Το προσεχές δίλημμα του Τρισέ

Σε αντίθεση με τον πρόεδρο της Fed Μπεν Μπερνάνκε, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Ζαν-Κλοντ Τρισέ έχει σταθεί μέχρι σήμερα τυχερός, αφού τα πράγματα ήρθαν έτσι ώστε να μη χρειαστεί να πάρει κάποια δύσκολη απόφαση. Όλα όμως έχουν κάποτε ένα τέλος.

Δημοσιεύθηκε: 18 Αυγούστου 2006 - 08:00

Dr Money

Ο Ζαν-Κλοντ Τρισέ, ο σημερινός πρόεδρος της ΕΚΤ, ήταν πάντοτε προσεκτικός στις κινήσεις του. Δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Το πέρασμά του από το υπουργείο Οικονομικών της Γαλλίας και η θητεία του στη θέση του διοικητή της Τράπεζας της Γαλλίας τον δίδαξαν πολλά, αφήνοντας ανεξίτηλα σημάδια πάνω του.

Ο Ζαν-Κλοντ Τρισέ, όμως, στάθηκε και τυχερός. Σε αντίθεση με τον Μπεν Μπερνάνκε, τον σημερινό πρόεδρο της Fed, ο οποίος διαδέχθηκε έναν κεντρικό τραπεζίτη-θρύλο, τον Άλαν Γκρίνσπαν, σε μια κρίσιμη καμπή για την πορεία των αμερικανικών επιτοκίων, ο γεννημένος στη Λιόν Τρισέ διαδέχθηκε το φθινόπωρο του 2003 τον ολλανδό Βιμ Ντούιζενμπεργκ, τον πρώτο πρόεδρο της ΕΚΤ.

Η θητεία του Ντούιζενμπερκ στην καρέκλα του προέδρου της ΕΚΤ δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί παράδειγμα προς μίμηση. Η επικοινωνία της νομισματικής πολιτικής είχε πολλά αδύνατα σημεία που προκαλούσαν σύγχυση στις αγορές, υπονομεύοντας την αξιοπιστία της ΕΚΤ.

Επιπλέον, η ΕΚΤ έδινε την εντύπωση ότι ήθελε να παραμείνει προσκολλημένη στη μονεταριστική παράδοση της γερμανικής Μπούντεσμπανκ. Αυτό το υπενθύμιζε τόσο η παρουσία του Ντούιζενμπεργκ, ο οποίος είχε επιλεγεί στη θέση του προέδρου με τις ευλογίες των Γερμανών, όσο και του Γερμανού Ίσινγκ, επικεφαλής οικονομολόγου της ΕΚΤ, που προερχόταν από τη γερμανική κεντρική τράπεζα.

Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι η εκλογή του Λουκά Παπαδήμου στη θέση του αντιπροέδρου της ΕΚΤ χαιρετίστηκε από πολλούς εκείνη την περίοδο ως οιωνός αλλαγής της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ.

Χωρίς το βάρος του μεγάλου ονόματος του προκατόχου του και ευνοούμενος από την ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας που είχε ευεργετικές επιδράσεις στην οικονομία της ευρωζώνης, ο Τρισέ κατάλαβε ότι δεν υπήρχε λόγος να προχωρήσει σε δραματική αλλαγή της νομισματικής πολιτικής αμέσως.

Το γεγονός ότι η λήψη αποφάσεων στην ΕΚΤ έχει πολύ πιο συλλογικό χαρακτήρα σε σχέση με τη Fed ευνοούσε επίσης μια τέτοια κατάληξη.

Όταν η ΕΚΤ συνειδητοποίησε ότι ο ρυθμός ανάπτυξης στην ευρωζώνη επρόκειτο να επιταχυνθεί (έρευνες καταναλωτικής και επιχειρηματικής εμπιστοσύνης), ο ονομαστικός πληθωρισμός παρέμενε πάνω από το 2%, η αύξηση της προσφοράς χρήματος ήταν υπέρμετρη και η αύξηση των τιμών του πετρελαίου θα μπορούσε να περάσει στις τιμές ξεκίνησε την εκστρατεία αύξησης των επιτοκίων, που στήριζαν επίσης το ευρώ.

Μέχρι στιγμής η προοδευτική, μικρή αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ δείχνει να μην προκαλεί παρενέργειες, καθώς την ίδια στιγμή τα στοιχεία δείχνουν ότι ο ρυθμός ανάπτυξης επιταχύνεται, ενθαρρύνοντας τον Τρισέ να εμφανίζεται πιο ”γεράκι” στο θέμα των επιτοκίων.

Αν και το σημερινό επίπεδο των βραχυπρόθεσμων επιτοκίων του ευρώ παραμένει σε χαμηλά επίπεδα με βάση τα ιστορικά δεδομένα, τόσο σε ονομαστικούς όσο και σε πραγματικούς όρους, ο Τρισέ μπορεί κάλλιστα να διαπιστώσει σε λίγους μήνες κάτι δυσάρεστο.

Το ευρώ μπορεί να ισχυροποιηθεί κι άλλο έναντι του δολαρίου και άλλων νομισμάτων, καθιστώντας τη σημερινή προοδευτική αύξηση του παρεμβατικού επιτοκίου του ευρώ πολύ περιοριστική. Μια μελέτη της Μόργκαν Στάνλεϊ δείχνει ότι η ανατίμηση του ευρώ έναντι των νομισμάτων των μεγαλύτερων εμπορικών εταίρων της ευρωζώνης κατά 3% ισοδυναμεί με αύξηση του βασικού επιτοκίου κατά 50 μονάδες βάσης (0,5%).

Με τη δημοσιονομική πολιτική σε πολλές χώρες της ευρωζώνης να είναι πιο περιοριστική το 2007, τα επιτόκια του ευρώ σε υψηλότερα επίπεδα και την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη να επιβραδύνεται, αυτό δεν θα ήταν κάτι που ο Τρισέ θα ήθελε να δει.

Μπορεί λοιπόν να αυξήσει το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ στο 3,25% τον Οκτώβριο. Αν όμως το ευρώ ισχυροποιηθεί κι άλλο, θα πρέπει να σκεφθεί διπλά αν θα το ανεβάσει στο 3,5% μέχρι το τέλος της χρονιάς. Θα πρόκειται για το πρώτο μεγάλο δίλημμα της θητείας του.

Dr. Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.