O κύκλος των χαμένων ευκαιριών

Οι Έλληνες και οι άλλοι Ευρωπαίοι ιδιώτες επενδυτές μοιράζονται κάτι κοινό: ”παίζουν” την τάση της αγοράς και δεν έχουν επαρκή επενδυτική παιδεία. Αυτά έχουν δημιουργήσει έναν κύκλο χαμένων ευκαιριών, με σημαντικά ”διαφυγόντα” κέρδη από το 2003 έως και σήμερα.

Δημοσιεύθηκε: 7 Αυγούστου 2006 - 08:00

Dr Money

Ο μέσος Έλληνας επενδυτής δεν έχει ακριβώς την ίδια επενδυτική συμπεριφορά με εκείνη των συναδέλφων του σε άλλες χώρες της ευρωζώνης.

Έχει όμως αρκετά κοινά χαρακτηριστικά με αυτούς, όπως προκύπτει από επίσημα στοιχεία που αφορούν, π.χ., στις εισροές - εκροές στα Αμοιβαία Κεφάλαια (Α/Κ) σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους και στις απόψεις ανθρώπων που παρακολουθούν τα τεκταινόμενα εδώ και χρόνια.

Ο μέσος Έλληνας επενδυτής, αλλά και οι άλλοι Ευρωπαίοι συνάδελφοί του, έχουν το ίδιο βασικό χαρακτηριστικό: τους αρέσει να παίζουν την τάση της αγοράς. Όμως, πριν πειστούν να βάλουν τα χρήματά τους σε μετοχές η μετοχικά Αμοιβαία θέλουν πρώτα απ’ όλα να είναι σίγουροι ότι δεν έκαναν λάθος.

Γι’ αυτό περιμένουν πρώτα να διαπιστώσουν ότι η χρηματιστηριακή αγορά έχει μπει σε σταθερή ανοδική τροχιά και μετά να ενεργήσουν. Όταν όμως το τελευταίο συμβαίνει, είναι συνήθως αργά ή πολύ αργά και αυτός είναι ο λόγος που συνήθως μένουν με τον επονομαζόμενο... μουντζούρη.

Στην ελληνική χρηματιστηριακή αγορά, τουλάχιστον παλαιότερα που οι ιδιώτες επενδυτές ήταν πιο δραστήριοι, η εμπειρία ήθελε τους ξένους θεσμικούς να μπαίνουν πρώτοι στην αρχή μιας ανοδικής κίνησης της αγοράς, τους Έλληνες θεσμικούς να ακολουθούν και τους ιδιώτες να έρχονται τρίτοι και καταϊδρωμένοι.

Γι’ αυτούς τους λόγους το αποκαλούμενο ”έξυπνο χρήμα” θεωρεί τους ιδιώτες επενδυτές, γνωστούς ως ”μαρίδα”, έναν καλό δείκτη (contrarian indicator) για να πράξει το ακριβώς αντίθετο. Πουλάει λοιπόν όταν ο επενδυτικός πυρετός των ιδιωτών επενδυτών είναι στα ύψη και αγοράζει όταν οι τελευταίοι τα... έχουν βάψει μαύρα.

Οι Έλληνες, όπως και οι άλλοι Ευρωπαίοι συνάδελφοί τους ιδιώτες επενδυτές, δεν έχουν επαρκή επενδυτική παιδεία. Έχουν ευθύνες οι ίδιοι γι’ αυτό, αλλά όχι μόνο.

Όλα αυτά ωστόσο τους έχουν κοστίσει πολλά λεφτά. Είναι γνωστό ότι οι περισσότεροι Ευρωπαίοι ιδιώτες επενδυτές μπήκαν σχετικά αργά στο χρηματιστηριακό πάρτι της περιόδου 1999-2000 είτε αγοράζοντας άμεσα μετοχές είτε έμμεσα μέσω Αμοιβαίων Κεφαλαίων, με αποτέλεσμα να έχουν υψηλές μέσες τιμές κτήσης και να ”ματώσουν” όταν η ”φούσκα” έσπασε.

Κάτι παρόμοιο συνέβη στην Ελλάδα την ίδια περίπου περίοδο, με την προσθήκη ότι η άνοδος της αναδυόμενης Σοφοκλέους ήταν συγκριτικά μεγαλύτερη, όπως άλλωστε και ο μετέπειτα ”πόνος”.

Ωστόσο, όλα αυτά τα γεγονότα έχουν επηρεάσει σημαντικά τις επενδυτικές συμπεριφορές των Ελλήνων και των άλλων Ευρωπαίων ιδιωτών επενδυτών στην ευρωζώνη.

Γι’ αυτό δυσμενή γεγονότα τείνουν να έχουν άμεση αρνητική επίδραση στην εύθραυστη ψυχολογία τους. Αυτό έγινε φανερό στη πιο πρόσφατη, απότομη διόρθωση των χρηματιστηριακών αγορών την περίοδο Μαΐου- Ιουνίου.

Όπως δείχνουν τα επίσημα στοιχεία, η σημαντική πτώση των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων ώθησε πολλούς Ευρωπαίους ιδιώτες επενδυτές να πουλήσουν μετοχές και να πάρουν πίσω τα λεφτά τους από τα μετοχικά Αμοιβαία.

Οι εκροές στις μεγάλες χώρες της ευρωζώνης ξεπέρασαν τα 5,0 δισ. ευρώ συνολικά τον Μάιο και έφθασαν τα 9,0 δισ. ευρώ τον Ιούνιο, με αποτέλεσμα το δεύτερο τρίμηνο του 2006 να χαρακτηρίζεται το χειρότερο των τελευταίων 20 χρόνων στην Ευρώπη, με εξαίρεση το τρίτο τρίμηνο του 2001.

Οι εκροές ήλθαν ύστερα από ένα 12μηνο καθαρών εισροών στα ευρωπαϊκά μετοχικά Αμοιβαία Κεφάλαια, οπότε τουλάχιστον βγήκαν κάποια κέρδη αυτή την περίοδο.

Στη δική μας περίπτωση η κατάσταση είναι μάλλον χειρότερη. Οι εκροές κεφαλαίων από τα μετοχικά Αμοιβαία Κεφάλαια Εσωτερικού συνεχίζονται σχεδόν αδιαλείπτως εδώ και χρόνια, παρά την άνοδο της Σοφοκλέους την ίδια περίοδο, αποδεικνύοντας ότι οι ”πληγές” είναι πιο μεγάλες και βαθιές.

Αυτό έχει σημαντικό κόστος. Ο χρηματιστηριακός δείκτης MSCI-Greece, τον οποίο χρησιμοποιούν ως δείκτη αναφοράς τα περισσότερα θεσμικά χαρτοφυλάκια του εξωτερικού, κατέλαβε τη 2η θέση της γενικής κατάταξης ανάμεσα στις ανεπτυγμένες αγορές με απόδοση 35,79% το 2003.

Ο ίδιος χρηματιστηριακός δείκτης κέρδισε 31,06% το 2004, καταλαμβάνοντας την 4η θέση στη γενική κατάταξη. Πέρυσι πρόσφερε απόδοση 29,8% καταλαμβάνοντας την 7η θέση.

Ο μέσος Έλληνας επενδυτής που πούλησε τα προηγούμενα χρόνια είναι σίγουρο ότι έχασε την ευκαιρία να πατσίσει εν μέρει τη χασούρα του 1999. Όποιος δεν έβαλε λεφτά απλώς έχασε την ευκαιρία να απολαύσει υψηλές αποδόσεις, πολύ καλύτερες φυσικά από τα τραπεζικά επιτόκια ή τα ομόλογα.

Είναι εύκολο να κάνει κανείς τον μετά Χριστό Προφήτη. Δεν χρειάζεται όμως πολύ φαιά ουσία για να καταλάβει ότι οι Έλληνες ιδιώτες επενδυτές και οι άλλοι Ευρωπαίοι συνάδελφοί τους έχουν χάσει πολλές ευκαιρίες με την επενδυτική συμπεριφορά τους.

Dr Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.