Όνειρο απατηλό η βιώσιμη ελληνική ανάπτυξη;

Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι οι χώρες με γηράσκοντες πληθυσμούς, όπως η Ιταλία και η Ιαπωνία, εμφανίζουν χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης μεσομακροπρόθεσμα.

Αρκετοί αναλυτές αποδίδουν τις οικονομικές επιπτώσεις στη μείωση της εργατικής δύναμης, στην αναδιανομή του εθνικού εισοδήματος που συνεπάγεται και στην αλλαγή της συμπεριφοράς των νοικοκυριών, των επιχειρήσεων και της κυβέρνησης.

Στην Ελλάδα, ο πληθυσμός γηράσκει, αλλά η εργατική δύναμη δεν έχει επηρεασθεί μέχρι στιγμής.

Όμως, οι απασχολούμενοι έχουν μειωθεί δραματικά και οι άνεργοι έχουν αυξηθεί κατακόρυφα από το 2008 μέχρι σήμερα, ενώ και οι συνταξιούχοι αυξάνονται.

Συγκεκριμένα, ο μη οικονομικά ενεργός πληθυσμός ανερχόταν σε 3,39 εκατ. ανθρώπους τον Απρίλιο του 2008, για να υποχωρήσει ελαφρώς σε 3,34 εκατ. τον περασμένο Απρίλιο.

Από αυτούς, κάπου 2,7 εκατ. άτομα είναι συνταξιούχοι, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας.

Από την άλλη πλευρά, το εργατικό δυναμικό της χώρας παραμένει σταθερό γύρω στα 5 εκατομμύρια άτομα.

Όμως, μια δραματική αλλαγή έχει συμβεί στη σύνθεσή του, σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή.

Ο αριθμός των απασχολούμενων υποχώρησε σε 3,6 εκατ. τον περασμένο Απρίλιο από 4,55 εκατ. τον ίδιο μήνα το 2008.

Ταυτόχρονα, ο αριθμός των ανέργων αυξήθηκε σε 1,34 εκατ. από 386 χιλιάδες τον Απρίλιο του 2008.

Η κατακόρυφη αύξηση της ανεργίας στο 26,9% του ενεργού πληθυσμού τον περασμένο Απρίλιο από 7,8% τον ίδιο μήνα το 2008 αποτυπώνει τη δυσμενή πραγματικότητα.

Με άλλα λόγια, περίπου 3,6 εκατ. άτομα δουλεύουν για να παράγουν προϊόντα και υπηρεσίες που καταναλώνονται από 3,34 εκατομμύρια μη οικονομικά ενεργούς πολίτες, εκ των οποίων τα 2,7 εκατ. έχουν συνταξιοδοτηθεί, και 1,34 εκατομμύρια ανέργους.

Προφανώς, οι συγκεκριμένες αναλογίες δεν μπορούν να διατηρηθούν επί μακρόν ή να επιδεινωθούν και να ελπίζει κανείς σε βιώσιμους, ικανοποιητικούς ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας στο μέλλον.

Σε τέτοιες περιπτώσεις, η εφαρμογή πιο επεκτατικών δημοσιονομικών και νομισματικών πολιτικών ενδείκνυται για την ενίσχυση της απασχόλησης.

Όμως, η άσκηση της νομισματικής πολιτικής είναι αρμοδιότητα της Φρανκφούρτης, ενώ η άσκηση μιας πιο χαλαρής δημοσιονομικής πολιτικής σε μια χώρα με υψηλό δημόσιο χρέος, που είναι αποκλεισμένη από τις αγορές, είναι στη διακριτική ευχέρεια των πιστωτών της.

Και ασφαλώς οι τελευταίοι δεν δείχνουν καμία διάθεση για χαλάρωση.

Αντίθετα, εμμένουν στη αύξηση των φόρων εισοδήματος και ακίνητης περιουσίας για να κλείσουν οι δημοσιονομικές τρύπες.

Τι απομένει;

Μια μεγάλη αύξηση της εξωτερικής ζήτησης, η αύξηση των επενδύσεων και τα στοχευμένα προγράμματα επανακατάρτισης και εκπαίδευσης για ανέργους που χρηματοδοτούνται από την Ε.Ε. για να ενισχυθεί η απασχόληση.

Όμως, οι συνταξιούχοι είναι μια άλλη υπόθεση.

Κι αυτό γιατί συνταξιούχος στην Ελλάδα δεν γίνεσαι μόνο λόγω γήρατος.

Γίνεσαι επίσης στα 40 σου ή στα 50 σου αν είσαι στρατιωτικός ή γυναίκα με ανήλικα τέκνα ή υπάλληλος που μπήκες σε πρόγραμμα πρόωρης συνταξιοδότησης κ.τ.λ.

Το κόστος για τον προϋπολογισμό είναι μεγάλο, παρά τις περικοπές και τον εξορθολογισμό του συστήματος, π.χ. με τις μαϊμού συντάξεις, τα τελευταία χρόνια.

Χωρίς αμφιβολία, ο ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης μιας χώρας είναι συνάρτηση διαφόρων μεταβλητών.

Aνάλογα με το οικονομικό μοντέλο που χρησιμοποιεί κανείς, οι μεταβλητές ποικίλλουν.

Στο νεοκλασικό μοντέλο, ο μακροχρόνιος ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης είναι συνάρτηση της συσσώρευσης κεφαλαίου, της παραγωγικότητας, των τεχνολογικών αλλαγών και της αύξησης του πληθυσμού.

Τα δημογραφικά χαρακτηριστικά παίζουν σημαντικό ρόλο σε άλλα μοντέλα.

Δεν είναι λοιπόν εύκολο να φαντασθεί κανείς πώς μια χώρα όπως η Ελλάδα, που αντιμετωπίζει περιορισμούς στην άσκηση οικονομικής πολιτικής και έχει δυσμενή δημογραφικά και άλλα χαρακτηριστικά στην αγορά εργασίας, μπορεί να πετύχει βιώσιμους κι ικανοποιητικούς ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης μεσομακροπρόθεσμα.

Dr. Money

*Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τον αρθρογράφο;

Τι γνώμη έχετε; To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.