Η λύση της κ. Μέρκελ δεν είναι αρκετή

Η ανακεφαλαιοποίηση των ευρωπαϊκών τραπεζών και η επίλυση της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη θα είναι βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Όμως, δεν φθάνει για να αντιμετωπίσει το ευρύτερο πρόβλημα.

Δημοσιεύθηκε: 17 Οκτωβρίου 2011 - 07:54

Dr Money

Kατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης τη δεκαετία του 1930, η απόδοση του 10ετούς αμερικανικού κρατικού ομολόγου είχε πέσει στο ιστορικό χαμηλό 1,85%.

Όμως, δεν πάει πολύς καιρός από τον περασμένο μήνα όπου το 1,85% πέρασε στην Ιστορία καθώς η απόδοση του 10ετούς αμερικανικού ομολόγου υποχώρησε στο 1,83%.

Για να κατανοηθεί η σημασία της βουτιάς της απόδοσης του 10ετούς αμερικανικού ομολόγου ή, αν προτιμάτε, η άνοδος της τιμής του ομολόγου, θα έπρεπε κανείς να τη συγκρίνει με δύο άλλα νούμερα:

Πρώτον, με τη μέση απόδοση του 10ετούς ομολόγου τα τελευταία 40 χρόνια, που διαμορφώνεται λίγο πάνω από το 7%.

Δεύτερον, με την απόδοση του 10ετούς ιαπωνικού ομολόγου, που βρέθηκε στα ίδια επίπεδα με το αμερικανικό στα τέλη του 1997, δηλαδή κάπου 7 χρόνια από το σκάσιμο της μεγάλης φούσκας στην ιαπωνική αγορά ακινήτων.

Το γεγονός ότι η απόδοση του ιαπωνικού ομολόγου συνέχισε να υποχωρεί για να βρεθεί κάτω από 0,5% σε κάποιο σημείο αργότερα, καθώς η οικονομία της χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου είχε περιέλθει σε παρατεταμένη περίοδο αποπληθωρισμού, δεν αλλοιώνει τη σύγκριση.

Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που συνέδεσαν το ράλι στις τιμές των αμερικανικών ομολόγων και την υποχώρηση των αποδόσεών τους σε επίπεδα-ρεκόρ με την κρίση χρέους στην ευρωζώνη και τις ανησυχίες για μια νέα ύφεση που παραδοσιακά ευνοεί τα ομόλογα.

Η μεγάλη υποχώρηση της απόδοσης του 10ετούς γερμανικού ομολόγου την ίδια περίοδο στο χαμηλό επίπεδο του 1,67% ενισχύει την ανωτέρω άποψη, υπό την έννοια ότι η Γερμανία θεωρείται ασφαλές καταφύγιο, παρότι είναι η μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης.

Χθες, το 10ετές αμερικανικό κρατικό ομόλογο πρόσφερε απόδοση 2,25% και το γερμανικό 2,2%, έπειτα από τρεις εβδομάδες απωλειών, καθώς η αγορά προεξοφλεί ότι οι ηγέτες της ευρωζώνης θα βρουν μια βιώσιμη λύση στην κρίση χρέους που την ταλανίζει.

Θα ήταν όμως μεγάλο λάθος να συμπεράνει κανείς ότι ο συναγερμός έχει λήξει και ότι η κατάσταση στην αγορά κρατικών ομολόγων βαίνει προς εξομάλυνση, αφού οι αποδόσεις των αμερικανικών και των γερμανικών ομολόγων παραμένουν σε πολύ χαμηλά επίπεδα.

Ακόμη κι αν η ευρωζώνη, δηλαδή η Γερμανία, καταφέρει να βρει μια λύση για την ανακεφαλαιοποίηση των ευρωπαϊκών τραπεζών και την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους στην ευρωπεριφέρεια, που δεν θα αμφισβητηθεί από τις αγορές, ο κίνδυνος θα παραμείνει αν δεν αλλάξει κάτι άλλο εξίσου σημαντικό, όπως διδάσκει η Ιστορία:

Η οικονομική πολιτική στις χώρες του σκληρού πυρήνα της ευρωζώνης και σε άλλες μεγάλες οικονομίες με ελεγχόμενα δημοσιονομικά ελλείμματα και δημόσιο χρέος.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης, τη δεκαετία του 1930, τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις δεν δανείζονταν για να αγοράσουν καταναλωτικά αγαθά και να κάνουν επενδύσεις, παρότι τα επιτόκια ήταν χαμηλά, αλλά προσπαθούσαν να μειώσουν τα χρέη και τον δανεισμό τους προς τις τράπεζες.

Από τη στιγμή όπου δεν υπήρχε ζήτηση για νέα δάνεια, οι τράπεζες προτιμούσαν να επενδύουν τα λεφτά από την αποπληρωμή των παλιών δανείων σε χρεόγραφα του αμερικανικού κράτους, ανεβάζοντας τις τιμές και συμπιέζοντας τις αποδόσεις των ομολόγων.

Σε κάποιον βαθμό το ίδιο συμβαίνει σήμερα σε μια σειρά χώρες της ευρωζώνης όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ισπανία αλλά και η Πορτογαλία και η Ιρλανδία.

Η περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών τους προς τον υπόλοιπο κόσμο θα μπορούσε να τονώσει τις οικονομίες τους, συνιστώντας μια διέξοδο. Όμως, η παγκόσμια οικονομία δείχνει σημάδια κόπωσης και αυτό δεν βοηθά.

Μια άλλη λύση θα ήταν να αναλάβει δράση η ΕΚΤ κατά τα πρότυπα της FED, αλλά υπάρχουν νομικά εμπόδια που δεν της το επιτρέπουν.

Αν όμως οι δύο προαναφερθείσες πολιτικές για την αποφυγή της επανάληψης των λαθών του παρελθόντος, που οδήγησαν σε παρατεταμένες περιόδους αποπληθωρισμού δεν μπορούν να υλοποιηθούν, απομένει μόνο μία.

Η τόνωση της ζήτησης μέσω δημοσιονομικής επέκτασης από τις χώρες του σκληρού πυρήνα της ευρωζώνης αλλά κι από άλλες με υγιή δημόσια οικονομικά σε παγκόσμια κλίμακα, ώστε να τονωθεί ο ρυθμός ανάπτυξης και να βοηθηθούν πιο αποτελεσματικά οι χώρες με υψηλά δημόσια χρέη όπως η Ελλάδα.

Ευπρόσδεκτα, λοιπόν, τα σχέδια για ανακεφαλαιοποίηση των ευρωπαϊκών τραπεζών και για ελάφρυνση της Ελλάδας από το τεράστιο δημόσιο χρέος της, αλλά ίσως δεν αποδειχθούν αρκετά αν οι σπόροι του αποπληθωρισμού συνεχίσουν να φυτρώνουν.

Dr. Money

* Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τον αρθρογράφο; Τι γνώμη έχετε;

To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.