Μετρημένα κουκιά

Για να πληρωθούν τα 800άρια και να καλυφθεί το κενό στα δημόσια οικονομικά από τις αναβολές φορολογικών και ασφαλιστικών εισφορών, που κανείς δεν ξέρει σε ποιο βαθμό και σε τι βάθος χρόνου θα πληρωθούν, χρειάζεται χρηματοδότηση. Η Ελλάδα θα πρέπει να πορευτεί με βάση τις δυνατότητες που της δίνουν οι αγορές ομολόγων της στη δευτερογενή αγορά από την ΕΚΤ.

Για να κατανοήσουμε πού βρισκόμαστε και τι μπορεί να γίνει από πλευράς χρηματοδότησης, αφήνοντας απέξω τα κοινοτικά δάνεια, θα πρέπει να ρίξουμε μια ματιά στη γειτονική Ιταλία. Την προηγούμενη εβδομάδα, η Ιταλία δανείσθηκε 16 δισ. ευρώ μέσω της πώλησης ενός νέου 5ετούς ομολόγου και του ανοίγματος της έκδοσης του 30ετούς ομολόγου. Οι συνολικές προσφορές από τους ενδιαφερόμενους ξεπέρασαν τα 110 δισ. ευρώ αλλά η απόδοση του 30ετούς ομολόγου ακούμπησε το 3% καθώς όλοι περίμεναν την ετυμηγορία τoυ οίκου αξιολόγησης S&P. Η Ιταλία, η οποία εκτιμάται πως ίσως χρειασθεί κάπου 400 δισ. ευρώ φέτος για να καλύψει ελλείμματα και να αναχρηματοδοτήσει τα χρεόγραφά της έναντι 240 δισ. αρχικά τα καταφέρνει γιατί έχει δύο ισχυρά στηρίγματα. Από τη μια πλευρά, την ΕΚΤ που αγοράζει ιταλικά ομόλογα μέσω του κανονικού και του νέου έκτακτου προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης (QE) για την αντιμετώπιση της πανδημίας και από την άλλη, τις ιταλικές τράπεζες, Αμοιβαία Κεφάλαια κ.λπ.     

Η Ελλάδα δεν έχει ούτε τη μεγάλη καταθετική/επενδυτική βάση της Ιταλίας ούτε συμμετέχει στο κανονικό QE της ΕΚΤ όπως η Ιταλία. Ούτε, ασφαλώς, βρίσκεται στην επενδυτική βαθμίδα αξιολόγησης. Θεωρητικά, πλεονεκτεί βραχυπρόθεσμα, γιατί έχει μερικά δισ. ευρώ διαθέσιμα από το περιβόητο «μαξιλάρι».

Ρίχνοντας μια ματιά στην Ιταλία και φέρνοντας στο νου πόσο δύσκολος ήταν ο πρόσφατος δανεισμός μέσω των 7ετών ομολόγων, κατανοεί κανείς τις δυνατότητες δανεισμού της χώρας από τις αγορές. 

Απ’ όσο κατανοούμε, η ΕΚΤ έχει γνωστοποιήσει στην ελληνική πλευρά πως μπορεί να αγοράσει ελληνικά χρεόγραφα έως 15 δισ. ευρώ μέσω του έκτακτου προγράμματος (PEPP) μέχρι το τέλος του 2020. Θεωρητικά, αυτό μεταφράζεται σε 1,5 δισ. ευρώ τον μήνα για το διάστημα Απριλίου-Δεκεμβρίου. 

Η ελληνική πλευρά θα πρέπει να εναρμονίσει τις εξόδους της στις αγορές με την τακτική παρεμβάσεων της ΕΚΤ όσο οι συνθήκες στις αγορές παραμένουν δύσκολες και τα μεγάλα κοινοτικά κονδύλια δεν εισρέουν. Τι σημαίνει αυτό; Αν η χώρα άντλησε 2 δισ. ευρώ πουλώντας τα 7ετή ομόλογα τον Απρίλιο, θα πρέπει λογικά να περιμένει μέχρι τα μέσα Ιουνίου ή τις αρχές Ιουλίου για να «σηκώσει» άλλα τόσα ή 2,5-3 δισ., έχοντας σύμμαχο τις παρεμβάσεις της ΕΚΤ. Κι επειδή ο Αύγουστος είναι πρακτικά νεκρός μήνας για εκδόσεις ομολόγων, η επόμενη κίνηση θα πρέπει να γίνει προς τα τέλη Αυγούστου ή τον Σεπτέμβριο. 

Φυσικά, η χώρα θα μπορούσε να δανεισθεί ενδιάμεσα επιπλέον 1 με 2 δισ. ευρώ μέσω εντόκων καθώς είναι πιο εύκολο να πωληθούν. Ας μην ξεχνάμε πως τα έντοκα δεν «κουρεύτηκαν» με το PSI το 2012. Με άλλα λόγια, το πόσα λεφτά μπορεί η Ελλάδα να δανεισθεί φέτος είναι μετρημένα κουκιά. Για την ακρίβεια, μερικά δισ. ευρώ λιγότερα από το ανώτερο όριο αγορών της ΕΚΤ μέσω του PEPP, αν οι αγορές παραμείνουν επιφυλακτικές και τα οικονομικά νέα από την Ελλάδα δεν είναι ιδιαιτέρως δυσάρεστα.