Πληρώνουμε τo πάρτι στο Δημόσιο!

Όσοι έχουν ακόμη αμφιβολίες για τους βασικούς λόγους που οδήγησαν στον δημοσιονομικό εκτροχιασμό και στη διεθνή επιτροπεία δεν έχουν παρά να ρίξουν μια ματιά στα νούμερα που παραθέτει η τρόικα.

Δημοσιεύθηκε: 13 Νοεμβρίου 2012 - 07:53

Dr Money

Η υπερχρέωση μιας χώρας είναι κυρίως απόρροια των πρωτογενών ελλειμμάτων που παράγει για μεγάλο χρονικό διάστημα, του επιτοκίου με το οποίο δανείζεται και αναχρηματοδοτεί το δημόσιο χρέος, του ρυθμού μεταβολής του ΑΕΠ και φυσικά του δημόσιου χρέους στην αρχή.

Το χρέος μιας χώρας μπορεί να αυξάνεται ακόμη κι αν παράγει πρωτογενές πλεόνασμα γενικής κυβέρνησης ως ποσοστό του ΑΕΠ, στο μέτρο που υπολείπεται της διαφοράς του μέσου επιτοκίου δανεισμού από τον ρυθμό μεταβολής του ονομαστικού ΑΕΠ.

Είναι προφανές ότι η διόγκωση του ελληνικού δημόσιου χρέους την προηγούμενη δεκαετία, μέχρι και το 2009, οφείλεται κυρίως στα αυξανόμενα πρωτογενή ελλείμματα.

Κι αυτό γιατί η χώρα μπορούσε να δανειστεί φθηνά από τις αγορές, ενώ η ελληνική οικονομία αναπτυσσόταν με συγκριτικά υψηλότερους ρυθμούς το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα της πρώτης δεκαετίας του νέου αιώνα.

Το ψαλίδισμα των spreads στα διακρατικά δάνεια που λάμβανε η Ελλάδα από την Ε.Ε. μέχρι και τα τέλη του 2011, σε συνδυασμό με το χαμηλό επιτόκιο των δανείων του EFSF, έχει μειώσει το μέσο επιτόκιο δανεισμού της χώρας σε σχετικά χαμηλά επίπεδα.

Όμως, η ύφεση της ελληνικής οικονομίας επιβαρύνει τη δυναμική του χρέους αφού είναι μεγαλύτερη από το μεσοσταθμικό επιτόκιο δανεισμού της Ελλάδας από το EFSF και το ΔΝΤ και ό,τι έχει απομείνει από τα παλιά ομόλογα.

Ο ανωτέρω συνδυασμός εξηγεί την καταγραφόμενη αύξηση του δημόσιου χρέους είτε σε απόλυτα νούμερα είτε ως ποσοστό του ΑΕΠ, παρά μια εφάπαξ μικρή μείωσή του λόγω PSI.

Όμως, η μαγιά για την αύξηση του δημόσιου χρέους από τις αρχές του 2000 μέχρι σήμερα, είναι τα πρωτογενή ελλείμματα της γενικής κυβέρνησης καθώς οι δαπάνες χωρίς τους τόκους, ήταν μεγαλύτερες από τα έσοδα.

Τα νούμερα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις δαπάνες και τα έσοδά της δεν λένε ψέματα.

Το 1991, η γενική κυβέρνηση δαπανούσε 22,8 δισ. ευρώ ή το 42,1% του ΑΕΠ, εκ των οποίων τα 4,7 δισ. ήταν τόκοι.

Την ίδια χρονιά, τα συνολικά έσοδα ήταν 17,2 δισ. ευρώ ή 31,1% του ΑΕΠ.

Πέντε χρόνια αργότερα, το 1995, οι δαπάνες είχαν ανέβει στα 41 δισ. ευρώ ή 46,2% του ΑΕΠ, εκ των οποίων 10 δισ. πήγαιναν σε τόκους.

Τα έσοδα ανέρχονταν σε 32,8 δισ. ευρώ ή 35,6% του ΑΕΠ.

Το 2000, οι δαπάνες είχαν σκαρφαλώσει στα 63,6 δισ. η 47,1% του ΑΕΠ, εκ των οποίων 10 δισ. ευρώ ήταν τόκοι.

Τα έσοδα ανέρχονταν σε 58,5 δισ. ευρώ ή 40,4% του ΑΕΠ.

Το 2004, η γενική κυβέρνηση ξόδευε 84,5 δισ. ευρώ ή 46% του ΑΕΠ, εκ των οποίων 9,2 δισ. ήταν τόκοι, και εισέπραττε 70,6 δισ. ευρώ.

Για να φθάσουμε στο κομβικό 2009, όπου οι δαπάνες έφθασαν τα 124,7 δισ. ή 53,8% του ΑΕΠ, εκ των οποίων 12 δισ. ευρώ ήταν για τόκους, ενώ τα έσοδα διαμορφώνονταν στα 88,6 δισ. ευρώ ή 36,9% του ΑΕΠ.

Όλη αυτήν την περίοδο, οι δαπάνες και τα έσοδα αυξάνονταν σταθερά σε ονομαστικά ποσά, με εξαίρεση το 2009 όπου τα έσοδα μειώθηκαν έναντι του 2008.

Οι δαπάνες αυξάνονταν σχεδόν σταθερά ως ποσοστό του ΑΕΠ, ενώ τα έσοδα παρουσίαζαν κάποια σκαμπανεβάσματα μεταξύ 40% και 36,9% του ΑΕΠ την ίδια περίοδο.

Όμως, εκείνο που δεν γνωρίζαμε ήταν αυτό που επισημαίνει το προσχέδιο της έκθεσης της τρόικας.

Τι είναι αυτό:

Το κονδύλι της μισθοδοσίας στο Δημόσιο δεν ανέβαινε μόνο σταθερά από το 2000 μέχρι το 2009, λόγω των υπέρογκων αυξήσεων και των προσλήψεων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, αλλά ξεπέρασε κατά πολύ τον αντίστοιχο μέσο όρο στην ευρωζώνη των 17.

Για την ακρίβεια, η μισθοδοσία υπερδιπλασιάστηκε μεταξύ των ετών 2000 και 2009, αντιπροσωπεύοντας το 45% της αύξησης των δημοσιονομικών δαπανών, και είναι βασικός λόγος για την αύξηση του χρέους.

Το σχετικό κονδύλι αυξήθηκε κατά 2,1% κατά μέσο όρο ετησίως την περίοδο 2000-2009 έναντι 1,4% του μέσου όρου στην ευρωζώνη των 17.

Αυτό εξηγεί γιατί ακόμη και μετά τις μειώσεις αποδοχών των δημοσίων υπαλλήλων που επήλθαν λόγω των μνημονίων Ι και ΙΙ το κονδύλι μισθοδοσίας εκτιμάται ότι θα εμφανίσει το 2014 την ίδια περίπου μέση ετήσια αύξηση με τον μέσο όρο της ευρωζώνης από το 2000.

Κι αυτό υπό την προϋπόθεση ότι μέχρι τότε θα έχουν αποχωρήσει οι υπάλληλοι που προβλέπει το μνημόνιο ΙΙ, κάτι μάλλον δύσκολο αν κρίνει κανείς από τις αντιδράσεις των ΟΤΑ στην αποστολή των σχετικών λιστών που ζητά η κυβέρνηση.

Φυσικά, η ίδια έκθεση επισημαίνει ακόμα ότι πάνω από τους μισούς ελεύθερους επαγγελματίες δηλώνουν εισόδημα μικρότερο των 5.000 ευρώ ετησίως, συμπληρώνοντας το πάζλ του ελληνικού δημοσιονομικού εκτροχιασμού που πληρώνει η χώρα.

Φυσικά, υπάρχουν μερικοί, π.χ. Μίχας, που υποστηρίζουν ότι, ακόμη κι αν όλοι αυτοί πλήρωναν τους φόρους που τους αναλογούσαν, τα επιπλέον έσοδα δεν θα κατευθύνονταν από τους εκάστοτε πολιτικούς στη χρηματοδότηση των δαπανών και στη μείωση του ελλείμματος, αλλά σε επιπλέον προσλήψεις στο δημόσιο και σε αυξήσεις αποδοχών προς άγραν ψήφων.

Σε κάθε περίπτωση, η συμπίεση του κόστους λειτουργίας του κράτους σε αχρείαστους τομείς ή σε υπερδιογκωμένους, π.χ. ΟΤΑ, θα πρέπει να είναι προτεραιότητα της δημοσιονομικής προσαρμογής.

Άλλωστε, αυτά τα λάθη πληρώνουμε, σύμφωνα με τα νούμερα που παραθέτει η έκθεση της τρόικας.

Dr. Money

*Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τον αρθρογράφο; Τι γνώμη έχετε;

To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.