Γιατί μια Fed δεν φέρνει την... άνοιξη

Oι επενδυτές είχαν στοιχηματίσει πολλά στην ικανότητα της Fed να αποτρέψει την ύφεση στην αμερικανική οικονομία και να βοηθήσει στην ανάκαμψη της Γουόλ Στριτ και των άλλων χρηματιστηριακών αγορών. Είχαν παραβλέψει όμως μια σημαντική λεπτομέρεια.

Δημοσιεύθηκε: 21 Ιανουαρίου 2008 - 08:06

Dr Money

Δεν είναι σοφό να πηγαίνει κάποιος κόντρα στη Fed, λένε ορισμένοι.

Τι ενοούν;

Η Αμερικανική Ομοσπονδιακή Τράπεζα έχει τα απαραίτητα εργαλεία για να δώσει την απαιτούμενη ώθηση στην οικονομία ώστε να τονωθεί η κερδοφορία των επιχειρήσεων και να ανέβει η Γουόλ Στριτ.

Όμως, παρά τις διαδοχικές μειώσεις επιτοκίων στις οποίες έχει προβεί από τον Σεπτέμβριο μέχρι σήμερα και την έμμεση διαβεβαίωση από τον πρόεδρό της κ. Μπεν Μπερνάνκε ότι έρχονται κι άλλες μειώσεις, οι αγορές δεν λένε να ανακάμψουν, αρχής γενομένης από τις μετοχές του χρηματοοικονομικού κλάδου και κυρίως του τραπεζικού.

Μήπως έχουν κάνει κάποιο λάθος;

Η απάντηση είναι απλή.

Οι αγορές έχουν δώσει μεγαλύτερη βαρύτητα στη Fed και λιγότερη στη διαθεσιμότητα των δανείων (credit), ενώ θα έπρεπε να κάνουν ακριβώς το αντίθετο σ’ αυτήν τη φάση.

Η Fed έχει όντως μεγάλη δύναμη επειδή μπορεί να καθορίσει τα βραχυχρόνια επιτόκια, όμως η ισχυρότερη κεντρική τράπεζα στον κόσμο δεν μπορεί να αναγκάσει τις τράπεζες να δίνουν δάνεια η μία στην άλλη ή στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις.

Από το 2004 μέχρι το 2006 που η Fed ανέβαζε τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια του δολαρίου, οι μετοχές ήταν σε ανοδική πορεία με εξαίρεση ολιγόμηνα πτωτικά επεισόδια.

Δεν είναι τυχαίο.

Την περίοδο 2004-2006 οι τράπεζες δεν συνέχιζαν απλώς να δίνουν δάνεια, αλλά τα έδιναν πιο απλόχερα με αποτέλεσμα να οδηγηθούμε στην κρίση των στεγαστικών δανείων μειωμένης εξασφάλισης.

Όμως, από το καλοκαίρι του 2007 μέχρι σήμερα συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο.

Η Fed μειώνει τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια, αλλά οι έρευνες (senior loan officer surveys) της Fed καθώς και της EKT στην ευρωζώνη δείχνουν ότι οι τράπεζες σφίγγουν συνεχώς τις κάνουλες των χορηγήσεων προς τους πελάτες στους.

Επομένως, η Fed μπορεί να μειώνει τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια, όμως αυτές οι μειώσεις έχουν περιορισμένη επίπτωση στην πραγματική οικονομία.

Οι λόγοι είναι απλοί. Οι τράπεζες έχουν γίνει πολύ πιο αυστηρές στη χορήγηση δανείων και πολλές αγορές, π.χ. τιτλοποιήσεων, παραμένουν κλειστές στις επιχειρήσεις και στις τράπεζες για χρηματοδότηση.

Αν λοιπόν η πιστωτική επέκταση δεν γίνει πραγματικότητα, οι μειώσεις επιτοκίων από τη Fed, που εξ ορισμού χρειάζονται αρκετούς μήνες για να διαχυθούν στην οικονομία, δεν θα έχουν μεγάλη επίπτωση.

Το καλό είναι ότι μία από τις συνθήκες για να αρχίσουν οι τράπεζες να ανοίγουν τις κάνουλες των δανείων έχει αρχίσει να διαμορφώνεται.

Τα επιτόκια στη διατραπεζική αγορά χρήματος, π.χ. Libor για το δολάριο ή Euribor για το ευρώ που δανείζει η μία τράπεζα την άλλη, έχουν μειωθεί σημαντικά από τα υψηλά επίπεδα στα οποία βρέθηκαν στα μέσα Δεκεμβρίου.

Είναι ένα καλό σημάδι μαζί με τη δεδηλωμένη πρόθεση της Fed να μειώσει κι άλλο τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια το προσεχές διάστημα.

Όμως, το κλειδί στην παρούσα φάση για τις αγορές είναι το credit.

Η Fed μπορεί να βοηθήσει σ’ αυτό το μέτωπο, αλλά δεν μπορεί να εξαναγκάσει καμία τράπεζα να ανοίξει τις κάνουλες.

Όταν οι χρηματιστηριακές αγορές μυριστούν ότι αυτό συμβαίνει θα τρέξουν να προεξοφλήσουν την ανάκαμψη, κάνοντας ράλι.

Dr. Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.