότερων επιχειρήσεων μέσω των πανεπιστημίων (spin-offs) και δημιουργία θετικού περιβάλλοντος για επενδύσεις. Ο ίδιος θεωρεί πως η χώρα μας δεν έχει κινητοποιήσει επαρκώς την ελληνική Διασπορά η οποία «έχει συναισθηματική σχέση με την Ελλάδα» και μπορεί να συμβάλει με επενδύσεις και τεχνογνωσία.

Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΤΑΝΕΟ πιστεύει πως μέσω των συγκεκριμένων πρωτοβουλιών θα αποδώσουν ακόμα περισσότερο μηχανισμοί όπως το ταμείο που διοικεί. «Το ΤΑΝΕΟ έχει λόγο ύπαρξης γιατί δεν υπάρχει λόγος να δημιουργήσεις από το μηδέν έναν τέτοιο μηχανισμό» επισημαίνει.

Ο κ. Ζομπανάκης υπεραμύνεται της μέχρι σήμερα λειτουργίας του ταμείου επικαλούμενος σχετικό πόρισμα ελεγκτικού οίκου, στον οποίο είχε αναθέσει τη σύνταξη έκθεσης όταν ανέλαβε τη διοίκηση του ταμείου. Η κυβέρνηση, πάντως, εμφανίζεται με δύο διαφορετικές πολιτικές: Από τη μία έχει ανακοινώσει πως υπάρχει έκθεση του ισραηλινού YOZMA σύμφωνα με την οποία το ΤΑΝΕΟ μπορεί να λειτουργήσει ως κεντρικό κρατικό fund (fund of funds) για τη στήριξη επενδύσεων σε νέες επιχειρήσεις. Από την άλλη φαίνεται πως θέλει «να βάλει χέρι» στα περίπου 85 εκατ. ευρώ που έχει σήμερα το ταμείο, χρήματα αξιόλογα σε περίοδο δημοσιονομικής στενότητας. Μέχρι σήμερα δεν έχουν ληφθεί οριστικές αποφάσεις για την τύχη του ΤΑΝΕΟ και κυρίως για την τύχη των περίπου 85 εκατ. ευρώ…

Με θητεία περί τις δύο δεκαετίες στον τομέα του investment banking και του private equity στο Λονδίνο (Bankers Trust, Deutsche Bank, DB Capital), ο Ανδρέας Ζομπανάκης επέστρεψε στην Ελλάδα για οικογενειακούς λόγους. Στη συνέχεια ίδρυσε την εταιρεία επενδυτικών συμβούλων Vector Partners, αλλά το όνειρό του είναι να επιστρέψει στην Κρήτη όπου η οικογένεια (είναι γιος του βετεράνου τραπεζίτη Μ. Ζομπανάκη) διατηρεί σημαντική αγροτική περιουσία.

Μέχρι τότε, όμως, καλείται να απαντήσει στις αιτιάσεις για την αποτελεσματικότητα του ΤΑΝΕΟ έπειτα από περισσότερα από 10 χρόνια χρηματοδότησης της καινοτομίας, αλλά και για την ανάγκη συνέχισης της λειτουργίας του όταν πολλές από τις επενδυτικές εταιρείες (ΑΚΕΣ) όπου συμμετέχει είναι ανενεργές ή έχουν κάνει ελάχιστες επενδύσεις σε καινοτόμες επιχειρήσεις. «Το ΤΑΝΕΟ είναι ακριβό όχημα, αλλά ταυτόχρονα λειτουργεί με πολλές δικλίδες ασφαλείας» λέει ο κ. Ζομπανάκης. Διαθέτει επενδυτική επιτροπή, ιδιώτη σύμβουλο επενδύσεων και συμμετέχει στις επενδύσεις έμμεσα μέσω των Αμοιβαίων Κεφαλαίων Επενδυτικών Συμμετοχών (ΑΚΕΣ).

Κατά τον κ. Ζομπανάκη, το ταμείο έχει παθητικό ρόλο στη δραστηριότητα των ΑΚΕΣ στις οποίες συμμετέχει με 50%, αφού οι αποφάσεις λαμβάνονται από την επενδυτική επιτροπή, τον σύμβουλο επενδύσεων και τις διοικήσεις των ΑΚΕΣ. Για το θέμα των αμοιβών διαχείρισης που λαμβάνουν οι εταιρείες διαχείρισης των ΑΚΕΣ, ο κ. Ζομπανάκης υποστηρίζει πως υπήρξαν παρεμβάσεις για ορισμένες περιπτώσεις. Ο ίδιος καταλήγει πως στο τέλος οι αμοιβές διαχείρισης επιστρέφονται στους επενδυτές αφού στην ουσία είναι «δάνειο». Οι αμοιβές διαχείρισης επιστρέφονται, βέβαια, στην περίπτωση που οι επενδύσεις των ΑΚΕΣ έχουν απόδοση. Το ΤΑΝΕΟ πληρώνει το 50% των management fees στα ΑΚΕΣ που συμμετέχει.

«Μέχρι σήμερα το ΤΑΝΕΟ έχει επενδύσει σε 48 εταιρείες και μόνο μία φαλίρισε λέει ο κ. Ζομπανάκης. Ο ίδιος προσθέτει πως «ο μέσος όρος ανάπτυξης των εταιρειών στις οποίες συμμετέχουν τα ΑΚΕΣ είναι 10% ετησίως την τελευταία πενταετία, ενώ στις επιχειρήσεις απασχολούνται 2.500 εργαζόμενοι». Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΤΑΝΕΟ φέρνει το παράδειγμα της Upstream (με μεγάλη διεθνή παρουσία στον τομέα των λύσεων για δίκτυα κινητής τηλεφωνίας) για να τονίσει πως «πρέπει να γιορτάζουμε τις επιτυχίες του ΤΑΝΕΟ».