Tου Γιώργου Παπανικολάου

Κατά πόσον μπορούν ακόμη και οι ίδιοι οι ανεξάρτητοι αναλυτές, πολύ δε περισσότερο οι απλοί επενδυτές, να είναι σίγουροι για τα όσα αναγράφονται στις επίσημες λογιστικές καταστάσεις των εισηγμένων εταιριών και των θυγατρικών τους;

Πόσο έγκυρες είναι οι προτροπές των διαφόρων επενδυτικών οίκων, οι οποίοι φορούν ταυτόχρονα διάφορα ”καπέλα”, του χρηματοδότη, του συμβούλου και του αναλυτή;

Τα ερωτήματα αυτά τίθενται πλέον ανοικτά, όχι μόνο στη χώρα μας (όπου ανέκαθεν υπήρχαν αμφιβολίες για τον τρόπο απεικόνισης των στοιχείων των εισηγμένων εταιριών), αλλά και διεθνώς.

Ωσάν να μην έφθανε το σκάνδαλο της Enron (στο οποίο φέρονται αναμειγμένοι ακόμη και διεθνείς επενδυτικοί οίκοι), αλλά και η υπόθεση των ”κρυφών” συμφωνιών της εταιρίας Tyco, κεραυνός εν αιθρία ήταν και η περίπτωση της τράπεζας Allied Irish.

Μιας τράπεζας που ήλθε να αποδείξει ότι τα παθήματα της Barings, που πωλήθηκε προ ετών για μία στερλίνα στην ING, κάθε άλλο παρά έγιναν μαθήματα!

Λίγα χρόνια μετά, η ιστορία επαναλήφθηκε, αλλά όχι ως... φάρσα. Και πάλι ένας μεμονωμένος trader κατάφερε (πώς άραγε;) να αποφύγει τις εποπτικές αρχές αλλά και τα όργανα εσωτερικού ελέγχου της ίδιας της τράπεζας, συσσωρεύοντας, μέσω παραγόντων προϊόντων, ζημίες που ισοδυναμούν με τις απώλειες που έχει η κεντρική τράπεζα μιας μικρής χώρας, όταν χάσει τη μάχη στήριξης του νομίσματός της!

Περίπου 750 εκατομμύρια δολάρια!!

Ακόμη και στις ΗΠΑ, όπου η αποτελεσματικότητα της αμερικανικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (της περιβόητης SEC) και η ”αμεροληψία” των αναλυτών στους μεγάλους επενδυτικούς οίκους αποτελούσαν ”θέσφατα”, επικρατεί κομφούζιο, μετά την κατάρρευση της Enron.

Είναι ίσως πρωτοφανές το γεγονός ότι μεγάλες τράπεζες, όπως η ιταλική Unicredito, στρέφονται δικαστικώς εναντίον διεθνών κολοσσών, όπως η Citigroup και η JP Morgan, κατηγορώντας τες ότι, παίζοντας πολλαπλό ρόλο (του αναδόχου, του συμβούλου και του δανειστή... ταυτόχρονα), ενήργησαν ουσιαστικά ως... κράχτες για να παρασύρουν άλλες... ανυποψίαστες τράπεζες στο δανεισμό της Enron με υπέρογκα ποσά!

Ολα αυτά βεβαίως μεγεθύνουν την καχυποψία των επενδυτών που -όχι μόνο στην Ελλάδα, όπως ορισμένοι θέλουν να πιστεύουν- έπεσαν θύματα του φουσκώματος των αγορών.

Eίναι βέβαιο ότι τα υποτιθέμενα ”σινικά τείχη” ανάμεσα στα δαιδαλώδη departments των διεθνών επενδυτικών κολοσσών δεν προστατεύουν επαρκώς τους επενδυτές από τα διπλά παιχνίδια.

Οπως είναι βέβαιο ότι η στενή σχέση μεταξύ ελεγκτών, επενδυτικών συμβούλων, αναδόχων και ”αναλυτών” τείνει να δημιουργήσει μια νέα έννοια στη λέξη... διαπλοκή.

Το θέμα είναι πώς θα αντιμετωπισθεί αυτή η κατάσταση. Με ακόμη πιο μεθοδευμένους και σκληρούς ελέγχους, είναι η απάντηση, την πρωτοβουλία για τη λήψη των οποίων δεν μπορεί παρά να λάβουν όχι μόνον οι μεγάλοι κολοσσοί του χρηματοοικονομικού χώρου (για να περισώσουν την αξιοπιστία τους), αλλά και οι διάφορες κρατικές και διεθνείς Αρχές, ώστε να προστατεύσουν τα ίδια τα χρηματιστήρια.