του Γιώργου Παπανικολάου (*)

Ούτε πέντε χρόνια δεν έχουν περάσει από τότε που ο κ. Θωμάς Λαναράς υποσχόταν στους επενδυτές, που κρέμονταν από τα χείλη του, ότι ακόμη και το... σύμπαν θα συνωμοτήσει υπέρ των σχεδίων του.

Κι όμως, τα εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ των αυξήσεων κεφαλαίου ”εξανεμίστηκαν”, οι χρηματιστηριακές αποτιμήσεις ”ξεφούσκωσαν” τελείως και έμειναν οι υποχρεώσεις και τα αιτήματα στις τράπεζες να συνοδεύουν τις τεράστιες εταιρικές ζημίες των τελευταίων ετών.

Ποιος φταίει; Σίγουρα όχι μόνον η... κλωστοϋφαντουργία. Ο κ. Λαναράς ζητάει τώρα μια ακόμη χρηματοδοτική ”ανάσα”, επικαλούμενος την κρίση στον κλάδο, ενώ 3.800 εργαζόμενοι και ίσως πολλοί περισσότεροι επενδυτές παρακολουθούν με δικαιολογημένη αγωνία.

Όποια κι αν είναι η κατάληξη των σκληρών διαπραγματεύσεων, ο μύθος έσβησε και έμειναν οι ”κίνδυνοι” του επιχειρηματικού και χρηματιστηριακού ”παιχνιδιού” των προηγούμενων ετών. Κίνδυνοι που δεν μπορούν πλέον να αγνοηθούν από τους τραπεζίτες, εν έτει 2004.

Ίσως μια ψυχρή καταγραφή των γεγονότων, των αριθμών και των δηλώσεων που έγιναν στο παρελθόν μπορεί να εξηγήσει πώς φτάσαμε στην υφιστάμενη κατάσταση, από την οποία προκύπτουν και οι ευθύνες, που -όπως άλλωστε και η δόξα- ανήκουν πάντα στους ηγέτες: Στους πρωταγωνιστές του ”δράματος”, ακόμη κι αν αυτό είναι επιχειρηματικό.

Στις αρχές της δεκαετίας του ’60, κάθε φορά που η οικογένεια Λαναρά αποφάσιζε ότι έπρεπε να κάνει μια λαμπρή και δημόσια εμφάνιση, οι κάτοικοι της Νάουσας έβγαιναν στους δρόμους για να υποδεχθούν τους ευεργέτες τους.

Για τη Νάουσα η οικογένεια Λαναρά ήταν κάτι ανάλογο με τους πλούσιους γαιοκτήμονες στη μεσαιωνική Ευρώπη. Κάτι ανάλογο συνέβαινε το 1999 με έναν από τους πιο γνωστούς γόνους της οικογένειας, τον κ. Θωμά Λαναρά.

Μόνο που αυτή τη φορά οι σκηνές της λατρείας δεν έλαβαν χώρα στη Νάουσα, αλλά σε όλη την Ελλάδα και η αφορμή δεν ήταν η δραστηριοποίηση της οικογένειας στην κλωστοϋφαντουργία, αλλά το χρηματιστηριακό άστρο του κ. Λαναρά.

Το 1999 ο κ. Θωμάς Λαναράς ήταν ήδη στις τάξεις των ημίθεων για τους παίκτες της Σοφοκλέους. Ένας ζωντανός θρύλος. Ο άνθρωπος που ό,τι έπιανε στα χέρια του γινόταν χρυσάφι. Αρκεί να ήταν μπροστά από μια οθόνη... Το να έχει κανείς ”πρόσβαση” στους ”αυλικούς” του αυτοκράτορα ήταν μεγάλο θέμα. Είχε συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι των άλλων παικτών της αγοράς...

Όπου πήγαινε ο κ. Λαναράς, σήμαινε συναγερμός. Οι άνθρωποι του φέρονταν με σεβασμό, αλλά και με προσμονή για μία καλή είδηση, μία χρυσοφόρα υπόδειξη. Κι όταν ο κ. Λαναράς χρειάστηκε τη συμβολή των επενδυτών για τις αυξήσεις κεφαλαίου των εταιριών του, δεν δυσκολεύτηκε ιδιαίτερα.

Ήταν αρκετό να επισκεφθεί μερικές επαρχιακές πόλεις και να μιλήσει. Το πλήθος άκουγε και ακολουθούσε. Κι η μία παρουσίαση ακολουθούσε την άλλη. Από πόλη σε πόλη και από αεροπλάνο σε αεροπλάνο...

(*) Το κείμενο αποτελεί αναδημοσίευση από το τεύχος 330 της εφημερίδας ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ.